Rutte over institutioneel racisme: ''Het mag geen debat worden van uitersten''

zwartepietendiscussie

Rutte gaf kort na de eerste Black Lives Matter-protesten in Nederland aan zelf verandering te hebben doorgemaakt over hoe hij denkt over Zwarte Piet. Toch is er in Nederland veel meer aan de hand dan alleen de Zwarte Pietendiscussie. Op dit moment wordt ook van de politiek verlangd dat er stappen worden gezet om institutioneel racisme tegen te gaan. Iets waar Rutte in eerste instantie zijn handen vooral níét aan wilde branden.

''Het is niet dat ik die rol niet zag, maar je kunt het probleem niet alleen oplossen met wetgeving en actieplannen. […] Wat je moet doen, is het debat voeren in het hele brede maatschappelijke midden. Het risico van het racismedebat is dat het gepakt wordt door de uitersten: mensen aan de ene kant die zeggen 'racisme is er helemaal niet' of mensen aan de andere kant die zeggen 'alle blanke* mensen zijn racist'. Het overgrote deel van Nederland is fatsoenlijk en wil geen racisme en discriminatie. En daarmee moet je dus in gesprek.''

Institutioneel racisme

Institutioneel racisme is een term die Rutte zelf liever niet in de mond neemt. Hij noemde het in een debat met GroenLinks-leider Jesse Klaver een 'term voor sociologen'. Rutte spreekt daarvoor in de plaats liever over 'systemische problemen'. Maar waarom noemt hij het beestje niet gewoon bij de naam?

''Waarom ik bezwaar maakte in het debat met Jesse Klaver om de term institutioneel racisme heel groot te maken, is dat je dan tegen blanke* Nederlanders - die zichzelf geen racist vinden - zegt: 'Ja dat denk je dan wel, maar stiekem heb je toch denkpatronen die racistisch zijn.' Ja, dan ben je het land kwijt.''

Het gesprek aangaan

Rutte is inmiddels in gesprek gegaan met een aantal demonstranten die bij de Black Lives Matter-protesten aanwezig waren. Hoewel het een goede stap is dat Rutte het gesprek over racisme inmiddels niet meer schuwt, waren veel mensen verontwaardigd over het feit dat organisaties als Kick Out Zwarte Piet en Black Lives Matter niet waren uitgenodigd. ''De mensen die aan tafel zaten in het Catshuis zeiden: 'Luister Mark, als je het echt serieus neemt, moet je ook praten met de organisaties.' Toen zei ik: 'Oké, als jullie dat vinden, dan ga ik dat doen.' En dat gesprek komt er ook.''

daadwerkelijke veranderingen

Rutte heeft inmiddels aangegeven dus ook het gesprek aan te willen met Kick Out Zwarte Piet en de Black Lives Matter-organisatie. Gisteren was Mitchell Esajas van Kick Out Zwarte Piet en The Black Archives te gast bij FunX om te praten over structureel racisme in Nederland. Daar vertelde hij dat hij twijfels had bij de uitnodiging, omdat ze in eerste instantie niet waren uitgenodigd.

''We zijn er nog niet helemaal over uit of we met hem aan tafel gaan. We overwegen het en we gaan het met de groep bespreken. We gaan sowieso wel met Tweede Kamerleden aan de linkerkant van het spectrum in gesprek. [...] We willen op verschillende niveaus het gesprek aangaan, niet een gesprek om het gesprek, maar om daadwerkelijk dingen te veranderen.''

GENOEG IS GENOEG

Elk verhaal over institutioneel racisme, etnisch profileren, politiegeweld of raciale ongelijkheid is er één te veel. Hoewel we het bij FunX zo graag anders zouden zien, is het nog steeds nodig om te zeggen: genoeg is genoeg! Andere verhalen over deze thema's lees je terug op FunX.nl/genoegisgenoeg.

*Dit woord is geciteerd. FunX kiest in de eigen berichtgeving liever voor de term 'wit'.