FunX

Dit is wat er gebeurt wanneer je gegevens in een 'exposegroep' belanden

foto: KRO-NCRV
  1. Newschevron right
  2. Dit is wat er gebeurt wanneer je gegevens in een 'exposegroep' belanden

Wat als er naaktfoto's met jouw gegevens worden rondgestuurd in zogeheten exposegroepen? Het overkwam Robin. De foto die werd gedeeld was niet eens van haar, maar ze werd al snel overladen werd met nare berichtjes en ongepaste verzoekjes. Aan Sander vertelde ze erover.

Quote

Ik kreeg appjes van onbekenden met: 'Jij wilt toch neuken voor vijf euro?'

Robin

Robin vertelt hoe ze slachtoffer werd van online shaming

Waterval aan berichtjes

Robin vertelt dat er een paar jaar geleden op het mbo een naaktfoto opdook waarvan iedereen onterecht dacht dat zij erop stond. "Die is razendsnel rondgegaan. Toen ben ik exposed." De ellende begon met één berichtje, maar werd al snel erger. "Vanuit daar kwam er een waterval aan berichten, van vage kennissen tot mensen die ik nog nooit gezien had en bekende mensen die me voor van alles uitscholden. Dat hield pas op na een paar weken."

Wat gebeurt er in expose-groepen?

In zogeheten exposegroepen op Telegram met daarin duizenden mensen worden al jarenlang foto's en persoonsgegevens van jonge vrouwen online gedeeld om hen te 'exposen'. Dat gaat lang niet alleen om seksueel getinte beelden, maar om alles wat als 'oneervol' kan worden gezien. In sommige gevallen wordt iemands naam bij willekeurige beelden gezet, om zo een roddel te creëren. Exposing of online shaming is niet alleen vervelend, maar kan ook serieuze gevolgen hebben voor de personen in kwestie. Ze worden lastiggevallen en geïntimideerd en in sommige gevallen zelfs bedreigd of gechanteerd.

Iedereen kan slachtoffer worden van exposen, maar vrouwen met een Marokkaanse achtergrond zijn opvallend vaak het doelwit. Criminoloog Sarah Achahbar vertelde aan FunX dat dat komt omdat daten, relaties en seks moeilijke onderwerpen zijn binnen die gemeenschap. "We praten er weinig over. Daarom is het extra spannend om die dames eruit te pikken. Als er iets uitkomt, gaat het hen en hun familie namelijk extra raken. Als vrouwen daten of seksueel actief zijn, wordt dat vaak gezien als iets 'slechts'. En dat slechte moet exposed worden."

Zelf ook ooit doorgestuurd

Robin heeft in haar middelbare schooltijd zelf ook wel eens een naaktfoto doorgestuurd. "Er lekte toen een foto uit van een meisje met wie ik veel omging. Toen heb ik die foto verder verspreid en gezegd dat het heel sletterig was om zoiets te doen." Robin beseft nu dat dat niet oké was en dat ze eigenlijk voor het meisje op had moeten komen. "Het jammere is dat het mij moest overkomen om erachter te komen dat dat gedrag echt niet kan."

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Gebeld voor seks

Het NPO-programma Pointer dook in de nieuwste aflevering in de wereld van online shaming. Presentatrice Anna vertelt Sander dat ze daarvoor een experiment deed om te testen hoe snel de boel kan escaleren wanneer je gegevens of foto's in een Telegramgroep belanden. "We hebben een fictief meisje gemaakt met een foto die we zelf hebben gefabriceerd. Daar hebben we een naam, nummer en Snapchat-account aan verbonden. Dat hebben we vervolgens in zo'n exposegroep gegooid."

Het nummer was in werkelijkheid het telefoonnummer van een van de Pointer-redacteuren. "Binnen een minuut kregen we heel veel aanbod voor seks binnen." Zo is in de aflevering te horen hoe een man aan de telefoon vraagt: "Wil je wippen, of niet?" Ook op WhatsApp en Snapchat kwamen veel berichtjes binnen. "De hoeveelheid en de inhoud vind ik toch wel heftig", aldus Anna in de aflevering.

Intimiderend

In de aflevering vertellen ook Robin en haar moeder wat voor effect het shamen op hen had. "Het was heel heftig", aldus Robin. "Ik heb haar telefoon afgepakt en alle berichten gewist", vult haar moeder aan. Die waren te naar om telkens te lezen. "Ik denk dat dat wel een goede beslissing is geweest."

Wat Anna vooral opviel, is dat heel veel mannen oprecht denken dat de meisjes en vrouwen die in de groepen worden gegooid openstaan voor seks. En als je dan massaal door hen wordt benaderd terwijl je zelf van niks weet, kan dat behoorlijk intimiderend zijn. "Ik snap wel dat als dit met je gebeurt wanneer je jong bent, dat het best wel indrukwekkend kan zijn en het iets met je mentale gezondheid kan doen."

Hulp bij online shaming of exposing

Ben je slachtoffer geworden van online shaming of exposing? Dan is het belangrijk om daarover te praten. Als je daarvoor niet bij je familie of vrienden terechtkan of -durft, kan je naar hulporganisaties zoals Slachtofferhulp Nederland, fier.nl of helpwanted.nl. Hulpverleners staan daar telefonisch of in een online chat voor je klaar om je advies te geven en verder te helpen. Bijvoorbeeld met het verzamelen van bewijs, het maken van een plan om het te vertellen aan je omgeving of bij psychische klachten zoals slapeloosheid of depressiviteit. Ook zijn er in de grote steden lokale initiatieven die je kunnen helpen, zoals Jij Staat Niet Alleen in Amsterdam.

Stop shaming

Of het nou gaat om intieme beelden of dansvideo’s op TikTok, door expose-accounts wordt het leven van veel jonge slachtoffers kapotgemaakt. De effecten van online shaming zijn verschrikkelijk en hebben bovendien vaak een lange nasleep. Het is tijd dat dit ophoudt. Wat jij kunt doen? Rapporteer ongewenst verspreide beelden en deel ze niet!

Lees meer verhalen hierover op funx.nl/stopshaming.

Ster advertentie
Ster advertentie