50 jaar na de moord op Martin Luther King: dit is waarom hij niet vergeten mag worden

NOS

De droom

I Have a Dream is misschien wel de belangrijkste speech over racisme en rassenscheiding die er ooit is gevoerd. Op 28 augustus 1963 kwamen 250.000 mensen naar de protestmars in Washington. Als laatste speechte Martin Luther King over zijn ideale wereld, waarin niemand wordt beoordeeld op huidskleur, maar op zijn of haar acties. Zijn droom? Vrijheid en gelijkheid voor iedereen.

In die tijd werd in de zuidelijke staten van Amerika de rassenscheiding nog in stand gehouden met de Jim Crow-wetten. Hiermee werden Afro-Amerikanen zoveel mogelijk gescheiden gehouden van witte burgers. Na de legendarische speech van King drukte president Lyndon B. Johnson de Civil Rights Act door, waarmee er officieel een einde kwam aan de rassenscheiding op scholen, werk en openbare plekken.

steun van witte bevolking

Martin Luther King werd vooral geroemd om zijn geweldloze verzet. Hij riep op tot een waardige strijd om gelijke rechten voor zwarte burgers op te eisen, zonder geweld of haat richting de 'witte broeders'. Hij zocht ook steun bij de witte bevolking: hij vocht niet alleen voor zwarte mensen, maar voor burgerrechten in het algemeen.

''Hun vrijheid is onlosmakelijk verbonden met onze vrijheid. We kunnen het niet alleen.''

Geweldloos verzet

Iemand anders die vaak als voorvechter van deze gelijkheidsstrijd wordt gezien, is Rosa Parks. Ze reisde in Montgomery met een bus die toen nog gescheiden zitplaatsen had voor zwarte en witte mensen. Toen het voorste deel van de bus - bestemd voor de witte bevolking - volraakte, weigerde ze haar zitplaats achterin de bus af te staan. Daarna verenigden Rosa Parks, Martin Luther King en andere burgerrechtenactivisten zich en riepen op om niet meer met de bus te gaan, waardoor de busfirma bijna failliet ging.

Dit is slechts één voorbeeld van de geweldloze verzetsacties van de burgerrechtenactivisten. Ze volgden daarin de benadering van de Indiase onafhankelijksheidsstrijder Mahatma Gandhi. Zoals Martin Luther King vaak zei: ''Jezus gaf ons de filosofie, Gandhi gaf ons de methode.''

Vietnamoorlog

In 1967 sprak Martin Luther King zich uit tegen de Vietnamoorlog en het beleid van president Johnson. Het was een controversiële speech, waarmee hij wist dat hij zijn positie als leider van de burgerrechtenbeweging in gevaar bracht.

''Ik kan niet protesteren tegen geweld, als ik mij niet uitspreek over de grootste verspreider van geweld ter wereld: mijn eigen regering.''

Vanaf dat moment werd hij door de media neergezet als verrader. Hij wilde niet alleen dat er een einde kwam aan de Vietnamoorlog, maar hij richtte zich in het geheel tegen de Amerikaanse samenleving en haar drie kwaden: militarisme, racisme en armoede. De ongelijkheid in het land werden volgens hem niet alleen veroorzaakt door racisme. Hij vond dat er ook maatregelen moesten worden getroffen op het gebied van armoedebestrijding en daarom kondigde hij op 1967 de Arme Mensen Mars aan.

Op 4 april 1968 werd Martin Luther King doodgeschoten. James Earl Ray, een Amerikaanse crimineel met racistische ideeën werd opgepakt en veroordeeld voor de moord.