“Ik raakte verlamd toen FunX mij vroeg over vrijheid te schrijven”

Opiniemaker Damon Golriz (30) kwam op zijn veertiende, samen met zijn zusje en ouders, als politiek vluchteling vanuit Iran naar Nederland. Iedere zondag is hij te zien als vast panellid in de NTR-talkshow “De Halve Maan”. Speciaal voor FunX Start schreef hij naar aanleiding van Bevrijdingsdag een column over vrijheid. Hieronder vind je een aangepaste versie van zijn audio-column.

"Ik zal er niet om heen draaien. Maar gewoon zeggen zoals het is. Ik raakte verlamd toen FunX mij vroeg om op Bevrijdingsdag een gesproken column over de vrijheid voor te dragen. Het woord ‘vrijheid’ is zo alomvattend en machtig dat het me stevig in haar greep houdt. Als ik eraan denk, verlamt het me en laat het me niet los. Hoe ironisch is dat? Dat je gevangen wordt gehouden door het ideaal vrijheid!

Een ideaal waar zoveel mensen over geschreven en voor gestreden hebben. Zoveel mensen hun leven voor hebben opgeofferd; En dan mag ik het over de vrijheid hebben?! Juist op Bevrijdingsdag, dé dag die symbool staat voor één van de grootste menselijke opofferingen voor diezelfde vrijheid?!

Begrijp je me nu als ik zeg dat ik verlamd raakte toen mij werd gevraagd dit ideaal onder woorden te brengen…

Ik beschouw vrijheid als mijn hoogste deugd. Ongetwijfeld is zij ook een universele deugd. Wie niet daarin gelooft en ons van zijn ongeloof wil overtuigen, is aan het bedriegen of misleiden. Een snelle blik naar de ‘achtergestelde’ volkeren op de straten van Cairo, Tunis en Damascus - om er maar een paar te noemen – zegt veel over de waarden van hen die de straten betreden en ze vaak met hun bloed voor eeuwig rood kleuren.

De liefde voor vrijheid: het is een van de hoogste waarden voor de mensheid. We zien het. We voelen het. Het ontroert ons en het is dan ook terecht dat we blijven herdenken. Laat ik mijn column beëindigen met de beeldende woorden van de Iraanse dichter Ahmad Shamlu - woorden die in bloed op veel gevangenismuren in Iran geschilderd staan."

Ze ruiken aan je mond
of je soms gezegd hebt dat je van me houdt.
Ze ruiken aan je hart
het zijn vreemde tijden, liefste.
Bij de wegblokkade
wordt de liefde
gegeseld.
We moeten de liefde in de kelder verbergen
in de hoeken van deze kille blinde steeg
voeden ze hun vuren
met liederen en poëzie.
Voorzichtig, denken is gevaarlijk.
Het zijn vreemde tijden, liefste.
Wie ’s nachts op de deur klopt
komt om het licht te doven.
We moeten het licht in de kelder verbergen.
Kijk, met hun bloederige hakblokken en bijlen
hebben de slagers de wegen bezet
het zijn vreemde tijden, liefste.
Ze snijden de glimlach van je lippen
ze snijden het lied uit je mond.
We moeten de vreugde in de kelder verbergen.
Kanaries worden geroosterd
op een vuur van lelies en jasmijn
het zijn vreemde tijden, liefste.
De zegedronken duivel
zit feestend bij ons rouwmaal aan.
God moeten we in de kelder verbergen.

- Ahmad Shamlu -