Kyra heeft altijd €300 aan betalingen openstaan: "Achteraf betalen is verslavend"

Openstaande betalingen

Kyra gebruikt al zeker twee jaar lang elke maand minstens één keer Klarna bij het shoppen. "Eigenlijk gebruik ik het bij elke webshop waar ik shop die Klarna aanbiedt. Vooral voor kleding, make-up en verzorgingsproducten." Daardoor heeft ze vrijwel altijd zo'n 200 tot 300 euro aan betalingen openstaan. "Dat is dan verspreid over allerlei webshops. Dus bijvoorbeeld 150 euro bij Zara en dan nog 50 euro ergens anders. Maar ik heb wel een grens met mezelf afgesproken. Ik wil niet dat er 500 euro openstaat."

De voornaamste reden waarom Kyra de optie Klarna aanklikt bij het afrekenen, is het gemak. "Dan hoef ik niet op m'n geld te wachten als ik dingen terugstuur. Dat is vooral bij kleding handig. Daarnaast komt het vaak voor dat m'n verzorgingsproducten op zijn wanneer ik nog geen salaris heb gehad. Dan heb ik het geld nog even niet, maar de spullen wel nodig. Ik wil liever niet in de min staan bij de bank, dus dan gebruik ik Klarna en betaal ik als m'n salaris is gestort."

Betaaldatum uitstellen

De betaaldatum kan je in apps als Klarna meestal gratis een paar dagen uitstellen en tegen een kleine betaling zelfs dertig dagen. "Vaak is de betaaldatum rond de dag dat m'n salaris binnenkomt, maar soms verleng ik 'm", vertelt Kyra. "Daar betaal je maar iets van dertig cent voor en dan is het lekker een probleem voor volgende maand. December is bijvoorbeeld best wel duur, dus dan denk ik: het kan beter in januari." Het is niet altijd zo dat Kyra het geld voor de bestelde producten niet heeft. "Soms heb ik het wel, maar denk ik: dat geef ik dan liever uit aan dingen die je niet met Klarna kan betalen, zoals boodschappen."

Koopverslaving?

Als Kyra terugblikt op haar Klarna-historie heeft ze het idee dat ze misschien wel een koopverslaving had. "Soms voel je je gewoon kut. Dan zit je lekker te scrollen en zie je iets wat je heel graag wil hebben. Je denkt: ik heb een rotdag en ik verdien het, maar kan het even niet betalen. Door achteraf betalen kan je jezelf alsnog meteen belonen. Het geld is dan een probleem voor later." Met haar vriendinnen kan ze haar shopgedrag bespreken. "We doen allemaal hetzelfde. Maar aan m'n ouders zou ik het niet vertellen. M'n moeder zegt altijd al dat ik niet genoeg spaar. Als ik dit zou uitleggen, zou ze een hartaanval krijgen."

Shoplogs van influencers

Social media, waarop Kyra graag kijkt voor inspiratie, spelen een grote rol bij haar koopdrang. "De shoplogs (video's waarin nieuwe kleding wordt geshowd, red.) van influencers vliegen je om de oren. En als je op TikTok leuke items ziet, wil je die ook snel kopen. Je wordt er hebberig van. Maar door die impulsieve acties hangen er nu wel dingen in m'n kast die ik nooit draag." Sowieso heeft ze het idee dat modeinfluencers invloed hebben op het koopgedrag van jongeren. "Je krijgt het idee dat je dezelfde outfit niet vaker kan dragen, omdat het in de celeb- en influencerwereld ook niet voorkomt dat ze twee keer dezelfde trui dragen op een foto. Maar zo vaak nieuwe kleding kopen is hartstikke duur."

Lachen op TikTok

Hoewel Kyra fanatiek gebruik heeft gemaakt van Klarna, vindt ze het eigenlijk niet goed dat dat soort diensten bestaan. "Het is veel te makkelijk. Mensen weten niet waar ze aan beginnen. Het kan heel verslavend werken en je hoort maar weinig over de problemen waar je in terecht kan komen wanneer je te maken krijgt met incassobureaus en deurwaarders." Sterker nog: Kyra ziet online vooral jongeren die lacherig 'opscheppen' over hun openstaande betalingen bij Klarna. "Zo van: kijk hoe hoog m'n rekening is. Dan gaat het echt over duizenden euro's. Ik zou dan echt niet lachen, ik schaam me er eerder voor. Dat soort schulden zijn echt m'n angst, maar zij hebben niet door hoe ernstig het is."

Direct betalen

Kyra is nooit echt in de schulden gekomen door haar Klarna-gebruik, maar ze beseft dat dat wel had kunnen gebeuren. Daarom heeft ze besloten dat ze de app dit jaar niet meer wil gebruiken en voortaan alles direct wil betalen. "De laatste tijd ben ik er bewuster over gaan nadenken. Ik ben nooit op het punt gekomen dat ik het geld niet had op het moment dat ik moest betalen, maar het is wel kut dat ik telkens wanneer m'n salaris wordt gestort de helft moet uitgeven aan afbetalingen. Dat is nu al een tijdje zo: je komt in een vicieuze cirkel waarbij je het blijft uitstellen. Het is een raar psychologisch spelletje en eigenlijk vraag je om problemen."

Reactie Klarna

KIarna zegt het volgende over de risico's van geldproblemen onder jongeren:

"We volgen het debat over jongeren en de mogelijke risico’s. Dit is een belangrijk onderwerp, maar we delen niet altijd dezelfde conclusies. Klanten van Klarna tussen 18 en 25 jaar zijn juist beter geworden in het op tijd terugbetalen van hun uitstaande betalingen. Wij zien een structurele verlaging in zowel het percentage herinneringskosten als in incassogevallen. Bij Klarna opereren onze producten volgens hoge standaarden zoals duidelijke terugbetalingsschema’s, kopersbescherming en kredietwaardigheidstoetsen op iedere transactie. Bovendien investeren we in nieuwe budgeteringsfuncties die consumenten helpen hun uitgaven te beheren."

*In verband met privacy is de naam gefingeerd. De echte naam is bekend bij de redactie.

Dit verhaal verscheen op 8 december 2022 in een uitgebreider artikel op FunX.nl.