Online onderwijs wordt steeds zwaarder: "Je motivatie wordt op de proef gesteld"

Channah

Channah* (21) zit in het laatste jaar van haar driejarige mbo-opleiding Maatschappelijke Zorg. Haar opleiding liep op rolletjes, tot corona om de hoek kwam kijken. "Ik loop nu echt zwaar achter." Zo moet ze de examens van het tweede jaar nog doen en heeft ze ook dit jaar vertraging opgelopen, omdat ze geen stageplek heeft. "Wij mogen zelf geen stageplek vinden, dat moet school voor ons doen. Maar dat duurt superlang."

Een stageplek is voor de opleiding van Channah noodzakelijk. "Het gaat goed met de lessen die ik nog wel heb, maar veel vakken of opdrachten hebben te maken met stage en die kan ik dus niet doen. Ik moet de hele tijd afwachten. Het lijkt alsof mijn school de studenten vergeet die nog geen stage hebben. Ik voel me buitengesloten." Het komt er op neer dat Channah zo'n anderhalf jaar opnieuw moet doen. "Maar ondertussen moet ik wel door blijven betalen."

Helft collegegeld

Deze week is besloten dat alle studenten volgend jaar maar de helft van het college- of lesgeld hoeven te betalen. Daarnaast mogen studenten langer gebruikmaken van hun ov-kaart en krijgen ze een tegemoetkoming wanneer ze hun aanvullende beurs (of voor mbo'er hun basisbeurs) dreigen kwijt te raken.

De Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is hier blij mee. De vakbond pleitte in instantie voor een volledig gratis schooljaar voor alle studenten, maar vindt dit een stap in de goede richting. "Je probeert altijd hoog in te zetten en het was nog beter geweest als het gratis is," vertelt LSVb-voorzitter Lyle Muns, "maar er is nu wel een maatregel getroffen waarbij elke student baat heeft."

Het is best uitzonderlijk dat studenten op zo'n grote schaal financieel gesteund worden, maar daarom niet minder terecht, vindt Lyle: "Het was echt hoog nodig, want tijdens de coronacrisis hebben jongeren de hardste klappen opgevangen. Ze waren de eersten die hun baan kwijt waren, maar konden de minste aanspraak konden maken op steun, bijstand, werkloosheidsuitkering. Dus het is nu voor het eerst dat er op grote schaal een investering wordt gedaan in jongeren."

Vertraging

Voor Channah lost de maatregel eigenlijk weinig op. Ze wil namelijk zo snel mogelijk haar opleiding afmaken. "Ik heb ook andere doelen. Ik wil fulltime werken en binnen nu en een paar jaar het huis uitgaan. Ik wil gewoon vooruit in het leven, dus school moet zo snel mogelijk worden afgerond en dat kan nu niet." Wat volgens haar dan wel een oplossing zou zijn? "Ik vind dat school vervangende opdrachten moet verzinnen voor studenten die geen stage kunnen lopen."

Compensatie collegegeld

De 21-jarige Max, die de hbo-studie Marketing Management doet, is wel blij met de aangekondigde maatregel. Wat hij nog beter zou vinden is een compensatie voor het afgelopen jaar. "Ik betaal meer dan 2000 euro voor dit studiejaar en ik heb alleen maar achter mijn laptop gezeten. Ik had bij wijze van spreken net zo goed de theorie zelf uit boeken kunnen halen. Een minimale compensatie van de helft van het collegegeld zou wel op zijn plaats zijn."

De LSVb heeft veel verzoeken gekregen om om het collegegeld van dit jaar (deels) terug te geven. Maar zo makkelijk gaat dat niet, vertelde Freya vorige week al in Turn Up!: "Hogescholen en universiteiten hebben het geld hard nodig. Er is zelfs heel lang te weinig geld naar vooral de universiteiten gegaan en die docenten zijn ook superhard aan het werk. En als je het een maatregel op voorhand aankondigt dan kan het makkelijk worden geregeld dan als je achteraf gaat compenseren."

Online les

Met het compenseren van de kosten voor het collegegeld zijn nog niet alle problemen van studenten. opgelost. Veel studenten kunnen namelijk nog steeds niet naar school en krijgen al maanden online les. En dat is verre van ideaal, zo vertelt Max. "Nu ik online onderwijs heb, mis ik de gezelligheid van de klas en het contact met klasgenoten." Het samenwerken in projectgroepen gaat volgens hem ook moeilijker. "Eerst kon je afspreken in de bieb, maar nu moet alles via Teams."

Omdat Max net in zijn eerste jaar zit, heeft hij eigenlijk nog bijna niemand in het echt gezien. Ook docenten niet. Dat maakt het contact lastig: "Sommige docenten kennen de helft van de klas niet eens, ze zien alleen een zwart scherm bij ons." En dan is het nog maar de vraag of de les doorgaat, want regelmatig werkt de laptop op verbinding van de docent of student niet mee. Wat Max ook vervelend vindt, is dat je tijdens een les niet even snel iets kan vragen aan de docent. "Dat moet dan nu via de mail, maar dat kost ook allemaal weer extra tijd."

Dansles via Zoom

Voor de 18-jarige Fay is het al helemaal moeilijk om haar opleiding online te volgen. Ze zit namelijk in het derde jaar van de dansacademie. "Corona heeft echt een hele grote invloed gehad op mijn opleiding." In plaats van in de ruime, mooie studio's van haar school danst ze nu in haar kleine kamer op een keihard tapijt. Probeer dan maar eens pirouettes te maken. "Je bent heel erg beperkt aan hoe je je kan bewegen in een ruimte." Ook voor de docenten is het niet makkelijk: "Ze moeten iedereen de hele tijd via hun laptop in de gaten houden en zo aanwijzingen geven."

Het zwaarste aan online les vindt ze het gebrek aan ritme. "Normaal ging ik van 9 uur 's ochtends tot soms wel 9 uur 's avonds naar school. Dus je lichaam zit dan in het ritme van de hele tijd hard doorwerken, want je moet constant tot het uiterste gaan." Door corona heeft ze nu voornamelijk Zoom-lessen. "Je zit er daardoor wat minder in. Je lichaam is het niet meer gewend om 6 uur op te staan."

Geen motivatie

De grootste uitdaging aan online onderwijs is dat je motivatie flink op de proef wordt gesteld. Dat bevestigen zowel Fay als Channah en Max. "Als je camera uitstaat, kun je in principe gewoon in je bed blijven of de Playstation aanzetten. De controle is er niet, waardoor je minder gemotiveerd bent. Als mijn cijfers goed blijven, zullen ze niet op mij letten", zegt Max. "Als ik mijn huiswerk nog niet af heb, kan ik dat ook tijdens de les doen. Waardoor je de helft van de stof van die les weer niet meekrijgt."

Bij Fay is die digitale controle er wel, de docenten kunnen via Zoom haar dansmoves in de gaten houden, maar zij mist de energie van haar klasgenoten. "Je motivatie gaat naar beneden, want je ziet je vrienden niet meer. Je kunt elkaar niet meer ophypen en pushen." Omdat haar klas in tweeën is opgedeeld, is ze nu met een kleinere groep. "Maar als de rest er geen zin in heeft, dan ga je mee in die energie. Als je met een grote groep getalenteerden bent die er hard voor wil gaan, is dat toch wel heel fijn."

Belang van fysiek les

Het is duidelijk dat veel studenten de scholen zo snel mogelijk weer open willen hebben. Dat wil ook de LSVb. Hoewel zij blij zijn met de aangekondigde financiële steun, zijn alle problemen op het gebied van welzijn daarmee nog niet opgelost. "Mensen zitten opgesloten op hun kamer, kunnen hun vrienden en vriendinnen niet zien, hebben online onderwijs. Dat heeft gevolgen voor de kwaliteit van het onderwijs en het welzijn van studenten."

Ook het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) vindt dat scholen zo snel mogelijk open moeten. Voorzitter Dahran Çoban merkt dat jongeren helemaal klaar zijn met online onderwijs. "Jongeren geven aan dat ze er doorheen zitten, dat ze zich eenzaam voelen dat ze alleen hun eigen spiegelbeeld zien en dat zijn wel verontrustende dingen om te horen."

Max herkent dat wel. Hij merkt dat veel mensen uit zijn omgeving een stuk somberder zijn. Zelf mist hij vooral de balans tussen school, werk en privé. "Voor corona ging ik best vaak uit, wat doen met vrienden of sporten als uitlaatklep. Het is belangrijk om in je vrije tijd te kunnen ontspannen, zo houd je het allemaal vol. Maar ja, nu probeer ik creatief te denken om toch nog wat te kunnen doen."

Scholen weer open

Het is nog de vraag hoe scholen weer veilig open kunnen. "Je ziet nu voor een aantal dingen bij de coronacrisis een routekaart, maar voor het onderwijs is het eigenlijk nog een beetje een blinde vlek van wat we gaan doen als het weer mag", zegt Dahran van het ISO. "Wij willen die plannen gaan maken." Ook de LSVb heeft daar ideeën over. "Je kunt de scholen stapsgewijs weer opengooien. Je kunt bijvoorbeeld sneltesten inzetten en als er op de school zelf niet genoeg ruimte is, huur dan de RAI in of een theaterzaal."

Tweede Kamerverkiezingen

De Tweede Kamerverkiezingen komen er weer aan. Heeft de huidige situatie nog invloed in het stemgedrag van Max, Channah en Fay? Voor Max wel, alleen heeft hij nog geen idee welke partij het beste bij hem past. "Ik had gelezen dat voor jongeren de partij JA21 heel goed is, maar ik heb hun standpunten nog niet gelezen." Channah en Fay weten nog niet of ze gaan stemmen.

Heb jij ook nog geen idee wat je moet gaan stemmen? Nu.nl zette op een rijtje wat de verschillende politieke partijen willen met het onderwijs.

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -

*In verband met privacy is haar naam gefingeerd. De echte naam is bekend bij de redactie.