Jongeren werken zichzelf steeds vaker in de schulden door de optie 'achteraf betalen'

Buy now, pay later

Uit een onderzoek van NOS blijkt dat bijna 10 procent van de online aankopen tegenwoordig wordt afgerekend met de optie achteraf betalen. Het achteraf betalen wordt mogelijk gemaakt door financiële techbedrijven. De bekendste zijn Klarna, Riverty (voorheen Afterpay) en Tinka. Deze bedrijven betalen de rekeningen voor jou, zodat jij deze pas weken later terug hoeft te betalen. Door gebruik te maken van deze zogeheten buy now, pay later-diensten ga je dus een schuld aan bij het bedrijf wat de rekening in eerste instantie voor je heeft opgepakt.

Problemen

In principe werkt achteraf betalen dus hetzelfde als een creditcard, alleen hoeven de bedrijven aan veel minder strenge regels te voldoen. Dat komt omdat de aanbieders van de buy now, pay later- diensten niet onder de wet vallen. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) waarschuwt dan ook voor de diensten, omdat ze mensen in grote problemen kunnen brengen.

De problemen ontstaan onder andere omdat consumenten vaak niet weten dat de kosten snel kunnen oplopen als ze niet optijd betalen. De bedrijven lijken de mensen vaak ook niet goed te informeren over deze regels. Herinneringskosten bedragen gemiddeld zo'n 15 euro per keer. Mer deze kosten halen zij zo'n 20 tot 40 procent van hun omzet binnen. "Dit is een verkeerde prikkel, want je hebt als aanbieder dan baat bij het slecht informeren van klanten", zegt Daniëlle de Jager, senior toezichthouder van de AFM.

Incassobureau

Vooral jongeren lijken zich via de buy now, pay later-diensten in de schulden te werken. Zij geven met de diensten geld uit dat ze helemaal niet hebben. Hierdoor betalen ze vaak te laat, of zelfs helemaal niet. Geldcoach Cynthia Ronde vertelt aan NOS dat jongeren hierdoor vaak een incassobureau achter zich aankrijgen. Financieel adviseur voor jongeren Melenie Payant herkent het probleem. "Acht op de tien studenten die ik spreek gebruiken Klarna en hebben openstaande bedragen waar ze geen budget voor hebben. Zo kwam er een keer iemand bij me met een grote liefde voor shoppen en op deze betaalmanier al de helft van de DUO-lening van de maand erna had besteed."

Paniek

Jongeren zoeken vaak pas te laat hulp bij hun schuld. "Veel studenten leven echt in het hier en nu, er is niet echt een langetermijnvisie", vertelt Payant. Dat zegt ook Ronde: "Ze lossen met hun salaris de schuld bij bijvoorbeeld Afterpay af, om diezelfde maand weer allerlei dingen op afbetaling te bestellen. Ze zien daar het gevaar niet van in. Als ze dan met een incassobureau te maken krijgen, raken ze in paniek."

Ronde wil benadrukken dat achter een flinke schuld vaak een veel groter verhaal schuilgaat. "Soms is er sprake van een depressie of andere problematiek, waardoor jongeren de geluksmomentjes van een bestelling fijn vinden. Het is belangrijk om uit te zoeken wat dat grotere verhaal is, en eventueel hulp te zoeken."