Vrouwelijke gevangenen in Nieuwersluis slachtoffer van structureel misbruik door personeel

Ongepast gedrag

Dat staat in een rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid, die onderzoek deed binnen de penitentiaire inrichting. Het rapport is gebaseerd op basis van documenten en gesprekken met 66 betrokkenen, waaronder gevangenismedewerkers en gedetineerden. Ongeveer de helft van hen gaf aan dat medewerkers zich niet correct gedragen tegenover gedetineerden.

Het onderzoek werd gestart na de arrestatie van een gevangenismedewerker in mei 2022, vanwege beschuldigingen van seksueel misbruik van een gedetineerde. Hij zou haar hebben gedwongen tot orale seks. Gedurende het onderzoek kwamen er aanwijzingen naar voren dat meerdere personeelsleden zich hebben misdragen.

Privileges

In het rapport melden verschillende betrokkenen dat gevangenen die er goed uitzien of goed bevriend zijn met medewerkers, meer privileges krijgen. Ze mogen bijvoorbeeld vaker bellen of meer tijd buiten hun cel doorbrengen. Het rapport vermeldt ook dat sommige gevangenen opzettelijk proberen mannelijke medewerkers te verleiden om deze privileges te krijgen.

Bang voor gevolgen

Esther de Kleuver van de Inspectie Justitie en Veiligheid zegt dat gevangenen vaak niet durven praten over verkeerd gedrag dat ze hebben meegemaakt. Ze zijn bang dat niemand hen zal geloven of dat er nare gevolgen zullen zijn, zoals overplaatsing naar een andere gevangenis. ''Niet melden of niet serieus oppakken van niet-integer gedrag zorgt ervoor dat dit gedrag ongezien blijft en kan voortbestaan'', aldus de Inspectie.

Op dit moment geven medewerkers meldingen van onjuist gedrag en seksuele grensoverschrijding niet altijd door aan de juiste autoriteiten, wat niet mag volgens de richtlijnen. Ook is het niet gebruikelijk dat collega's elkaar aanspreken op verkeerd gedrag. Ze werken vaak al lang samen en houden buiten werktijd contact, waarbij ze elkaar niet willen veroordelen of roddelen.

Meldpunt

De Kleuver stelt voor om een plek te creëren waar gevangenen anoniem een klacht kunnen indienen, zonder dat het gevangenispersoneel op hun afdeling ervan op de hoogte is. De Inspectie benadrukt ook dat er meer vrouwelijke medewerkers nodig zijn. Tijdens het dagprogramma moet er minstens één vrouwelijke medewerker aanwezig zijn op elke afdeling. Het is ook belangrijk om duidelijke regels te hebben over wat wel en niet acceptabel gedrag is.