Sophia (20): ''Als ik niet was geadopteerd, had ik deze problemen niet''

Taboe

De 20-jarige Sophia sprak zich op haar Instagram-account onlangs uit over het taboe dat er heerst rondom adoptie. Ze merkt dat veel van haar leeftijdgenoten geen idee hebben wat het precies betekent om geadopteerd te zijn. Daarnaast merkt ze dat er haast alleen maar over de positieve kanten van adoptie gepraat wordt. "De negatieve kanten worden maar weinig besproken. Mensen gaan er altijd maar van uit dat adoptie iets goeds en fijns is en dat geadopteerden niet moeten zeuren, omdat ze het nu beter hebben. Maar er komt veel meer bij kijken."

Huidskleur

Sophia werd geboren in Haïti. Haar vader overleed al voor haar geboorte waardoor haar moeder alleen op straat kwam te staan. Toen ze 1,5 jaar jaar oud was kwam ze naar Nederland. Daar heeft ze veel geluk mee gehad, want volgens de huisarts in Nederland was ze er op dat moment slecht aan toe. "Volgens hem had ik het daar niet overleefd. De kans was groot dat ik de drie jaar niet gehaald had."

In Nederland groeide Sophia op in een klein dorpje. "Ik heb echt heel veel geluk gehad met mijn ouders, ik heb een hele goed band met ze. Het enige dat verschilt is onze huidskleur." Ondanks het warme gezin waarin ze terechtkwam ervaart Sophia ook negatieve kanten van adoptie. Zo werd ze op school gepest om haar huidskleur. "En als ik in de stad liep hoorde ik wel eens kinderen aan hun ouders vragen waarom ik bruin ben en mijn moeder wit. Ook al bedoelden ze het niet verkeerd, je wordt er dan toch aan herinnerd dat je anders bent."

Hechtingsstoornis

Het grootste probleem dat Sophia aan haar adoptie heeft overgehouden, is een hechtingsstoornis. "Dat heeft gewoon heel veel gevolgen op mijn verdere leven." De stoornis heeft geleid tot faalangst, terugkomende depressies, bindingsangst en verlatingsangst. "Ik heb wel eens gedacht: was ik maar niet geadopteerd, dan had ik al deze problemen niet. Waarschijnlijk waren er daar dan wel weer andere problemen, maar dan was mijn leven zo gegaan zoals het had moeten gaan."

Diep in je lichaam

De 25-jarige Jenny werd toen ze 2,5 jaar oud was geadopteerd uit een kindertehuis in India. Ze groeide in Nederland op met een jongere en oudere zus die ook allebei uit India komen. Als kind was Jenny eigenzinnig en veel op haarzelf. Net als Sophia ontwikkelde ze hechtingsproblemen.

Jarenlang onderdrukte Jenny haar gevoelens over adoptie: "Mijn moeder heeft me altijd verteld dat adoptie diep in je lichaam zit, maar ik begreep dat nooit. Ik dacht: ik voel niks, dus hoe kan mijn lichaam dat voelen?" Inmiddels begrijpt ze dat wel en herkent ze steeds beter waar haar problemen vandaan komen. "Ik hecht mij bijvoorbeeld heel erg aan goede relaties. Ik kan me makkelijk losmaken van iemand, maar ik kan me ook vastklampen. Dat komt vanuit het trauma van mijn adoptieverleden. Ik ben bang dat ik weer door iemand verlaten zal worden. Daarom ben ik er ook altijd mee bezig dat mensen mij aardig vinden."

Rondreis India

In 2019 maakte Jenny een rondreis door India. Ze hoopte dat ze op die reis een soort missend puzzelstukje zou vinden. Hoewel het een mooie reis was, vond ze niet de herkenning die ze hoopte en dat maakte veel los bij haar. Het moment waarbij er echt iets knapte, was toen ze een bezoekje bracht aan het kinderhuis waar ze vandaan komt. "Het bleek dat het kindertehuis er niet meer was. Het hele gebouw was weg. Toen ik daar achterkwam, brak er iets in mij. Dit was mijn eerste huis. Ik had gehoopt dat ik er wat aan had als ik het bezocht. Het voelde alsof er nu voor de tweede keer iets van me werd afgenomen. Ik was zo verdrietig en boos."

Jenny struggelt dan ook met veel onbeantwoorde vragen:"Wie ben ik? Wat voor mensen zijn mijn ouders? Van wie heb ik mijn trekjes? Heb ik mijn mentale gezondheid geërfd van mijn moeder? Het zijn allemaal vragen waar ik geen antwoord op heb." Daarnaast vraagt ze zich van kinds af aan al af waarom ze is afgestaan.

Verwijten

De meeste struggles van Jenny gaan juist over haar adoptieouders, met wie ze een moeilijke relatie heeft. De afgelopen jaren kampte Jenny met depressiviteit en suïcidale gedachtes. Toen ze haar ouders om hulp vroeg, kreeg ze niet de reactie waar ze op had gehoopt. "Het werd niet goed ontvangen, ze geloofden me niet. Dat was voor mij het punt waarop ik de grens trok." Hoewel Jenny aangeeft daarna nog wel leuke momenten te hebben gehad met haar familie, sloot ze zich op emotioneel gebied wel van hen af en ging ze weg uit huis. "Ik heb toen ook een tijdje geen contact gehad, maar inmiddels gaat het beter."

Jenny heeft veel verwijten naar haar adoptieouders. "Waarom hebben zij mij überhaupt geadopteerd? Waarom vonden zij adoptie zo'n geweldige optie, terwijl het helemaal niet geweldig is." Jenny vraagt ze af of zij zich wel goed hebben ingelezen over adoptie. "Als zij vertellen over adoptie klinkt het bijna heldhaftig, maar als ik er zo op terugkijk, denk ik: wat hebben jullie gedaan om een kind te verdienen?"

Jenny ziet wel de positieve kanten van adoptie in, maar voelt niet alleen maar dankbaarheid. "Er wordt van geadopteerden verwacht dat je altijd maar dankbaar bent om in een betere omgeving te leven, maar daar ben ik het niet mee eens. Voor mij is adoptie meer dan een mooie kans op een beter leven."

Dankbaar

Niet iedereen ervaart schaduwzijden van zijn of haar adoptie. De 21-jarige Jiang, die op zijn derde van China naar Nederland kwam, is bijvoorbeeld alleen maar heel dankbaar dat hij is geadopteerd. "Het is heel mooi dat alles met een reden gebeurt en dat het goed heeft uitgepakt."

Jiang begrijpt goed dat andere adoptiekinderen met bepaalde gevoelens en vragen struggelen, maar zelf ervaart hij dat niet. "Het is maar hoe je ermee omgaat. Ik richt mijn aandacht liever op andere dingen."

Identiteit

Jiang werd als pasgeboren baby neergelegd bij een boom en bracht de eerste drie jaren van zijn leven door in een kindertehuis. "Totdat mijn ouders de brief kregen dat ze een zoon konden adopteren." Hij groeide op in een dorp in het oosten van Nederland. "Ik kan me nog herinneren dat ik het heel interessant vond. Alles om me heen was anders en iedereen zag er anders uit."

Het was voor Jiang moeilijk om de Nederlandse taal onder de knie te krijgen en op school werd hij soms gepest. "Omdat ik er anders uitzag, werden er wel eens grappen over mij gemaakt. Het was niet leuk, maar ik ben een sterk persoon, dus het interesseerde me niet echt."

Goede plek

Jiang is nooit zo bezig geweest met zijn adoptie, maar nu hij ouder wordt, denkt hij er wat vaker aan. "Het is wel raar natuurlijk, je wordt opeens uit een land gehaald. Het is een enorme cultuurswitch." Hij vindt het soms jammer dat hij weinig van de Chinese cultuur meekrijgt en dat hij geen Chinees kan. "Ik denk wel eens na over of ik me nou Chinees of Nederlands voel, maar eerlijk gezegd ben ik gewoon echt heel Nederlands. Ik heb dat geaccepteerd."

Jiang denkt dat hij in Nederland op de goede plek is. "Ik krijg genoeg liefde, ik heb hier een toekomst en ik hoef me nergens zorgen over te maken. In China was dat misschien anders geweest."

Over zijn biologische ouders weet hij helemaal niks. Boos is hij niet op hen. "Als ik er diep over nadenk, heb ik er geen gevoel bij. Ik kan ze gaan blamen, maar misschien is het met een reden gebeurd. Ik neem niemand iets kwalijk. Waarschijnlijk waren ze heel arm en was ik het tweede kind, je mocht toen in China maar een kind hebben."

PIJN EN VERDRIET

De 34-jarige Soorien coacht mensen die vragen hebben over hun afstamming. Zelf heeft ze daar ook mee gestruggeld. Ze werd als baby van drie maanden geadopteerd uit Zuid-Korea. Ze ervaart daardoor veel pijn en verdriet in haar lichaam. "De grootste struggle is dat de maatschappij niet begrijpt waarom je rouwt. Anderen denken: hoe kun je nou rouwen om iemand die je nooit hebt gekend? Mensen kunnen zich niet indenken dat wij een pijn in ons lijf voelen, maar het is net alsof je iemand mist die is overleden. Het wordt ook wel 'stil verdriet' genoemd." Soorien merkt dat ze door anderen vaak niet wordt begrepen. "Ze denken: kun je het niet gewoon accepteren zoals het is?"

THERAPIE

In de praktijk van Soorien komen veel geadopteerden die problemen ervaren, maar moeite hebben om hun emoties te uiten. "Dat kan komen door de overlevingsstand waarin je als kind leeft als je geadopteerd wordt. Je moet je gevoelens wegstoppen, want stel dat diegene weer weggaat?"

Volgens haar zouden geadopteerden al van kinds af aan therapie moeten krijgen. "Adoptieouders kunnen aangeven waar ze behoefte aan hebben, maar een kind kan dat niet. Die is alleen maar aan het overleven. En vaak durven ze op jonge leeftijd ook hun problemen niet aan te geven, uit angst om weer iemand kwijt te raken." En ook al zou je er als kind over praten, dan is er volgen Soorien nog geen juiste hulp te vinden. "Er zijn maar weinig hulpverleners hierin gespecialiseerd."

GEEN SPROOKJE

Soorien heeft geen verwijten aan haar adoptieouders, maar ze snapt dat anderen, zoals Jenny, dat wel hebben. "Omdat sommige adoptieouders adopteren om hun eigen kinderwens te vervullen. Daar komt veel bij kijken. De geadopteerde moet gedwongen een nieuw leven creëren en daar overleven. En omdat de adoptieouders vaak al een trauma hebben, zoals het verlies van een kind of het omgaan met onvruchtbaarheid, is het kind vaak al getekend."

Volgens Soorien zou het voor elk kind het beste zijn om in de eigen cultuur te blijven. "Adoptieouders denken iets goed te doen door een kind te redden uit een moeilijke situatie en om zo aan hun eigen kinderwens te voldoen. Maar adoptie is geen sprookje waarin je een kind redt. Misschien was het kind helemaal niet in nood. Misschien is het wel gestolen of weggehaald voor geld."

Soorien begrijpt dat er echt wel kinderen in nood zijn die hulp nodig hebben, maar zij vindt dat dit zoveel mogelijk in eigen land moet worden opgelost. "Er zijn hier ook zoveel pleegkinderen. Het enige verschil is dat een pleegkind niet meteen wettelijk van jou is."

Praat erover

Soorien geeft aan andere geadopteerden mee dat je het beste kunt praten over je struggles. "Luister goed naar jezelf en wat je voelt. Laat je niet door een ander vertellen wat je moet voelen. Zoek uit wat voor hulp bij jou past en zoek een uitlaatklep, zoals rappen of dansen. Doe het op jouw manier en in jouw tempo."

Geadopteerden die last hebben een depressie of andere psychische problemen kunnen contact opnemen met AFC Nederland of FIOM.

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -