Meerderheid Nederlanders vindt dat "seks zonder instemming” verkrachting is

Verzet

Minister Grappenhaus wil seks tegen de wil strafbaar stellen. Het voorstel maakt onderdeel uit van een groter plan om de strafbaarstelling van seksuele misdrijven te moderniseren, uit te breiden en aan te scherpen. De lat voor strafbaarheid ligt volgens het ministerie van Justitie en Veiligheid nu soms te hoog. Het kan in sommige gevallen moeilijk zijn om het bewijs rond te krijgen dat iemand tot seks gedwongen is.

Volgens de huidige wet is het zo dat er pas sprake van verkrachting is als bewezen kan worden dat er sprake was van geweld of dwang. In veel gevallen 'bevriest' het slachtoffer waardoor verzet niet mogelijk is. Ook kan het zijn dat het slachtoffer zich niet kan verzetten omdat de persoon onder invloed is of gedrogeerd is.

Met de nieuwe wet wordt het strafbaar om seksuele handelingen te verrichten die tegen de wil van de ander zijn. Als je niet zeker bent of de ander het wil, ben je verplicht om dat eerst na te gaan. Op 'seks tegen de wil' zou de helft van de strafmaat van verkrachting komen te staan.

Verkrachting

Amnesty International is het niet met het wetsvoorstel eens. De mensenrechtenbeweging vindt dat seks tegen de wil altijd als verkrachting moet worden erkend en bestraft. Yara Boff Tonella is werkzaam voor de Amnesty International en legt in Start met Fernando uit: "We vinden het wel goed dat hij er veel meer aan doet om de slachtoffers te beschermen en dat instemming veel centraler komt te staan. Maar als hij nu toch bezig is, waarom noemt hij het dan niet gewoon verkrachting? [...] Als het verkrachting genoemd wordt, kunnen slachtoffers van seks zonder instemming de daders berecht laten worden voor verkrachting."

Uit het onderzoek blijkt dat 90 procent van de Nederlanders het deels met Amnesty International eens is en vindt dat penetratie zonder wederzijdse instemming moet worden gezien als verkrachting. Of penetratie zonder wederzijdse instemming op dezelfde manier bestraft moet worden als verkrachting, daar zijn de meningen over verdeeld: 55 procent vindt van wel en 18 procent van niet.

Valse aangiftes

Iemand die het niet eens is met Amnesty International, is luisteraar Mike. Zo vindt hij dat een aanklacht voor verkrachting te zwaar zou zijn in sommige gevallen. Hij vraagt zich af wanneer een slachtoffer daadwerkelijk een slachtoffer is en hoe het bijvoorbeeld zit met valse aangiftes waarbij iemand uit wraak een ander beschuldigd van verkrachting.

Volgens Yara komen zulke valse aangiftes 'ontzettend weinig' voor. Mocht zoiets toch gebeuren, dan houdt zowel zij als Amnesty International vast aan het belangrijke rechtsprincipe dat iemand nog steeds onschuldig is tot het tegendeel bewezen wordt.

"Dit hele belangrijke rechtsprincipe moet natuurlijk overeind blijven. [...] Het is altijd moeilijk om te bepalen wat de ander wil, maar eigenlijk is het best wel een simpel principe: twijfel je? Dan vraag je het gewoon. Zo van: 'Vind je het nog wel leuk?' of 'Wil je hiermee verder?' Wij vinden het juist belangrijk dat zo'n wet ook ervoor zorgt dat mensen veel meer het gesprek hierover aangaan. [...] Wij vinden dat dat niet alleen de verantwoordelijkheid is van degene die het overkomt. Het is ook de verantwoordelijkheid van degene die seks wil. Die moet niet zeggen: 'Ik ga maar door totdat ik een keiharde 'nee' heb gehoord.' Er zit veel meer achter. Je moet natuurlijk weten of een ander het ook wil en dat doe je door te checken."

Jonge Mannen

In het onderzoek werden de respondenten ook gevraagd of zij vinden dat er verzachtende redenen voor verkrachting zijn. Een zeer ruime meerderheid (84%) vindt dat er nooit verzachtende redenen voor verkrachting zijn.

Opvallend is dat jonge mannen relatief vaak verzachtende redenen voor verkrachting zien ten opzichte van oudere mannen en vrouwen. Een op de vijf mannen van 16 tot 35 jaar vindt dat er sprake van verzachtende reden voor verkrachting is als het slachtoffer zich niet uitdrukkelijk verdedigt of niet duidelijk nee zegt. Ook als het slachtoffer dronken is of onder invloed van drugs, vindt 9 procent van de jonge mannen (16-24 jaar) dat een verzachtende reden voor verkrachting.

Ongewenst

Uit het onderzoek bleek ook dat 1 op de 10 Nederlanders ooit mee heeft meegemaakt dat iemand ongewenst zijn of haar lichaam binnendrong. Onder vrouwen geeft zelfs 1 op de 5 aan dit te hebben meegemaakt.