Dit is waarom vapen gevaarlijker is dan je denkt

De 23-jarige Julia vapet nu zo'n vier jaar en gebruikt het als een vervanging voor de sigaret. "Echt roken vind ik na twee sigaretten vies én het is duur. Vapen vind ik daar een goede oplossing voor."

een op de tien basisschoolleerlingen

Uit onderzoek van het Trimbos Instituut blijkt dat het aantal jongeren dat een vape gebruikt, stijgt. Van scholieren van 12 tot 18 jaar heeft meer dan een derde weleens een e-sigaret gebruikt, terwijl maar een kwart een sigaret had geprobeerd. Op de basisschool wordt het ook gebruikt en daar heeft een op de tien leerlingen gevapet. En dan te bedenken dat vaporizers in Nederland niet eens verkocht mogen worden aan jongeren onder de 18 jaar. Maar onder ander andere de lekkere smaakjes, zoals kokos, appel en kaneel, zorgen ervoor dat steeds meer jongeren interesse krijgen in deze nepsigaret.

Stoomtovenaar

"Je hebt tegenwoordig smaakjes als de stoomtovenaar, creme brulee en cherry. En deze smaakjes zijn echt niet gericht op die mensen die al rookten, maar juist om het aantrekkelijk te maken zodat jongeren het willen proberen", vertelt arts en onderzoeker Esther Croes van het Trimbos-Instituut. Ook Julia rookt graag e-sigaretten voor de smaak."Ik denk dat ik minder zou vapen als het niet lekker zou smaken. Ik leef voor de smaakjes. Kokos, koffie, appel, kaneel: alles wat kruidig is."

NIET WAT HET LIJKT

De verschillende smaakjes van de vaporizers zijn bedrieglijk. Er zitten namelijk een hoop schadelijke stoffen in de vape. Bij deze elektrische sigaret is er geen sprake van het roken van tabak, maar een verhitting van verschillende vloeistoffen, zoals THC en vitamine-E-acetaat.

Veel mensen denken dat de vaporizers geen giftige stoffen bevatten, omdat er geen tabak in zit. Maar die giftige stoffen zitten er juist wel in! Daar kun je uiteindelijk longschade van oplopen. In sommige gevallen wordt het zelfs vergeleken met chemische brandwonden. Daarnaast zit er ook nicotine in de meeste vaporizers. Hetzelfde stofje dat het roken van normale sigaretten zo verslavend maakt.

onduidelijke gevolgen

Volgens Esther is er veel onderzoek gedaan naar wat er in de vloeistof zit, maar niet zozeer naar wat er in de damp terecht komt die wordt ingeademd. En wat die damp dan uiteindelijk met het lichaam doet, dat is niet duidelijk. "Veel van de ingrediënten - bijvoorbeeld vitamine-E-acetaat - zijn wél goedgekeurd in onder anderen producten als crème en lippenbalsem. Maar als dat via een andere route in je lichaam komt, kan het weer een ander effect hebben. Dan is de schadelijkheid anders en daar weten we echt weinig van. Daar moeten we het onderzoek echt meer op richten."

"Bij tabak duurde het ook jaren voordat we wisten hoe schadelijk het was."

Het probleem met de e-sigaret is dat het nog redelijk nieuw is, waardoor de gevolgen op lange termijn nog niet bekend zijn. Zo zegt Esther dat het tot dertig jaar kan duren voordat we precies weten wat het met je lichaam doet. "Bij tabak duurde het ook jaren voordat we wisten hoe schadelijk het was."

ERBIJ HOREN

E-sigaretten zijn nu ruim tien jaar verkrijgbaar in Nederland, zowel in winkels als in webshops. Zo'n 3% van de Nederlanders gebruikt de vape , dit is een kleine hoeveelheid van het aantal 'normale' rokers in Nederland, wat 23 % is. Hoewel de voornaamste reden om de normale sigaret te verruilen voor de vape is dat rokers dit als een gezonde vervanging zien, wordt het volgens Esther ook gedaan om erbij te horen. "Ik hoor steeds vaker verhalen dat mensen het zijn gaan gebruiken om populair te doen. Kijk maar naar hoe e-sigaretwinkels eruitzien: dat zijn gewoon hartstikke hippe winkels geworden. Dus dat trekt ook een bepaald publiek aan." Daarnaast wordt het ook gebruikt om op plekken te kunnen roken waar het normaal niet mag, zoals in een café of in je eigen huis.

motiveren om te stoppen

Naast dat sommige jongeren vapen om erbij te horen, staan er inmiddels ook filmpjes op YouTube waarin jongeren anderen proberen aan te sporen om juist te stoppen met het vapen.

GEEN JONKO, MAAR VAPE

Behalve dat de vaporizer als alternatief voor een sigaret wordt beschouwd, wordt het ook weleens gebruikt als de ‘gezonde vervanger’ voor een jointje. Ondanks de strenge regels die Nederland heeft voor de e-sigaret en het eigenlijk geen THC-olie mag bevatten, heeft men daar soms toch schijt aan. En dat is niet best, want het schijnt dat THC-olie wordt gelinkt aan onbekende longziektes.

BLOED OPHOESTEN

In Nederland zijn er tot zo ver bekend geen doden gevallen door een mogelijke vape vergiftiging. Wel zijn er hier meerdere gevallen geweest van mensen met een mysterieuze longziekte, die waarschijnlijk verband houdt met de e-sigaret. Zo werd namelijk door middel van een enquête - uitgezet door De Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose (NVALT) - vastgesteld dat meerdere gebruikers in korte tijd last kregen van hun longen. In het onderzoek werden 1100 e-sigaret gebruikers ondervraagd en binnen drie dagen kwamen er drie meldingen binnen.

Leon van der Toorn vertelt aan Nieuwsuur dat het gaat om drie mensen die eerder geen longproblemen hadden. "Een patiënt had e-sigaretten gebruikt van zijn dochter en is heel snel daarna bloed gaan ophoesten, terwijl hij aan zijn longen nog nooit iets gemankeerd had. Een andere oorzaak voor de problemen werd niet gevonden."

'Ik wil van dat verrekte ding af'

Op dit moment worden er stappen genomen om het gebruik van de vaporizer terug te dringen. Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Paul Blokhuis, wil dat er naar de ernst wordt gekeken, zoals dat ook bij normale sigaretten wordt gedaan. Het liefst wil Blokhuis alle vormen van roken onaantrekkelijk maken.

"Er geldt nu een reclameverbod voor e-sigaretten en de verpakkingen worden straks helemaal blanco. Ik wil niet op zoek naar een gezonde sigaret, ik wil juist van dat verrekte ding af."

Of Esther denkt dat e-sigaretten in Nederland ook verboden gaan worden? “Nee, voorlopig nog niet. Nederland gaat wel strakkere wetgeving doorvoeren, dat vind ik ook terecht. En dat is er ook heel erg op gericht om te zorgen dat jongeren niet beginnen met de e-sigaret.”

- In 'FunX Beseft' bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -