Say their names: ook deze slachtoffers van racistisch geweld mogen niet vergeten worden

Het is vandaag precies een jaar geleden dat George Floyd de woorden "I can't breathe" uitsprak vlak voordat hij werd gedood tijdens een gewelddadige arrestatie. Oud-agent Derek Chauvin is inmiddels schuldig bevonden aan moord. Een belangrijke stap in de goede richting, maar het einde van racisme en politiegeweld in de Verenigde Staten - en daarbuiten - is helaas nog lang niet in zicht.

George Floyd is slechts een van de vele zwarte Amerikanen die afgelopen jaren slachtoffer werd van racistisch (politie)geweld. Er zijn nog veel meer namen die niet vergeten mogen worden. Hoe staat met die zaken nu hun namen langzaam uit de headlines zijn verdwenen? Zijn de daders al veroordeeld?

Tamir Rice

Wat gebeurde er?
Tamir Rice werd in 2014 door politieagenten doodgeschoten in een park in Cleveland, Ohio. Hij was toen nog maar 12 jaar oud. Een wandelaar had kort daarvoor een melding gemaakt bij de politie, omdat hij de jongen mogelijk met een vuurwapen had zien zwaaien dat waarschijnlijk nep was. Een van de agenten die vervolgens ter plaatse kwam, loste meteen een schot toen hij Rice zag. Later bleek dat de jongen een speelgoedpistool in zijn handen had.

Dader niet veroordeeld
In een rechtszaak in 2015 besloot de jury dat de agenten niet zouden worden vervolgd. Als reactie daarop sleepte de familie van Rice de stad Cleveland voor de rechter in 2016. De stad betaalde 6 miljoen dollar aan de nabestaanden.

Er kwam ook nog een federaal onderzoek, maar eind 2020 werd besloten dat de twee agenten niet vervolgd worden voor de moord vanwege onvoldoende bewijs. Hoewel er wel videomateriaal beschikbaar was, werden de beelden niet duidelijk genoeg bevonden. De zaak werd hiermee gesloten.

Atatiana Jefferson

Wat gebeurde er?
Atatiana Jefferson (28) werd op 12 oktober 2019 in haar eigen woning in de staat Texas doodgeschoten door agent Aaron Dean. Atatiana paste op dat moment op haar 8-jarige neefje. Dean ging na een melding van de buurman op onderzoek uit in het huis, omdat er sprake zou kunnen zijn van inbraak. Op bodycambeelden is te zien hoe hij met een zaklamp naar binnen scheen en "handen omhoog, laat me je handen zien!" riep. Vrijwel direct daarna schoot hij Atatiana neer. Zij overleed ter plekke aan haar verwondingen.

Dader nog niet veroordeeld
De agent nam twee dagen na Atatiana's dood ontslag en werd aangeklaagd voor moord. In december 2019 verscheen hij voor een grand jury en in oktober 2020 bepaalde de rechter dat zijn proces in augustus van dit jaar begint. Atatiana's ouders zijn inmiddels overleden, nog voordat er gerechtigheid voor hun dochter heeft plaatsgevonden.

Ahmaud Arbery

Wat gebeurde er?
De 25-jarige Ahmaud Arbery werd op 23 februari 2020 op klaarlichte dag doodgeschoten toen hij een rondje aan het hardlopen was op een openbare weg in zijn buurt in Georgia. Oud-politieagent Gregory McMichael (65) en zijn zoon Travis (35) zagen hem naar eigen zeggen aan voor een inbreker en reden hem achterna in een pick-uptruck. Vervolgens schoten ze hem dood met een geweer.

Daders nog niet veroordeeld
In eerste instantie werd er niemand opgepakt voor de moord op Ahmaud. Pas toen de video uitlekte en onder luid protest het internet overging, zijn de twee daders begin mei opgepakt. Twee weken later werd ook buurman Wiliam Bryan (51), die het incident filmde, opgepakt. De zaak leidde tot grote protesten en veel bekende Amerikanen en politici spraken zich erover uit.

In juni 2020 werden de drie mannen aangeklaagd voor moord, vrijheidsberoving en mishandeling. Vorige maand kwamen daar de aanklachten voor poging tot kidnapping en het plegen van een racistisch haatmisdrijf bij. De aanklachten worden gezien als de belangrijkste vervolging op het gebied van burgerrechten die tot nu toe door de regering van Biden is uitgevoerd.

Ben Crump, advocaat van Ahmauds familie, noemde de vervolging"een stap in de goede richting": "Het is een belangrijke mijlpaal in de opmars van Amerika naar raciale gerechtigheid en we juichen het ministerie van Justitie toe voor het behandelen van deze gruwelijke daad voor wat het is: een puur kwaadaardige, racistisch gemotiveerde haatmisdaad."

Breonna Taylor

Wat gebeurde er?
De 26-jarige hulpverleenster Breonna Taylor werd in de nacht van 13 maart 2020 doodgeschoten door de politie in haar huis in het Amerikaanse Louisville. De agenten hadden een huiszoekingsbevel, omdat zij dachten dat er drugs in het huis van Breonna zou liggen. . Zij betraden de woning echter zonder aankondiging, terwijl Breonna en haar vriend Kenneth Walker in bed lagen.

Kenneth dacht dat het om inbrekers ging en vuurde een waarschuwingsschot, waarbij hij een agent in zijn been raakte. De drie agenten losten meer dan twintig schoten, waarbij Taylor doorzeefd werd met kogels. Taylor overleed nog voordat de ambulance arriveerde, terwijl het gangbaar is dat er een ambulance paraat staat bij soortgelijke huiszoekingen.

Daders nog niet veroordeeld
De drie agenten losten in totaal 32 schoten, waarvan 6 Breonna raakten. Kenneth wist het vuurgevecht te overleven en werd aangeklaagd voor poging tot moord op een politieagent. Die aanklacht werd in maart dit jaar uiteindelijk ingetrokken. Agenten Myles Cosgrave en Brett Hankison werden ontslagen, net zoals rechercheur Joshua Jaynes, die de machtiging voor het huiszoekingsbevel had gegeven. Jaynes gaf later ook toe dat het bevel verkeerde informatie bevatte. Agent Jonathan Mattingly, die in zijn been werd geraakt door Kenneth, werd niet ontslagen. Alle agenten kwamen ervanaf zonder veroordeling.

De familie van Breonna kreeg in september 2020 een vergoeding van 10 miljoen dollar van de gemeente Louisville. Dat is de hoogste schadevergoeding ooit voor een sterfgeval door politiegeweld. "Dit is nog maar het begin om gerechtigheid te krijgen voor Breonna", reageerde de moeder van Breonna. Ook beloofde de burgemeester van Louisville, Greg Fischer, politiehervormingen door te voeren in de vorm van strengere regels voor huiszoekingsbevelen en meer transparantie bij politieoperaties.

Er loopt op dit moment nog een federaal onderzoek, dat volgens de nabestaanden de laatste hoop op rechtvaardigheid is voor Breonna.

Daniel Prude

Wat gebeurde er?
De 41-jarige Daniel Prude stierf op 30 maart 2020 in het ziekenhuis, een week nadat hij was gearresteerd door de politie in het Amerikaanse Rochester. Prude werd gearresteerd omdat hij naakt over straat rende terwijl hij een psychose had.

In de vrijgegeven politiebeelden is te zien dat Prude een kap over zijn hoofd kreeg. De agenten verklaarden dat zij dat deden omdat ze bang waren om besmet te raken met het coronavirus. Ook werd het gezicht van Prude twee minuten lang tegen de grond gedrukt. Uiteindelijk verloor Prude het bewustzijn door verstikking en overleed hij een week later.

Prude's broer, die zelf de politie belde, vertelde in een persconferentie: "Ik belde zodat mijn broer hulp zou krijgen. Niet zodat hij gelyncht kon worden. Hoe kon je niet meteen denken: deze man is weerloos, poedelnaakt op de grond. Hij was al in de boeien geslagen. Kom op! Hoeveel broeders moeten er nog doodgaan voordat deze maatschappij begrijpt dat dit moet stoppen?" Hoewel Prude mentale problemen had, deed hij volgens zijn tante nooit iemand kwaad. Prude zou getraumatiseerd zijn door de dood van zijn moeder en twee broers. "Ik weet niet wat de situatie was, waarom hij meemaakte wat hij meemaakte, maar ik weet wel dat hij het niet verdiende om gedood te worden door de politie", aldus Prude's tante.

Daders niet veroordeeld
De zeven betrokken agenten staan momenteel nog op non-actief, maar de grand jury besloot in februari dat zij niet worden vervolgd. "Ik ben buitengewoon teleurgesteld, maar we moeten deze beslissing respecteren", zei Letitia James, de procureur-generaal van New York.

Lokale activisten maken zich op dit moment hard voor de zogeheten 'Daniel's Law'. Die wet moet ervoor zorgen dat er in plaats van politieagenten specialisten op het gebied van geestelijke gezondheidszorg worden ingezet tijdens noodsituaties die te maken hebben met psychische problemen en drugsmisbruik.

Rayshard Brooks

Wat gebeurde er?
Op 12 juni 2020 werd Rayshard Brooks doodgeschoten na een worsteling met agenten tijdens een arrestatie. De 27-jarige man liet drie dochters van 1, 2 en 8 achter, evenals een 13-jarige stiefzoon.

Rayshard stond op het punt gearresteerd te worden, omdat er uit een test was gebleken dat hij teveel alcohol op had om te mogen rijden. Hij stond op dat moment met zijn auto geparkeerd bij de ingang van een fastfood-drivethrough en blokkeerde de weg. Rayshard verzette zich tegen de arrestatie en wist tijdens een worsteling met een agent een stroomstootwapen in zijn handen te krijgen. De agent besloot hem vervolgens neer te schieten. Hij overleed na twee schotwonden in zijn rug.

Daders niet veroordeeld
De politieagent die verantwoordelijk was voor de schoten werd ontslagen, een andere aanwezige agent kreeg alleen administratieverlof. Op 5 mei 2021 werd het ontslag van de agent teruggedraaid, omdat hij geen eerlijk proces zou hebben gekregen. Hij kreeg zijn salaris met terugwerkende kracht uitbetaald.

Jacob Blake

Wat gebeurde er?
Jacob Blake werd vorig jaar op 23 augustus zeven keer in zijn rug geschoten, nadat hij door de politie werd aangehouden na een melding over een huiselijk incident. De toen 29-jarige Blake stond op dat moment bij zijn auto en liep naar de bestuurderskant van het voertuig. Toen hij de deur opende en naar binnen leunde, pakte een agent hem bij zijn shirt vast, waarna er schoten klonken. Er zaten op dat moment drie zonen van Blake in de auto.

Hoewel Blake de schoten overleefde, richtten de kogels schade aan zijn ruggenmerg aan en raakte hij verlamd vanaf zijn taille. In een interview met Good Morning America vertelde Blake begin dit jaar wat er door zijn hoofd ging toen er op hem werd geschoten. "Ik dacht aan mijn kindjes die daar zaten", sprak hij geëmotioneerd. "Ik zei tegen hen: 'papa houdt van jullie, wat er ook gebeurt'. Ik dacht dat dat het laatste zou zijn dat ze ik tegen ze zou zeggen."

Dader niet veroordeeld
De openbaar aanklager besloot "op basis van de feiten en de wet" om geen enkele agent die betrokken was bij het incident te vervolgen. Volgens de openbaar aanklager heeft de agent die Blake neerschoot uit zelfverdediging gehandeld. De agent is sinds april 2021 weer aan het werk.

Walter Wallace Jr.

Wat gebeurde er?
In Philadelphia braken op 26 oktober 2020 protesten uit nadat de 27-jarige Walter Wallace Jr., vader van drie kinderen, door twee politieagenten bij zijn huis werd doodgeschoten. Hij had op dat moment een mental health crisis en kwam volgens getuigen met een mes op de agenten afgelopen. Zij vuurden vervolgens veertien kogels op hem af. Zijn moeder stond erbij en probeerde de boel nog te sussen. Dit alles was te zien op bodycambeelden en een filmpje dat werd gemaakt door een omstander. In het ziekenhuis werd diezelfde dag Walters dood bevestigd.

Walters vader, die aangaf dat zijn zoon medicijnen gebruikte wegens psychische problemen, vroeg zich later af waarom er geen taser werd gebruikt. Volgens de familie waren de agenten op de hoogte van Walters mentale problemen en waren ze juist daarom opgeroepen om te komen helpen. De burgemeester kondigde een onderzoek aan en de twee agenten werden van hun werk afgehaald.

Daders nog niet veroordeeld
Walters familie spande geen rechtszaak aan wegens moord, maar wegens wrongful death, oftewel onrechtmatige dood. Bovendien riepen ze de politie op om iets te veranderen aan de manier waarop wordt omgegaan met mentale problematiek. Er wordt ook een rechtszaak tegen de stad Philadelphia aangespannen vanwege de ontoereikende politieopleiding en het ontbreken van tasers bij de agenten.

De twee desbetreffende agenten, Sean Matarazzo en Thomas Munz, zijn niet meer aan het werk, maar tot op heden zijn er nog geen aanklachten tegen ze ingediend. Een onderzoek is nog gaande.

Jonathan Price

Wat gebeurde er?
De 31-jarige Jonathan Price overleed in oktober 2020 op tragische wijze nadat hij een ruzie tussen een man en vrouw probeerde te sussen. Uit bodycambeelden, die niet werden vrijgegeven, bleek dat Price op geen enkel moment agressief was tegen politieagent Shaun Lucas, zo verklaarde de advocaat van Price's familie. Daar voegde hij aan toe: "De situatie was volgens getuigen al opgelost voordat de politie arriveerde."

Toen politieagent Shaun Lucas arriveerde bij het benzinestation, werd hij gegroet door Price, die de agent meerdere keren vroeg of het goed met hem ging, terwijl hij tegelijkertijd zijn hand uitstak voor een vriendelijke handdruk. Lucas dacht echter dat Price dronken was, waarna hij hem meerdere keren probeerde aan te houden.

Toen Lucas dreigde zijn taser te gebruiken, liep Price weg. Op dat moment gebruikte Lucas zijn taser, maar die bleek niet volledig te werken, waardoor Price richting de agent begon te lopen. Lucas besloot Price uiteindelijk vier keer in zijn torso te schieten. Price overleed in het ziekenhuis aan zijn verwondingen.

Dader nog niet veroordeeld
Na onderzoek werd vastgesteld dat de acties van Lucas onredelijk waren, waarna de agent werd gearresteerd en beschuldigd van moord. Lucas heeft nog altijd zijn vonnis niet te horen gekregen. De rechtszaak is nog in volle gang. Begin april pleitte Lucas niet schuldig.

Say Their Names

Bovenstaande namen zijn helaas lang niet alle slachtoffers van racistisch (politie)geweld. Op SayEvery.Name worden alle zaken bijgehouden van zwarte mensen die zijn gedood door Amerikaans politiegeweld of racistisch geweld door burgers in de VS. #SayTheirNames