Ambitieus of gameverslaafd? "Ik gaf 1600 euro uit aan FIFA"

Verslavende elementen?

In amper vier jaar tijd is het aantal gameverslaafden in Nederland verdubbeld. Heel gek is dat niet, want in steeds meer games zitten tegenwoordig allerlei verslavende elementen. Die mechanismen zorgen er niet alleen voor dat je urenlang blijft doorspelen, maar in sommige gevallen - bijvoorbeeld bij Fortnite of FIFA - ook dat je er flink wat geld tegenaan smijt.

Het gaat hier om de zogenaamde loot boxes. In deze 'virtuele schatkisten' vind je allerlei items. In Fortnite kan dat bijvoorbeeld een gewilde outfit voor je personage zijn, in FIFA hoop je om een topspeler als Messi te krijgen. Deze items kun je verdienen door bepaalde levels te halen, maar vaak kun je ze ook gewoon kopen. Het punt is dat je van tevoren niet weet wat voor prijs je in zo'n loot box krijgt. Het kan dus ook heel erg tegenvallen. En in dat geval wil je misschien of nóg langer doorspelen om weer zo'n item te krijgen of je geeft er nog een paar euro's aan uit.

Plezier

Het kopen van pakketten in FIFA kan uit de hand lopen. Bijvoorbeeld bij Beau, die vorig jaar al liet weten 8000 euro te hebben gegeven aan de voetbalgame. Iemand die ook kan meepraten over het spenden aan FIFA is de 26-jarige Giovanni. Hij gaf weliswaar iets minder uit, maar investeerde in 2018 toch nog zo'n 1600 euro aan zijn ultimate team.

"Kijk," zegt Giovanni over zijn extreme uitgave,"dit is hoe ik het zie: je hebt mensen die uitgaan en hun geld in een club uitgeven aan flessen. Zo ben ik ook geweest en dan dacht ik de volgende dag: kutzooi, mijn geld is weg. Bij FIFA gooi ik er ook geld in, maar dan heb ik er het hele jaar plezier van."

Fanatiek

Het begon voor Giovanni allemaal toen hij met vrienden een potje FIFA speelde. Iedereen maakte hem in en daar kon hij niet tegen. Fanatiek als hij was, besloot hij zelf het spel te kopen, geld te betalen om zijn team te versterken, heel veel te oefenen en echt voetbal te kijken om beter te worden. Nu is hij helemaal fan van het spel. Verslaafd wil hij zichzelf niet noemen - "Het is niet zo dat ik dingen aan de kant schuif om te spelen" - maar hij zorgde wel dat hij vakantie had op het moment dat FIFA 20 uitkwam.

Kritiek

Er is veel kritiek op de loot boxes die je tegenwoordig in veel games vindt. Deze techniek om gamers langer te laten spelen of kleine aankopen binnen het spel te doen, lijkt erg veel op gokken. Daarnaast kan in sommige gevallen de opbrengst van deze schatkistjes niet alleen binnen het spel, maar ook buiten het spel verhandeld worden. Een FIFA-account met goede spelers, en dus een hoge rating, kan je honderden euro's opleveren.

In België is het al verboden om FIFA-punten te kopen met echt geld. In Nederland (voorlopig) nog niet. Staatssecretaris Blokhuis liet eerder al wel weten dat hij van de verslavende elementen in games af wil: "Ik roep de producenten op om die verslavende elementen te beperken en als het kan helemaal te elimineren."

Spijt

Nu Giovanni beter is geworden in FIFA en het spel beter begrijpt, heeft hij toch wel een beetje spijt van de 1600 euro die hij uitgaf. "Ik heb er wel plezier aan gehad, maar achteraf vind ik dat het echt too much was. Gelukkig kon ik het wel missen." Inmiddels heeft Giovanni een nieuwe strategie waardoor hij minder geld aan het spel hoeft te besteden. Hij speelt zogenaamde squad building challenges (SBC), een soort puzzels die hij moet oplossen en waarmee hij mooie prijzen kan winnen. Het heeft hem inmiddels een bijzondere, iconische speler opgeleverd: Ruud Gullit.

"Als je onwetend bent, ben je sneller geneigd om met geld te strooien."

Pro

Giovanni's doel is om een pro-speler te worden, wat inhoudt dat hij hoog in de maandelijkse ranking wil eindigen. Een carrière als e-sporter zou hij al helemaal mooi vinden:"Maar dan moet je ook aan een YouTube-kanaal werken en je gezicht overal laten zien en daar heb ik geen tijd voor."

E-sport

Ali Riza Aygün wist het wel te schoppen tot e-sporter. De 23-jarige gamer is sinds een aantal jaar in fulltime in dienst van PSV. FIFA is er bij hem er met de paplepel in gegoten. "Ik ben op mijn vierde begonnen. Dat kwam door mijn vader. Hij speelde het op de PlayStation en liet mij dan denken dat ik het andere team was. In werkelijkheid was de controller helemaal niet aangesloten."

Naarmate Ali ouder werd, begon hij het spel echt te spelen. Hij kwam er snel achter dat hij er erg goed in was. Vanaf zijn achttiende deed de gamer mee met zowel online als offline toernooien. "De meeste won ik, waardoor ik geen bijbaantje hoefde te hebben." Omdat Ali het zo goed deed, besloot hij naar betere tegenstanders te zoeken. "Ik ging eigenlijk voor de lol naar een toernooi in Eindhoven, maar zelfs daar schakelde ik professionele spelers uit. Meteen na het toernooi kwam er een organisatie naar mij toe met de vraag of ik in hun team wilde komen."

Blijven trainen

Sociaal leven

Ali heeft heel wat uurtjes achter de PlayStation gezeten om te komen waar hij nu is. Toch heeft hij zichzelf nooit verslaafd gevoeld. "Ik ging elke dag na school meteen spelen, maar ik had wel een vast schema. Daarnaast had ik wel een sociaal leven. En nog steeds. Ik voetbal ook nog gewoon." Ali werkt er nog steeds elke dag keihard aan om beter te worden.

"Als je drie dagen niet gamet, merk je meteen achteruitgang. Net als bij voetbal moet je blijven trainen."

Gewoon een hobby?

De lijn tussen gamen voor de lol en omdat je verslaafd bent, is vaag. Dat blijkt wel uit het gesprek met Jasper. Vlak voor het interview was hij - niet geheel toevallig - aan het gamen. "Het is gewoon om tijd op te vullen", legt hij uit. Of hij zichzelf verslaafd vindt? "Het hangt ervan af vanuit welk perspectief je het bekijkt. Voor iemand die nooit gamet klinkt het als veel, maar als je het vergelijkt met anderen valt het wel mee." Jasper besteedt ongeveer drie uur per dag aan gamen, maar dat kan op een vrije dag oplopen tot zeker vijf uur. "Ik ben wel enigszins verslaafd hoor. Ik zou ook andere dingen kunnen doen, zoals voetballen of tekenen, maar thuis ga ik toch snel gamen."

Tijdsverdrijf

Voor Jasper is het gamen gewoon een tijdsverdrijf: "Als ik het niet doe dan weet ik niet wat ik anders kan doen. Ik heb niet veel andere hobby's." Natuurlijk zit hij wel liever te gamen dan dat hij zijn huiswerk doet, maar is dat niet normaal voor een tiener? “Dat hangt ervan af”, zegt Leoni Kamps van het Trimbos Instituut. “Het is niet zo zwart-wit. Als gamen een leuke hobby is en je doet het een paar uur per dag zonder dat je er problemen door krijgt en gewoon functioneert, dan is het prima.”

Problematisch

Wanneer wordt het dan wel problematisch? “We kijken meestal naar verlies van balans van activiteiten”, vertelt Leonie. “Als gamen steeds meer ruimte inneemt en ten koste gaat van dingen is het problematisch. Bijvoorbeeld als je gaat spijbelen om te gamen, te laat komt doordat je de hele nacht hebt zitten gamen of je minder vaak met je vrienden afspreekt.” Deze signalen duiden erop dat je misschien een probleem hebt. Maar als je problemen steeds groter worden, er niks verandert en je niet kunt stoppen, dan kun je zelfs spreken van een verslaving.

Uren

Hoe zit het dan met jonge gamers die ambitie hebben om een e-sporter te worden en daardoor al hun tijd in gamen steken? “E-sporters zitten ook niet acht uur per dag achter de pc. Ze hebben een afwisselend schema. Het gaat ook niet altijd om het aantal uren dat je traint, maar de manier waarop. Soms kan twee uur kwalitatief gamen waardevoller zijn dan acht uur doelloos achter je scherm te zitten.”

Vraag je jezelf af of gamen voor jou een hobby is of toch een probleem? Doe de test!

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -