Imke (22) is extreem bang om ziek te worden: "Ik google alles"

Dr. Google

Bij alles wat de 22-jarige Imke voelt in haar lichaam, gaan er meteen alarmbellen af. "Ik heb me eigenlijk overal wel een keer druk over gemaakt", vertelt ze. "Meestal ga ik de symptomen online opzoeken en dan kom je de ergste dingen tegen. Ik geloof dan voor de volle honderd procent dat ik dat heb." Zo had ze bijvoorbeeld een tijdje last van hoofdpijn en was ze, dankzij 'Dr. Google', bang voor een hersentumor.

Door corona, en daarmee een gebrek aan afleiding, zijn Imkes angstgedachten verergerd. "Ik was ook net afgestudeerd, dus ik had eigenlijk niks meer om voor te leven." Ze bracht deze periode dan ook menig bezoekjes aan de huisarts. Maar dat stelde haar niet altijd gerust: "Als de dokter zegt dat er niets aan de hand is, ben ik meestal opgelucht. Maar een paar uur later denk ik: wat als hij toch iets over het hoofd ziet?"

Imkes gedachtes werden op een gegeven moment zo erg, dat het echt niet meer ging. "Ik leefde gewoon niet meer. Ik was constant bang."

Loos alarm

Net als Imke is Susan (30) geen vreemde bij haar huisartsenpraktijk. "Ik ben kortgeleden nog bij de huisarts geweest, omdat ik onder de blauwe plekken zat. Ik dacht aan een vitaminetekort." Uiteindelijk bleek het loos alarm. "Ik ben gewoon een kneus die overal tegenaan loopt." Ook bezocht Susan een paar keer haar huisarts vanwege hartklachten: "Maar dat bleek te komen door stress".

Inmiddels weten de huisartsen van de praktijk waar Susan zit af van haar ziekteangst. "Ik heb op een gegeven moment gezegd: 'luister, ik heb last van angst, dus ik denk dat ik daar meer last van heb dan dat er daadwerkelijk een probleem is'." Gelukkig zorgt dat er niet voor dat de artsen haar niet serieus nemen. "Het is niet dat ze zeggen: 'O, daar heb je die gekkie weer', want voor hetzelfde geld is er wel iets. Het geeft me juist rust door er heel open en eerlijk over te zijn en voor mezelf te erkennen dat de klachten misschien tussen m'n oren zitten."

Geen vertrouwen in je lichaam

Ziekteangst kan verschillende oorzaken hebben. "Sommige mensen hebben overbezorgde ouders gehad of hebben een traumatische ervaring meegemaakt waarbij iemand plotseling is overleden", vertelt psycholoog Dina. Susan denkt wel te weten waar haar angstklachten vandaan komen. Het begon bij haar in 2013. Na een burn-out werd ze zich bewust van wat stress met je lichaam kan doen. "Je kunt bijvoorbeeld huiduitslag of haaruitval krijgen. Allemaal vage symptomen die kunnen duiden op een fysieke ziekte, maar die dan worden veroorzaakt door stress". Dat besef gaf Susan veel inzicht, maar zorgde er ook voor dat ze het vertrouwen in haar lichaam kwijtraakte. "Dat heeft ertoe geleid dat ik me in de jaren die daarop volgden hyperbewust werd van alles wat er in mijn lichaam gebeurde."

Het werd pas echt een ding toen ze in 2016 moeite kreeg met eten doorslikken. Ze maakte zich niet direct zorgen, maar ging toch naar de huisarts. "Hij zei dat hij toch even onderzoek wilde doen, omdat het misschien kanker kon zijn." Door zijn reactie, schoot Susan zelf ook in de paniek. "Ik zag mezelf al met kanker in het ziekenhuis liggen. Ik was bang dat ik dood zou gaan." Na een heftig onderzoek bleek er uiteindelijk niks mis te zijn en bleken haar klachten stressgerelateerd. "Ik denk wel dat deze ervaring een trigger is geweest voor mijn angstklachten."

In 2017 maakte Susan opnieuw iets mee waardoor ze het vertrouwen in haar lichaam nog meer verloor. Een griepvirus leidde bij haar tot een auto-immuunreactie van haar lichaam waarbij haar lichaamscellen haar zenuwen en spieren gingen aanvallen. "Ik kreeg daardoor spiertrillingen. Maar voordat het duidelijk was waardoor het door kwam, was ik bang dat ik MS had. Uiteindelijk ging ik door de hele mangelmolen in het ziekenhuis en bleek het een goedaardige aandoening te zijn waar ze niks aan kunnen doen. Ik heb er 2,5 jaar mee rond gelopen en al die tijd zat ik in onzekerheid of het ooit wel weg zou gaan."

Gedragscirkel

Mensen die last hebben van ziekteangst zitten vaak vast in een gedragscirkel, vertelt psycholoog Dina. "Het begint met de gedachte dat ze iets voelen in hun lijf, ze denken dat ze kanker hebben of doodgaan. Dat zorgt voor de emotie angst. Dan ga je controleren, je probeert de angst weg te nemen door bij artsen geruststelling te zoeken. Maar hoe meer je ermee bezig bent, hoe meer er een hyperfocus op je lijf komt. Hoe meer je met je lichaam bezig bent, hoe sneller je iets voelt."

Om uit die vicieuze cirkel te stappen, kun je het beste hulp zoeken. Het heeft Imke heel erg geholpen om over haar angsten te praten. Zowel met een professional als met haar omgeving. "Alleen al het feit dat je erover hebt kunnen praten en je het niet meer alleen voor jezelf houdt, lucht op."

Daarnaast is ze flink bezig geweest om aan haar angstgedachtes te werken door ze op te schrijven. In een schema houdt ze bij waar ze last van heeft, waar ze bang voor is en wat andere oorzaken voor de symptomen kunnen zijn. "Ik heb er nu minder last van. De angst is er nog steeds elke dag, maar ik kan er wel beter mee omgaan."

Sterker worden

Wat Susan juist heel erg heeft geholpen is haar lichaam aan te sterken. "Ik ben nog meer gaan sporten, omdat ik voel dat mijn lichaam steeds sterker wordt", vertelt ze. Het heeft ervoor gezorgd dat ze meer zelfvertrouwen in haar lichaam heeft gekregen. Daardoor heeft ze de laatste maanden minder last van haar angstklachten. "Nu ik me fitter voel, heb ik meer vertrouwen erin gekregen dat mijn lichaam wel wat aankan."

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -