Sakir (29) was half jaar in Irak voor docu: "Veel mensen zien geen toekomst"

Held en schurk

Sakir is zelf Nederlands-Palestijns, maar wat is zijn connectie dan met Irak? Hij vertelt dat zijn opa altijd gefascineerd was door Saddam Hoessein. Die vond Irak 'een paradijs op aarde voor Arabieren' en dat bleef altijd hangen bij Sakir. Vrienden van Sakir die gevlucht waren uit Irak vonden Saddam daarentegen een schurk. Reden genoeg om zelf een kijkje te gaan nemen. "Naarmate je ouder wordt, ga je jezelf afvragen hoe het nu echt in Irak is."

Getraumatiseerd

Wat Sakir het meest verraste, was hoe mensen zo vriendelijk en gastvrij bleven, ondanks de oorlog.

"Dat je zoveel kan meemaken en nog steeds door kan gaan met je leven. Dat is altijd wel bijzonder. Het is helaas niet allemaal hoopvol, ik heb een hele emotionele documentaire gemaakt. Vooral de puinhopen zijn heel goed zichtbaar. Dat is letterlijk en figuurlijk: het land ligt deels in puin, maar de mensen zelf zijn ook getraumatiseerd. Zie daar maar eens uit te komen in een land waar je niet eens naar een psychiater kan."

Verdwenen mannen

Een van de momenten die Sakir het meest bij is gebleven, was zijn bezoek aan het dorpje Saqlawiyah. Nadat het dorp door de PMU-militie bevrijd werd van IS, bleven er grotendeels alleen vrouwen over. Zij werden na de bevrijding gescheiden van de mannen die uiteindelijk - zonder reden - beschuldigd werden bij IS te horen en zo werden gevangengenomen. Tot op de dag van vandaag weten ze niet wat er met de mannen gebeurd is.

"Het is in bepaalde gebieden heel makkelijk om mensen te beschuldigen van: je hoort bij IS, omdat je een soenniet bent. In de tijd van Saddam werden de soennieten goed behandeld en de sjiieten wat minder. Nu zijn de sjiieten aan de macht en worden de soennieten weer onderdrukt. Die cyclus blijft maar doorgaan, het is iedere keer weer wraak, wraak en nog eens wraak. Wanneer komt daar een einde aan?"

De andere kant

Maar Sakir laat ook een hele andere kant van Irak zien: die van de hogere klasse. Zo gaat hij langs bij een inwoner die de dikste auto's voor zijn deur heeft en in het geld zwemt. "Alles heeft zijn prijs. Als je veel geld hebt, overleef je wel", legt Sakir uit. "Maar als jij tot de lagere klasse behoort, zie dan maar iemand te vinden die je hoofd boven water houdt. Het verschilt heel erg. Er zijn mensen die helemaal geen toekomst meer zien in Irak, dat is het overgrote deel. Daarnaast zijn er mensen die denken: ik leef een goed leven en rijd in een dikke Lamborghini, dus waarom zou ik weggaan?"

Still uit documentaire 'De puinhopen van Irak': Iraakse man showt zijn dikke Lamborghini.