Eva's paspoort is ongeldig door studieschuld: "Ik kan het land niet uit"

"als ik nu word aangehouden door de politie, word ik de cel ingeflikkerd."

Regeling

Eva vertelt dat ze haar baan kwijtraakte, maar wel moest gaan beginnen met het aflossen van haar studieschuld. Dat lukte niet, want haar maandelijkse aflosbedrag was veel te hoog voor haar inkomen. "Ze kwamen al vrij snel met deurwaarders op m'n dak." Met veel moeite kon ze bij DUO een regeling aanvragen. Even later kreeg Eva een baan aangeboden in Praag en dus vertrok ze naar het buitenland. Ze had toen nog geen bevestiging van DUO gehad of de regeling was goedgekeurd.

Paspoort inleveren

Na een half jaar kreeg Eva wéér te maken met aanmaningen en deurwaarders. "Uiteindelijk kreeg ik een hele boze mail van een man dat mijn formulieren te laat waren verstuurd en dat de regeling niet meer doorging." Ze moest toen tóch ineens 3000 euro betalen. Dat kon ze niet, dus ging ze per maand 100 euro aflossen. Toen ze weer terug in Nederland kwam wonen, kregen haar ouders een brief op de mat: Eva moest haar paspoort gaan inleveren. "Ik kan het land niet uit."

Geregel en gedoe

"Ik probeer nu al maanden DUO te bellen, maar ik heb geen tijd om telkens een uur aan de telefoon te hangen." Eva heeft nu wel een nieuwe regeling, maar daar moeten eerst nog een hoop formulieren voor aan te pas komen. Reizen kan ze nog steeds niet. "Ik heb mijn paspoort niet ingeleverd, dus als ik nu word aangehouden door de politie, word ik de cel ingeflikkerd."

Hoe zit dat?

Wanneer je in het buitenland zit en achterloopt met het terugbetalen van je studieschuld, kan DUO je rechten op een paspoort beperken. Dit heet paspoortsignalering. Je kan dan dus niet meer reizen. DUO doet dit om oud-studenten op te sporen die naar het buitenland gevlucht zijn om de schulden te ontlopen. Eva behoort echter tot de groep die wel wíl betalen, maar het niet kan. En als je het niet kan, blijft je paspoort ongeldig, met alle gevolgen van dien.

Onderzoek

Er zijn steeds meer mensen zoals Eva die klagen over het feit dat DUO hun paspoort ongeldig maakt. De Nationale ombudsman liet daarom twee maanden geleden weten een onderzoek te starten naar hoe DUO dit aanpakt. Worden deze oud-studenten wel terecht behandeld? Volgens ombudsman Reinier van Zutphen ervaren sommigen deze maatregel namelijk als "bovenmatig dwangmiddel". RTL Nieuws liet weten dat DUO op de hoogte is van deze vragen en na de zomer met een reactie komt.

€17+ miljard schuld

De totale studieschuld die uitstaat bij DUO bedroeg vorig jaar ruim 17 miljard euro. Die schuld loopt elk jaar met minimaal een miljard euro op, dus inmiddels ligt dat bedrag een stuk hoger. Dat komt mede door het nieuwe leenstelsel dat in 2015 werd ingevoerd, waardoor studiefinanciering niet langer een gift is. DUO gaat er flink werk van maken om die oud-studenten op te sporten en te helpen met betalen, want vorige maand werd duidelijk dat er hiervoor 25 extra mensen aangenomen worden.

*Eva is niet haar echte naam. Echte naam is bekend bij de redactie.

OP JE MONNIE

Heb je schulden? En lijkt het alsof er geen licht is aan het einde van de tunnel? Je bent niet de enige! Het schuldensysteem is fucked up en soms heb je misschien het gevoel dat je niet gehoord wordt, maar FunX is er voor je. Samen met jou wil FunX de schuldenproblematiek in Nederland aanpakken en daarom zet FunX zich met het project #opjemonnie een jaar lang in voor jongeren met schulden.