Waar is de body diversity bij mannen? "Dikke mannen zie je bijna niet terug"

*In dit artikel wordt gesproken over mannen, maar het gebrek aan body diversity geldt ook voor non-binaire personen.

'Bij mannen lopen we achter'

De 22-jarige Niek kwam vorige maand een Reddit-post over het gebrek aan diverse mannenlichamen tegen en besloot hierover te posten op Twitter. "Ik vind het oprecht triest. Mooi dat er voor vrouwen vandaag de dag body positivity bestaat, maar bij mannen lopen we flink achter", schreef hij bij een screenshot van een webshop waarop vrouwen- en mannenondergoed wordt aangeboden. Daarop zie je vrouwen met verschillende lichaamstypes met daaronder vervolgens één type mannenlichaam: (overwegend) wit, slank en gespierd.

Toen Niek de volgende dag door het centrum van Utrecht liep, viel hem op dat die ene soort man ook etalages en advertenties domineert. "Hij is wit, heeft een blond baardje, blauwe ogen, een sterke kaaklijn, een stoere, zwoele blik en is afgetraind. Meestal ben je je niet bewust van dat zoiets plaatsvindt, totdat je ermee wordt geconfronteerd."

Commercieel belang

Niek denkt dat het vooral een marketingkwestie is. "Er is bewezen dat vrouwen het belangrijk vinden dat ze gerepresenteerd worden. Als ze niet worden afgebeeld als het standaard schoonheidsideaal, dan verkoopt dat simpelweg beter", legt hij uit. "Bij mannen is dat nog niet zo ver. Vrouwen hebben historisch gezien altijd minder rechten gehad en proberen zich daarom vrij te vechten, bijvoorbeeld met lichaamspositiviteit. Bij mannen is die drang misschien minder groot."

Voor Niek zou het aanbod van diverse modellen in ieder geval weldegelijk een reden zijn om een bepaald merk te kopen. "Ik ben wel geneigd om dat te doen, omdat ik graag verandering in de samenleving wil zien. Dan wil ik daar best in investeren."

Niet volgens de 'regels'

Dat het hoe dan ook voor iedereen belangrijk is om jezelf terug te zien in beelden op straat en in de media, weet ook Daphne Oosthuizen, die daarom APL Models oprichtte: het meest diverse en inclusieve Black-owned modellenbureau van Nederland. "We laten de daadwerkelijke samenleving zien, want we vertegenwoordigen allerlei soorten modellen." Zo zijn in het bestand personen met verschillende maten te zien, maar ook trans en non-binaire modellen en modellen met een (huid)aandoening als vitiligo of albinisme zijn te boeken. "Het maakt niet uit welke maat je hebt. Meer dan 95 procent van onze modellen is eigenlijk te kort voor de industrie. Maar we laten zien dat het mogelijk is, want we slepen grote klussen binnen."

Zelfbeeld

Het is eigenlijk helemaal niet praktisch om kleding die je wil verkopen alleen maar te laten zien op één bepaald lichaamstype. Mensen met een ander soort lichaam, die in de meeste gevallen in de meerderheid zijn, kunnen zo maar moeilijk inschatten hoe het hen zou staan. Maar bovendien doet het ook wat met je zelfbeeld om je eigen lichaamstype nergens voorbij te zien komen. "Het geeft natuurlijk een goed gevoel als je jezelf terugziet", zegt Daphne. "Je weet dan dat je er ook bij hoort en geen uitzondering bent. Door het beeld dat wordt gecreëerd lijkt het alsof je niet 'normaal' bent als je niet aan het standaardplaatje voldoet."

Niek vult aan: "Ik lijk in principe meestal op veel gebieden wel op degenen die op de foto's staan, dus ik zie representatie. Voor mij is het herkenbaar", vertelt hij. "Maar alsnog kan ik inzien dat anderen er last van kunnen hebben. Als zij telkens geconfronteerd worden met één schoonheidsbeeld, denken ze misschien: zo hoort iemand eruit te zien. Alsof het de 'golden standard' is."

Ondervertegenwoordigd

Daphne erkent dat er bij mannen weinig representatie is wanneer het gaat om dikke of niet-gespierde lichamen. "Op catwalks is het een algemeen probleem dat er te weinig verschillende soorten body types te zien zijn. Er zijn vaak één of twee plussize-modellen om te laten zien dat het merk zogenaamd divers is en de rest valt binnen de gewenste sample-maat. Er wordt geen rekening gehouden met het feit dat de meerderheid van de samenleving daarbuiten valt." Bij mannen is het beeld vaak nog eentoniger. "De dikke man wordt nóg minder vertegenwoordigd dan de dikke vrouw, dat is nog steeds niet veranderd. Terwijl er juist ook voor hen een enorm grote plussize-markt is."

Geen standaardmaten, wel klussen

Een van de mannelijke modellen bij APL Models die niet aan de standaardmaten voldoet, maar wel grote klussen boekt, is Bappie. "Hij is 1.58 meter en heeft laatst Calvin Klein gedaan en eerder al een aantal keer Adidas", vertelt Daphne. "Die brands boeken veel inclusieve modellen en snappen dat diversiteit hard nodig."

Bappie vertelt dat hij via Instagram werd benaderd om model te staan, waarna er meer klussen volgden. "Het is op heel veel vlakken chill", vertelt hij. "Zo is het ten eerste al fijn om een trans lichaam te zien. Mensen weten wel dat trans vrouwen bestaan, maar niet iedereen weet dat er ook trans mannen bestaan. En dan is het ook nog fijn om variatie te zien in de vorm van een donkere én dikke man."

Trans en dik

Er zijn niet veel trans lichamen te zien in de media en wanneer die wel voorbijkomen, is er maar weinig diversiteit. Daarom is het volgens Bappie extra fijn dat hij in de ondergoedcampagne met bovenstukje te zien is, aangezien zijn borstoperatie nog niet heeft plaatsgevonden. "Als er al een trans persoon doorbreekt als model, zit hun lichaam vaak zo dicht mogelijk bij de norm: ze zijn dun, afgetraind en hebben al een operatie gehad, wat veel druk legt op de trans community. Alsof je pas geaccepteerd wordt als je zo dicht mogelijk bij dat lichaam zit, terwijl dat niet eens altijd mogelijk is."

Dat hij nu het beeld kan zijn waar anderen zichzelf in kunnen herkennen, doet hem goed, aangezien hij dat zelf vroeger heeft moeten missen. "Om het zo openlijk terug te zien in reclames en op tv doet heel veel. Ik krijg van andere dikke mannen en trans mannen vaak te horen hoe leuk ze het vinden dat ik openlijk m'n ding doe. Zo van: dit kan ook een norm zijn en daar hoef je je niet voor te schamen."

Zo kan het ook

Zoals uit de klussen van Bappie al duidelijk wordt, zijn er gelukkig ook modemerken die al wel begrijpen dat representatie van verschillende soorten lichamen belangrijk is. Zo is vooral Rihanna's lingeriemerk Savage x Fenty een voorvechter op dit gebied. "Zij heeft een grote diversiteit aan mannen, dat vind ik heel erg mooi", aldus Niek. Ook Daphne noemt Rihanna's merk als voorbeeld. "Ik vind het erg dat ik een merk uit het buitenland moet opnoemen, omdat het er in Nederland niet is. Er zijn wel plussize-brands, maar die zijn vaak enkel gefocust op vrouwen."

Volgens Niek valt het met name bij de betaalbare modemerken waar de gemiddelde Nederlander shopt nogal tegen. "Bij de grote ketens zie je vooral lange, slanke mannen. Wel van diverse etnische achtergronden, maar met dezelfde bouw." Dat geldt wat betreft ook Daphne voor magazines die een diverser beeld nastreven. "Ze gooien het op zwarte en witte modellen, maar dat is niet inclusief. Het gaat verder dan dat, er is meer."

Niet oprecht

Om een meer divers en realistisch beeld van mannenlichamen de norm te maken, is er volgens Daphne vooral begrip nodig bij mensen die beslissingen maken over wie er te zien zijn in de media en modewereld. Volgens haar gebeurt het inzetten van een meer diverse cast nu nog te vaak volgens bepaalde regeltjes en hokjes. "Ze willen de modellen dan gebruiken voor speciale rubrieken of projecten. Inclusief zijn is hier in Nederland meer een trend dan dat het daadwerkelijk gemeend is."

Op die manier denken bedrijven aan de buitenwereld te laten zien dat ze divers bezig zijn, terwijl er ondertussen geen oprechte verandering plaatsvindt. "Maar daar doen we niet aan mee. Je kan ons niet benaderen en zeggen: 'Wat goed dat jullie dit doen voor die mensen!' We willen de inzet van diverse modellen juist normaliseren."

Meer over praten

Over het algemeen hebben vrouwen te maken met strengere schoonheidsidealen dan mannen, maar dat betekent niet dat mannen niet onzeker zijn over hun lichaam. Toch is dat maar zelden onderwerp van gesprek, zo merkt ook Niek. "Erover praten gebeurt eigenlijk niet. Ik hoor mannen het hier onderling nooit over hebben." Volgens hem zou dat wel moeten gebeuren. "Vrienden die veel in de sportschool zitten, zeggen dat ze het voor zichzelf doen, maar soms twijfel ik of ze niet gewoon het schoonheidsideaal op zich voelen drukken en bang zijn dat ze anders niet aantrekkelijk worden gevonden. Doe je het niet onbewust omdat je in ingeprent hebt gekregen dat dit is hoe het hoort?"

Ook Bappie vindt dat dat gesprek meer op gang moet komen. Er worden wel wat pogingen gedaan, maar wat hem betreft gebeurt het nog te weinig. "Het is meer een Amerikaans ding, maar het zijn ook best wel grote stappen. Het is als man moeilijk om te zeggen dat je onzeker bent over je lichaam." Daarom is het des te belangrijker dat alle soorten lichamen gepresenteerd worden in de media en modewereld, in plaats van één gedateerd schoonheidsideaal. "Het is tijd dat we tegen elkaar zeggen: je hoeft niet gespierd te zijn, dik of wat ronder zijn is ook oké."

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -