Binge Eating Disorder: "Ik propte mezelf vol tot ik bijna moest overgeven"

Bekendheid
Diëtist in opleiding en YouTuber Tonya kampte zo'n vijf jaar geleden zelf met een eetbuistoornis. Ze is blij dat er steeds meer media-aandacht voor deze stoornis komt. "Ik dacht altijd dat ik raar was en dat ik er met niemand over kon praten", vertelt ze. "Terwijl het mijn hele leven domineerde. Ik was er altijd mee bezig."

Eetbuien
Tonya had als kind al een moeilijke relatie met eten. Ze was dikker dan andere kinderen en moest al op jonge leeftijd diëten. De problemen met te veel eten ontstonden toen ze op de middelbare school zat. "Als ik terugkwam van school maakte ik een hele pan macaroni voor mezelf. Dat at ik op en waste ik alles meteen af, zodat niemand het doorhad."

Het ging echt mis toen ze op zichzelf ging wonen. "Je hebt opeens vrijheid en hoeft niet meer stiekem te doen." Tonya wist als ze opstond al wanneer ze een eetbui ging krijgen. Sommige dagen at ze dan alles wat ze in huis had, andere dagen 'bereidde' ze zich voor.

"Ik ging dan naar de supermarkt en kocht daar meestal pizza, ijs, koekjes, chips en donuts met jam. Ik schaamde me dood bij de kassa, ik dacht dat iedereen me doorhad. Daarom kocht ik vaak ook andere producten, zoals worteltjes, om het een beetje te maskeren."

Controle

"Het is heel raar om uit te leggen, maar je raakt de controle compleet kwijt tijdens een eetbui", vertelt Tonya. "Mensen zeggen: 'dan stop je toch gewoon met eten?', maar dat gaat echt niet." Bij Tonya was het zelfs zo erg dat ze niet eens meer kon bewegen. "Ik kon niet eens meer opstaan om mijn tanden te poetsen. Dan werd ik de volgende ochtend wakker met allemaal rommel en papiertjes om me heen en dacht ik: wat ben ik eigenlijk een walgelijk, vies wezen."

Eetbuistoornis

Stel je hebt een filmavondje en eet eerst een halve zak chips leeg, vervolgens een bak ijs en daarna neem je nog een paar koekjes. Heb je dan meteen een eetbuistoornis? "Nee", vertelt Lidewy Hendriks, psycholoog bij MIND. Zij legt uit dat een eetbui aan een aantal kenmerken moet voldoen. "Om te beginnen moet het echt binnen een bepaald tijdsmoment zijn, dus dat je bijvoorbeeld binnen een uur echt heel veel eten tot je neemt. Meer dan wat je normaal in dat tijdstip zou eten. Daarnaast moet je het gevoel hebben dat je er geen beheersing over hebt." Tijdens een eetbui eet je sneller dan normaal, ga je door tot je je niet meer lekker voelt en zonder dat je echt lichamelijk trek hebt. Om echt van een eetbuistoornis te spreken heb je minstens een keer per week zo'n eetbui.

Oorzaak

Er zijn verschillende oorzaken voor het ontwikkelen van een eetbuistoornis. "Bij een eetbuistoornis heb je te maken met een negatief, leeg gevoel van binnen. Voedsel wordt dan een emotionele troost of vervulling", legt Lidewy Hendriks uit. "Het kan ook een manier zijn om een gemis van iets of het gevoel dat je waardeloos bent te compenseren." Een andere mogelijke oorzaak is (extreme) verveling. "Mensen die aan het onderpresteren zijn of niet goed weten wat ze leuk vinden, kunnen via voedsel een bevredigend gevoel krijgen."

mannen

De 26-jarige Ricky Frissen schrijft momenteel een boek over eetbuien. Hij kampte zelf met een eetbuistoornis en heeft er zijn missie van gemaakt om meer bekendheid over de stoornis te krijgen. "Er wordt weinig over gepraat, zeker onder mannen", vertelde hij onlangs aan FunX.

De eetbuistoornis begon bij Ricky nadat hij meedeed aan een intensief sporttraject en een bodybuildwedstrijd. Maandenlang leefde hij op een streng dieet en sportte hij zes dagen in de week. "Je kunt je voorstellen dat als je maanden alleen maar rijst, groente en kip hebt gegeten, je gaat hunkeren naar lekker eten." Toen het traject was afgelopen, ging het mis. "Omdat ik geen fysiek doel meer had, kon ik alleen nog maar denken aan lekker eten."

VERSLAVINGSGEVOEL

Ricky kreeg last van flinke eetbuien. "Op het moment dat ik afleiding van school of werk had, was er niks aan de hand. Wanneer ik thuiskwam, voelde ik langzaam de drang om te eten opkomen. Het is denk ik vergelijkbaar met een verslavingsgevoel: trillende handen, verhoogde hartslag, zweten. Die onrust ging niet weg totdat ik gegeten had. En dan bedoel ik niet een boterham om de honger te stillen. Nee, ik moest echt naar de supermarkt of een fastfoodketen om me zo vol te proppen dat ik bijna moest overgeven."

Na zo'n eetbui voelde Ricky zich verschrikkelijk. "Na zo'n eetbui, kreeg ik spijt. Ik voelde me opgeblazen en misselijk. Ik walgde van mezelf. 's Avonds kon ik niet slapen. Ik boorde mezelf mentaal de grond in met gedachtes als: waarom kan ik geen dieet volhouden? Ik zat met zoveel stress, ontevredenheid, walging van mezelf."

"De schaamte was heel groot. Je gedraagt je echt als een verslaafde. Het maakt niet uit wat je eet. Je schrokt extreem, je verslikt je constant en duwt het eten echt naar binnen."

'het mag eigenlijk niet'

De 29-jarige blogger Teni kampte vier jaar geleden ook met eetbuien. "Ik kan me nog herinneren dat ik in de keuken stond bij een kerstpakket dat ik had gekregen. Er zaten allemaal koekjes, chipjes en lekkere dingen in. Ik weet nog dat ik dacht: ik neem alleen één hapje om te proeven", vertelt ze. Het bleef niet bij één hapje. "Ik stond in de keuken heel snel alles naar binnen te werken. Ik dacht: o, shit het mag eigenlijk niet. Morgen mag het niet meer, dus het moet zo snel mogelijk op. Al die gedachtes in je hoofd worden gesust door het eten."

Teni had tijdens zo'n eetbui eigenlijk helemaal geen trek meer: "Je gaat voorbij je verzadigingsgevoel. Maar ik was mentaal gewoon niet verzadigd. Doordat ik mezelf zoveel verbood, was ik mentaal nooit verzadigd."

schuldgevoel

Teni wilde altijd al dun zijn. Ze studeerde voeding en diëtiek om erachter te komen hoe ze op een gezonde manier af kon vallen. Dat ging heel goed. Als stok achter de deur begon ze een blog waarbij ze haar verhalen over het afvallen deelde. "Ik had me alleen niet gerealiseerd dat mijn blog zo goed gelezen zou worden." Teni begon reacties te ontvangen met kritiek op haar dieet. "Ze zeiden dat ik helemaal geen blokje kaas of snoepje mocht eten en dat ik als diëtist het goede voorbeeld moest geven."

"Ik heb me altijd al veel aangetrokken wat anderen van mij vinden", vertelt Teni. En dus luisterde ze naar de kritiek en veranderde ze haar dieet. "Er bleef nog maar weinig over van wat ik kon eten." Dat resulteerde erin dat Teni haar dieet niet kon volhouden. "En dan had ik een eetbui en ging ik helemaal los op alles."

Na zo'n eetbui kwam de vlaag van schuldgevoel. "Ik was boos en vastberaden om het de volgende dag te compenseren met veel cardio, sport en weinig eten." Maar de volgende dag kon ze het niet volhouden om weinig te eten en dan was ze zo boos en verdrietig dat de hele cyclus weer opnieuw begon. "Psychologisch maakt het je helemaal gek en kapot."

Teni wist zelf uit de situatie te komen. "Ik besloot op een gegeven moment dat ik alles weer van mezelf mocht eten." Daardoor ging het veel beter. "Ik denk niet meer de hele tijd: 'ik mag het niet', maar 'jawel, ik mag het vanavond'. En ik geniet er dan extra veel van." Teni heeft nog steeds een blog en een YouTube-kanaal/ Daarop vertelt ze nu vooral over haar weg naar een droomlichaam. "Dat gaat dan vooral over zelfliefde. Alles wat ik in de afgelopen jaren heb geleerd komt erin terug."

Gevolgen

Een eetbuistoornis kan leiden tot overgewicht en problemen met je stofwisselingssysteem en je hart en tot overgewicht. Het kan ook tot psychische klachten leiden, zoals een depressie en een negatief zelfbeeld. "De stoornis heeft ook sociale gevolgen, omdat iemand zich meer gaat afzonderen of isoleren uit schaamte. Daar kunnen weer andere psychische stoornissen van ontstaan."

Corona

Psycholoog Lidewy Hendriks denkt dat de huidige quarantaine-situatie een moeilijke periode kan zijn voor mensen met een eetbuistoornis. "Het is een logisch gevolg als je thuiszit. Verveling komt meer voor op dit moment. De enige afleiding die je hebt is om naar de supermarkt te gaan. En als je thuiswerkt heb je ook geen afleiding van collega's."

Daarnaast is onze ritme ook heel anders nu we veel thuis zijn. "Je moet meer zelfdiscipline hebben om een ritme aan te houden, zeker mensen die alleen wonen. Je kan doen wat je wil." Tenslotte maakt het sociale aspect van deze situatie het veel mensen ook moeilijk: "Juist door eenzaamheid kan je gaan eten."

Hulp zoeken

Zowel Teni als Ricky en Tonya geven aan dat het belangrijk is om hulp te zoeken. "Als je denkt dat je alleen bent of vreemd bent: absoluut niet", zegt Tonya. "Praat met iemand. En als je omgeving je niet wil geloven - mijn ouders zeiden: 'ja ik eet ook wel eens een zak chips leeg'- kom voor jezelf op en zoek hulp."

Ook psycholoog Lidewy Hendriks zegt dat hulp zoeken belangrijk is: "Dat kan op verschillende manieren. Je kunt naar de huisarts gaan, maar als je het eng vindt dan kun je ook eerst (anoniem) contact opnemen met hulpverleners bij MIND."

HULP BIJ eetstoornis

Heb jij last van een eetstoornis of andere psychische problemen? Het is heel belangrijk om hierover te praten. Neem contact op met MIND Korrelatie. Zij zijn maandag tot en met vrijdag tussen 09.00 en 18.00 bereikbaar via 0900-1450 of mindkorrelatie.nl (chat, WhatsAap en mail) voor advies en hulp.

- In 'FunX Beseft' bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -