Esma over Bosnische burgeroorlog: ''Moslimmannen werden meegenomen en doodgeschoten''

Begin van de oorlog

In 1992 scheidde Bosnië-Herzegovina zich af van het toenmalige Joegoslavië. Hierop volgde een burgeroorlog en ging het beleg van Sarajevo van start. De hoofdstad van Bosnië bleef maar liefst vier jaar belegerd.

''Voor de oorlog was het een heel veilig land, alles was goed geregeld. Maar op een gegeven moment zagen we dat er in Sarajevo bombardementen waren. We zagen dat de oorlog begonnen was, maar we dachten dat het binnen een paar dagen over zou zijn. Maar na een paar weken ging ik naar mijn werk in het centrum en toen was alles gebarricadeerd.''

bloedbad van srebenica

Esma is getuige geweest van verschrikkelijke gebeurtenissen. Zo werd op een dag iedereen door het leger uit huis gehaald, waarna veel mannen en jongens werden meegenomen. Later, tijdens het zogenaamde 'bloedbad van Srebenica', vermoordde het leger meer dan 8000 moslimjongens en -mannen. Maar ook daarbuiten vielen enorm veel slachtoffers.

''We moesten allemaal in een rij staan. Een paar mannen werden doodgeschoten, anderen werden ergens anders naartoe gebracht. Maar we wisten toen niet waarnaartoe.''

Vlucht naar Nederland

Esma werd verplicht om ook het leger in te gaan, waarna ze besloot om te vluchten. Ze kwam naar Nederland en trok in bij haar zus en haar Nederlandse man. Maar die reis hiernaartoe was allesbehalve gemakkelijk.

''De reis heeft drie dagen geduurd. Onderweg werden we door het Servische leger aangehouden. We werden uit de bus gehaald en we hebben iets van twaalf uur in de sneeuw gestaan, zodat alle tassen gecontroleerd konden worden. En weer werden er een paar mannen weggevoerd. In de verte hoorde je schoten, dus dan wist je wel dat ze niet meer terug zouden komen.''

Angst voor politie

Hoewel Esma heel hartelijk werd ontvangen in Nederland, duurde het wel lang voordat ze gewend was aan haar nieuwe situatie. ''Als ik een politieagent zag, werd ik heel erg bang. In de oorlog werden mensen niet alleen door het leger, maar ook door de politie opgepakt, geslagen en doodgemaakt.'' Na de geboorte van haar eigen dochter, besloot ze om voorgoed in Nederland te blijven.

''Bosnië is mijn geboorteland. Maar het zal nooit meer zijn zoals het is geweest. Veel mensen zijn daar niet meer. Nederland is mijn land nu.''

Verzwegen geschiedenis

FunX werkt samen met De Correspondent en The Black Archives aan de serie Verzwegen Geschiedenis, waarin verhalen centraal staan die in de geschiedenisboeken ontbreken. Deze verhalen zijn echter wel heel belangrijk zijn voor het huidige Nederland en daarom worden ze nu alsnog verteld.​