Seán (27) en Sarah (25) mogelijk 25 jaar de cel in na helpen vluchtelingen in Griekenland

Beschuldigingen

De twee ontmoetten elkaar op Lesbos, waar zij samen mensen uit zee redden om hun water en dekens te geven. In een 86 bladzijden tellend rapport beschuldigt de politie het koppel nu van mensenhandel, witwassen van geld, fraude en spionage. Dat laatste komt omdat zij radiokanalen en schepen van de kustwacht in de gaten hielden om erachter te komen waar de boten van smokkelaars zich zouden bevinden. Ook beschuldigt de politie Seán en Sarah ervan lid te zijn van een criminele organisatie die zich voordeed als een NGO. Deze 'organisatie' zou als doel hebben om winst te maken door mensen illegaal Griekenland binnen te brengen.

Al drie jaar hangt Seán en Sarah een strafrechtelijk onderzoek boven het hoofd. "Hoe absurd de aanklachten ook zijn, ze werpen een schaduw over je leven die het onmogelijk maakt om verder te gaan", zegt Seán, een 27-jarige rechtenstudent die de laatste twee jaar in Londen verbleef.

'Vrijwilligers afschrikken'

Mensenrechtengroeperingen die het tweetal verdedigen, noemen de beschuldigingen "bespottelijk". Ook heeft het juridische team van Seán de Amerikaanse en Britse verenigingen van advocaten om advies gevraagd. "Beiden hebben het dossier bestudeerd en zijn tot de conclusie gekomen dat er geen rechtsgrondslag is voor de beschuldigingen en dat ze meer bedoeld zijn om vrijwilligers af te schrikken", aldus Zacharias Kesses, de advocaat die het juridische team van de activisten leidt. Honderden vrijwilligers hebben het land al verlaten uit vrees dat zij de volgende zouden kunnen zijn.

Verharding in vluchtelingenbeleid

Kesses benadrukt dat hulpverleners "makkelijke doelwitten" zijn op de Griekse eilanden. Daarnaast wordt er grote lokale druk uitgeoefend op NGO's die vluchtelingen zouden aanmoedigen om de oversteek vanuit Turkije te maken. Ook omdat het land zelf onder vuur ligt vanwege het vermeende terugdringen van vluchtelingen aan de Griekse kusten. Griekenland wil de vluchtelingenstroom verminderen en de laatste jaren is er daarom een behoorlijke verharding in het vluchtelingenbeleid te zien. Humanitaire hulpverleners die vluchtelingen helpen Griekenland veilig te bereiken, worden daarom niet gewaardeerd in het land.

Beroemdheden

De jonge vluchtelingenactivisten werden jaren geleden al gedwongen hun vrijwilligerswerk op te geven, maar zijn nu misschien wel de bekendste hulpverleners in Griekenland. Sarah werd eerder al beroemd door vluchtelingen van een schijnbaar zekere dood te redden toen een rubberboot met 20 vluchtelingen, waarvan slechts 3 konden zwemmen, kapseisde. Sarah en haar zus Yusra, een wedstrijdzwemster die later zou deelnemen aan de Olympische Spelen van Rio de Janeiro, sprongen in zee en trokken aan de boot tot die de kust bereikte. Een prestatie waar een Netflix-film over is gemaakt die volgend jaar zal verschijnen.

"Er is niets crimineels of heroïsch aan het helpen van mensen in nood op zee", zegt Seán tegen The Guardian. "Wettelijk en moreel gezien, is het het juiste om te doen." Vandaag begint het proces tegen Seán en Sarah, waarbij ook 22 andere vrijwilligers terecht zullen staan. Het activistenkoppel riskeert een celstraf van 25 jaar. "Ik heb geen retourticket gekocht", zei Seán voor vertrek naar Griekenland.