FunX

Varkens roosteren voor een moskee: vreedzaam demonstreren of provoceren?

News
Varkens roosteren voor een moskee: vreedzaam demonstreren of provoceren?

Besef, de anti-islamitische beweging Pegida roostert varkensvlees voor moskeeën en dat is - onder het mom van een vreedzame demonstratie - wettelijk gewoon toegestaan. Maar dat het mag van de wet, wil natuurlijk niet zeggen dat het een goede actie is. Sterker nog: vorige week zondag braken in Eindhoven rellen uit met jonge tegendemonstranten die geweld gebruikten. Verschillende Nederlandse media brachten het nieuwsbericht als volgt: ‘Moslimjongeren slaags met ME rondom Pegida-demonstratie’. Het doet vermoeden dat Pegida’s demonstratie, om moslims te provoceren en in een slecht daglicht te plaatsen, bijzonder goed is gelukt. Pegida-voorman Edwin Wagensveld zei ooit in een interview: “Pegida barbecuet varkens voor een moskee om te laten zien hoe tolerant moslims daadwerkelijk zijn”. Maar waar ligt eigenlijk de grens tussen een vreedzame demonstratie en provoceren en haatzaaien? “Zolang je geen geweld toepast, is het een vreedzame demonstratie. Provoceren en shockeren zijn dingen die bij een demonstratie horen.”Jelle Klaas, van het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM), laat zijn mening over de situatie achterwege en benadrukt dat het een grondrecht is van iedereen om te demonstreren. Zowel van een groepering als Pegida, die gefaciliteerd werd door de politie en de gemeente, als van moslimjongeren. Een verschil is dat Pegida-voorman Edwin zijn ‘vreedzame demonstratie’ had aangemeld bij de gemeente en de tegendemonstranten dat niet hadden gedaan en dat er geweld zou zijn gebruikt. Zo zouden ze de ME en Pegida onder andere met stenen hebben bekogeld. Hadden de moslimjongeren hun demonstratie gemeld en vreedzaam gehouden, dan had de politie ook hun tegengeluid moeten toestaan en mogelijk maken. Helaas is de werkelijkheid niet altijd zo simpel, want een ongelijke behandeling als het gaat om demonstratievrijheid gooit ook nog wel eens roet in het eten.

VAN HAKENKRUIS TOT VARKENSBLOED

Pegida is bang voor de islamisering van Europa en werd in 2014 in Duitsland opgericht. Een jaar later kwam er ook een Nederlandse tak onder leiding van Edwin. Inmiddels heeft de rechts-extremistische groep meer dan 14.000 Nederlandse aanhangers op Facebook. Sinds Pegida actief is in Nederland, heeft het veel stof doen opwaaien. Zo roosteren ze niet alleen varkensvlees voor moskeeën, ook is de voorman meerdere keren door de politie opgepakt - bijvoorbeeld vanwege het vertonen van o.a. het hakenkruis in een prullenbak als logo en daarmee het eventueel verstoren van de openbare orde - en heeft Pegida een stuk grond dat bedoeld was voor de bouw van een moskee, ‘ingewijd’ met varkensbloed.

“Pegida zoekt de grenzen op en daar krijgen ze media-aandacht mee.”

NIET LATEN KENNEN

Dat de Pegida-demonstratie voor de Al-Fourqaanmoskee in Eindhoven ernstig uit de hand liep door jonge tegendemonstranten die geweld gebruikten, keurt niet iedereen in de (moslim)gemeenschap goed. Zo blijkt uit onder andere verschillende Facebookberichten. Ook het bestuur van de Al-Fourqaan moskee heeft zich hier duidelijk over uitgesproken. Natuurlijk vinden zij Pegida een verschrikking, maar ze zijn van mening dat moslims zich niet door hen moet laten kennen.

“Tachtig procent van jullie komt niet in de moskee. Jullie zetten ons voor schut hier! Laat Pegida demonstreren als ze dat willen. Ik zie hier alleen maar boosheid, maar word niet boos!”

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

In het verleden zijn er ook vreedzame tegenacties geweest. Eerder deze maand versierden sympathisanten de heg van de Al-Fourqaanmoskee met bloemen en de stoep met tekeningen. Hetzelfde gebeurde vorig jaar toen Pegida zou demonstreren bij de Laleli Moskee in Rotterdam.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

SCHEEF?

Dat Pegida overtuigd is van wat ze doen en hoe ze het doen, neemt niet weg dat de inhoud van deze kwestie heel complex is. Door een grote groep mensen wordt het namelijk als zeer kinderachtig en treiterend richting de islam ervaren. Het roept veel discussie op, maar vanwege allerlei geldende wetten en regels omtrent zaken als het demonstratierecht en vrijheid van meningsuiting, is het lastig te beoordelen. “Vrijheid van meningsuiting hangt samen met het recht op demonstratie, want dat is ook een manier waarop je je mening kan uiten. Je mag altijd alles zeggen, tenzij het strafbaar is of je iemand anders zoveel schade aandoet, dat jouw recht moet wijken.” Ook mag de overheid een demonstratie nooit van tevoren op de inhoud beoordelen of beperkingen opleggen. Als er tijdens een demonstratie dingen gebeuren die strafbaar zijn, dan mag de politie of het Openbaar Ministerie wel in actie komen.

Om deze inhoud te tonen moet je toestemming geven voor social media cookies.

Maar hoe wordt dan bepaald wat kwetsend genoeg is om als strafbaar beschouwd te worden? Dat is volgens Jelle nogal ingewikkeld. “In Europa is het bijvoorbeeld strafbaar als je op straat gaat staan met hakenkruizen. In Amerika is dat weer niet zo.” Maar wat nu als de sluipende manier waarop Pegida moslims door de slijk haalt, als zodanig problematisch wordt ervaren dat je je niet meer vrij genoeg voelt om in Nederland naar de moskee te gaan terwijl hier ook vrijheid van godsdienst geldt? Op deze vraag kan Jelle, hoe graag hij misschien ook zou willen, geen eenduidig antwoord geven. “Op het moment dat bijvoorbeeld verboden wordt dat Pegida geen varkens meer voor een moskee mag roosteren, zijn er nog heel veel andere activisten uit verschillende hoeken die misschien ook bepaalde dingen officieel strafbaar willen laten maken. Ik zeg niet dat je er niks tegen moet doen, maar vinden we dat de overheid en politie bij alles moet ingrijpen?”

Het klinkt scheef en er is ook veel discussie over. Juist daarom denkt hij dat het goed is om van je te laten horen. “Besef dat jij dezelfde burgerrechten hebt als de mensen van Pegida en dat je die moet benutten om op te komen voor jouw mening. Organiseer een vreedzame tegendemonstratie of gebruik andere democratische middelen, zoals meedoen aan verkiezingen of stukken publiceren, zodat je ermee op de voorgrond kan treden. En mocht het toch zijn dat je door de overheid beperkt wordt, dan kunnen we je bijstaan. Kijk maar naar toen de anti-Zwarte Piet-activisten onderweg waren om een vreedzame demonstratie te houden in Dokkum en op de snelweg werden tegengehouden door blokkeerfriezen. Op dat moment mochten ze de anti-Zwarte Piet-demonstratie niet meer voortzetten. De burgemeester van die gemeente vreesde voor nog meer ongeregeldheden, maar uiteindelijk heeft de rechter bepaald dat de blokkeerfriezen strafbaar waren, mede omdat ze het recht op demonstratie van anti-Zwarte-Piet-activisten dwarsboomden.”

HARDER (DOOR)VECHTEN

De anti-Zwarte Piet activisten en Pegida-activisten liggen qua discussie mijlenver uit elkaar. Terwijl de een streeft naar een inclusieve samenleving en een fijn Sinterklaasfeest voor iedereen, streeft de ander naar het wegwerken van de islam en daarmee dus alles behalve een inclusieve samenleving. Beide partijen demonstreren - in hun ogen - vreedzaam. Pegida dus door onder andere varkens te roosteren voor een moskee en anti-Zwarte Piet-activisten door bij sinterklaasintochten te roepen dat zwarte piet racisme is. En die laatste groep is, in tegenstelling tot Pegida, herhaaldelijk gewelddadig aangepakt door de politie. Daarbij is ze vaak ook het recht om te demonstreren ontnomen. Hoezo is hier sprake van een dubbele maatstaf als het gaat om demonstratievrijheid?

“Ongelijkheid is inderdaad een groot probleem. De meningen waar je harder voor moet vechten, zouden eigenlijk extra beschermd moeten worden. Het is eigenlijk een heel groot probleem als je grondrechten beperkt worden en daar heb je op dat moment ook niks aan. Dat is heel pijnlijk, ook al krijg je achteraf gelijk.”

MEDEVERANTWOORDELIJK?

Het is wel eens voorgekomen - bijvoorbeeld in Utrecht - dat de gemeente een demonstratie van Pegida heeft verboden op de gewenste plek. Maar onder andere Rotterdam en Eindhoven deden dat niet. Aankomende zondag staat er zelfs weer een Pegida-demonstratie gepland in Eindhoven. In hoeverre ben je als burgemeester en politie eigenlijk medeverantwoordelijk voor eventuele chaos als je van tevoren weet dat de situatie uit de hand kan lopen? Zoals Jelle eerder al aangaf, is het niet nieuw dat demonstraties shockerend kunnen zijn. En er zijn gegarandeerd tegenstanders. Daar moet dus goed op worden ingespeeld door de politie en die gemeente.

NORM VAN BURGEMEESTER

Als het uiteindelijk toch aankomt op het wel of niet verbieden van een demonstratie, komt behalve angst voor uitbreidende ongeregeldheden ook de norm van de burgemeester kijken. Hoewel de burgemeester en de politie in eerste instantie alles in z’n werk moeten stellen om demonstraties zo goed mogelijk te laten verlopen, gaat dat niet altijd zoals het hoort. “We zien vaak dat protesten van onderwerpen die normaal gevonden worden, makkelijker plaatsvinden dan een protest waarbij het gaat om een schurende mening. Juist daarom is het zo belangrijk dat een demonstratie in beginsel niet op de inhoud wordt beoordeeld. In de praktijk zien we ook vaak dat burgemeesters het moeilijker vinden om demonstraties te faciliteren waarbij het om een schurende mening gaat.” Betekent het, dat als je iets als minderheid aan de kaak wil stellen in Nederland, je dus sowieso 1-0 achterstaat? “Het zou niet moeten en mogen spelen, maar helaas zien we dat burgemeesters dan sneller ingrijpen. Denk ook aan bijvoorbeeld demonstraties van krakers, Turkse Nederlanders en demonstraties tegen het Koningshuis. Over het algemeen is het de norm van burgemeester die telt in zulke situaties.”

ERBOVEN STAAN

De grens tussen een vreedzame demonstratie en provoceren - en wat uiteindelijk echt strafbaar is volgens de wet - is gevoelsmatig dus misschien heel vaag. Maar jezelf laten opnaaien door iemand waarvan je vindt dat hij of zij onzin verkondigt, gaat echt niet helpen. “Het mooist is als je erboven kan staan en laat zien dat je het er niet mee eens bent op een vreedzame manier.”

- In 'FunX Beseft' bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -

Ster advertentie