Waarom investeerders groot geld betalen voor muziekrechten

1. Investeren in muziekrechten: hoe werkt dat precies?

Baruch: "Je kunt het vergelijken met een huis bouwen: je kunt er zelf in wonen, of je kunt het verhuren. Als je je er zelf in woont, heb je een lekker huis. Als je het verhuurt, heb je niet alleen inkomsten die de huurder aan jou betaalt, maar je hoopt ook dat het huis na verloop van tijd ook meer waard wordt. Als je in een straat meerder huizen bezit, heb je een belangrijkere stem in de straatcommissie, maar als je alle huizen in een straat bezit, dan zou je het ook neer kunnen halen, ontwikkelen en er een flatgebouw of kantoor of villa neerzetten.

Met muziekrechten is dat vergelijkbaar. Een componist kijkt vooral of het een mooi nummer is en mensen blij maakt, en wil natuurlijk ook dat er inkomsten uit auteursrecht uit komen. Een investeerder kijkt er anders naar. Hij denkt: als ik verschillende muziekrechten koop, welke onderhandelingspositie heb ik als ik die rechten wil uitoefenen of vertegenwoordigen? Heb ik veel rechten, dan kan ik beter onderhandelen. En bovendien: als die rechtenportefeuille meer waard wordt, kan ik later misschien die hele portefeuille voor meer geld verkopen. Er zijn trouwens nogal wat verschillende manier van het verkopen van muziekrechten: soms is het verkopen van de rechten zelf, soms alleen van de inkomstenstroom erop, soms de vertegenwoordiging ervan."

2. Waarom is het nu zo populair?

Baruch: "Door de komst van streamingdiensten wordt er meer muziek geluisterd en het einde is nog lang niet in zicht. Ook krijgen mensen meer waardering voor oudere muziek- dat begon toen rond de eeuwwisseling door de opkomst van download- en streamingplatforms en er veel meer naar muziek geluisterd kon worden. Toen zijn platenmaatschappijen, uitgevers en anderen geïnteresseerd geraakt in het samenvoegen en opnieuw aan de man brengen van ouder repertoire. Door de enorme groei die het muziekgebruik doormaakt door de groei van internet ontstaan er steeds meer momenten en manieren om naar muziek te luisteren en daarmee interessante investeringen."

3. Waarom zou je als maker je rechten verkopen?

Baruch: "Een componist kijkt vaak alleen naar zijn eigen inkomsten uit auteursrecht. Stel dat hij inschat dat hij de komende 50 jaar per jaar gemiddeld 200 euro voor een nummer krijgt. Dat zou dan in totaal €10.000 euro opleveren. Als een investeerder dan bijvoorbeeld €20.000 euro ervoor wil betalen, is dat best fijn. Bovendien kan het zo zijn dat je nu weinig andere inkomsten hebt door Corona en je het fijner vindt om nu één bedrag te krijgen, in plaats van de komende jaren. Een investeerder kijkt er anders naar. Die ziet het als een onderdeel van een grotere inkomstenstroom. Hij denkt: ben ik een belangrijke partij als ik die rechten heb? En als ik ze later wil verkopen, is het dan meer waard? Zie het als Monopoly: heb je in een stad drie van de vier straten, dan ben je bereid om veel meer voor die vierde te betalen omdat je meer kunt doen.

Het is onze taak bij Buma/Stemra om het geld zo snel mogelijk bij de maker krijgen en dat dat hele proces van geld innen en aan de maker betalen zo transparant mogelijk gedaan wordt. Of het nou één schrijver met een hit, of een fonds met honderdduizenden liedjes is, wij zorgen ervoor dat een zo hoog mogelijke vergoeding wordt betaald voor alle gebruik. Om weer de vergelijking met Monopoly te maken: wij zorgen ervoor dat elke keer dat iemand op een straat staat, geld wordt afgedragen aan de of het nou in de Dorpssttraat of in de Kalverstraat is. Daarin verandert in feite niks.

Maar wat de maker wil doen met zijn geld of met zijn rechten, mag hij zelf weten. Wij kunnen hem voorlichten en zeggen dat hij moet nadenken over wat hij tekent. Onze voorkeur is wel dat we het aan de maker uitkeren. Maar aangezien het zijn of haar inkomstenbron is, mag de maker zelf bedenken waar het geld naartoe gaat."

4. Kan ik ook investeren in muziekrechten?

Baruch: "Doorgaans worden de muziekrechten opgekocht door bedrijven, grote investeerders en fondsen. Het is als kleine belegger dan ook niet zo makkelijk om zelf in muziek te beleggen. Maar er zijn muziekbedrijven die naar de beurs gaan en hun geld (ook) verdienen met muziekrechten, en daar kan je aandelen in kopen. Het Britse bedrijf Hipgnosis Songs Fund, dat miljoenen betaalde voor de muziekrechten van Shakira, bijvoorbeeld. Exacte bedragen ken ik niet, maar volgens BBC staat het bedrag dat betaald is, gelijk aan 15 jaar aan auteursvergoedingen. Hierdoor heeft Shakira meteen een behoorlijk bedrag in handen. Sinds 2018 is Hipgnosis rechten aan het inslaan. Ondertussen is de koers met meer dan 17 procent gestegen en was de winst vorig jaar 25 miljoen euro. Of het een verstandige investering is, is een tweede vraag. De muziekwereld is onvoorspelbaar en dat betekent dat je een zeker risico loopt."

5. Kopen ze elke muziek op?

Baruch: "Niet zomaar. De bedrijven die dit doen kijken naar hoe hun totale portefeuille eruitziet en welke opbrengsten ze er zelf mee denken te kunnen genereren."

6. Is er ook een negatieve zijde aan deze ontwikkeling?

Baruch: "Iedere auteur zal voor zichzelf moeten bepalen of deze mogelijkheid gunstig is. Maar dat is allemaal korte termijn. Wat voor impact het op de lange termijn heeft is nog onduidelijk. De auteurswetten zijn internationaal ontstaan voor de bescherming van de individuele maker. Als deze maker in de exploitatie steeds vaker wordt vervangen door grote bedrijven, dan zou op termijn ook de uitgangspunten van een Auteurswet in beweging kunnen komen. Dat laatste zou nadelig kunnen uitpakken voor individuele makers."