Oeigoerse ouders al jaren gedwongen gescheiden van hun kinderen

Oeigoerse moeder in Nederland

Amnesty-onderzoekers spraken met verschillende Oeigoerse ouders, die nu in Nederland, Australië, Canada, Italië en Turkije wonen. Een daarvan is Rizwangul, die nu in Nederland woont.

Rizwangul werkte in 2014 in Dubai om haar destijds 3 jaar oude zoontje een betere toekomst te kunnen bieden. Haar zoontje, die ze achterliet bij haar zus, zag Rizwangul jaarlijks door af en toe terug te gaan naar Xinjiang of als hij met Rizwanguls neef Muhammed naar Dubai afreisde. "Toen hij op bezoek kwam bij me in Dubai, was dat de beste tijd van mijn leven", vertelt ze.

'Bel me nooit meer op'

Alles kwam tot een abrupt einde in 2017. Rizwangul kreeg van haar zus en vrienden namelijk te horen dat het niet veilig was om terug te keren naar Xinjiang. Het advies van haar zus was duidelijk: "Bel me nooit meer op. Als ik in leven blijf, zal ik zorgen voor jouw kind." Sindsdien heeft Rizwangul geen contact meer gehad met haar zoontje of andere familieleden.

Meerdere keren stond Rizwangul op het punt om haar zoontje op te bellen. Toch besloot ze dat telkens niet te doen. "Ik ben bang dat de veiligheidsdiensten hem dan iets aandoen", zegt ze.

"Het is zo moeilijk voor anderen om te begrijpen wat ik voel. Het enige dat mij op de been houdt, is dat ik wil weten dat hij leeft, dat het goed met hem gaat. Als ik nu met hem kon praten, zou ik zeggen: 'Vergeef me, ik heb je op deze wereld gezet, maar ik kon niet voor je zorgen; ik kon geen moeder voor je zijn.'"

'Harteloos beleid'

"De meedogenloze massadetentie-campagne van China in Xinjiang heeft gescheiden families in een onmogelijke situatie gebracht. Kinderen mogen het land niet uit, terwijl hun ouders vervolging en willekeurige detentie te wachten staat als ze naar huis terugkeren om voor hun kinderen te zorgen", zegt Alkan Akad van Amnesty International.

"De Chinese autoriteiten moeten een einde maken aan hun harteloze beleid in Xinjiang. Zij moeten ervoor zorgen dat deze families zo snel mogelijk herenigd kunnen worden, zonder de angst dat ze naar een kamp worden gestuurd."

Genocide

In februari steunde een meerderheid van de Tweede Kamer een motie van D66, waarin de manier waarop China met Oeigoeren omgaat als genocide wordt betiteld. Hoewel het kabinet nog niet van genocide wil spreken, vindt Sjoerd Sjoersma (D66) dat daar wel degelijk sprake van is. "De detentiekampen waar naar schatting meer dan een miljoen Oeigoeren en andere moslimminderheden zitten opgesloten zijn zo groot, dat je ze vanaf de ruimte kunt zien. Dit is de grootste massa-opsluiting van etnische minderheden sinds de Tweede Wereldoorlog. Iedere dag dat dit langer doorgaat is een dag te veel. We kunnen niet wegkijken."