Theatermaker Saman: "Ik rende altijd weg van mijn pijn"

We worden allemaal wel eens geconfronteerd met pijn, maar de vraag is hoe je er mee omgaat. Theatermaker Saman Amini heeft daarom een voorstelling gemaakt waarin hij laat zien hoe je trauma's en pijn kunt omzetten in iets positiefs. Helaas kon zijn show door de coronamaatregelen niet doorgaan, maar bij TopiX vertelde Saman er alles over, net als over keuzes en trauma's uit zijn eigen leven.

'Onvoorspelbaar verleden'

Samans theatershow heet Onvoorspelbaar Verleden en gaat over een succesvolle Nederlandse superster. "Vanwege zijn pijn uit het verleden drinkt en gebruikt hij veel. Hij drinkt zichzelf in coma wanneer de enige persoon die nog iets om hem gaf, hem verlaat. Als hij weer bijkomt, is hij op het station tussen aarde en hel. Vanuit deze ellende probeert hij de weg terug naar huis te vinden."

Eigen verleden

Saman heeft zelf ook diepe dalen meegemaakt: hij groeide op in Iran, kwam op zijn 11e naar Nederland, en kwam in een AZC terecht. Een groot gedeelte van zijn jeugd was zijn vader er nauwelijks. In die periode kon hij zichzelf beter uiten en verwoorden door middel van rapmuziek. Dat zie je tegenwoordig nog steeds terug in zijn voorstellingen: "Veel van mijn personages baseer ik op rappers die uit hele duistere thuissituaties komen. Veel van die jongens, maar ook bijvoorbeeld drugdealers, hebben een verhaal en in plaats van die persoon daarop te veroordelen, kijk ik altijd naar wat daarachter zit. Dan zie je hoe knap het eigenlijk is dat iemand zichzelf staande houdt. Boef is bijvoorbeeld door zijn ouders in de steek gelaten, maar hij heeft toch iets weten te maken van zijn leven. Dat is gewoon superinspirerend."

Accepteren

Tijdens de (gedeeltelijke) lockdown had Saman veel tijd om over zijn verleden na te denken. "Door mijn eigen verleden heb ik geleerd dat wanneer je trauma's hebt, je moet accepteren dat het de rest van je leven bij je hoort. Je moet accepteren dat het nooit meer hetzelfde zal zijn en dat dat ook helemaal niet erg is. Want in zekere zin is pijn ook power."

De theatermaker denkt ook dat mensen makkelijker hun problemen op kunnen lossen door over hun eigen leven na te denken. "Ik probeer bij mezelf altijd te graven naar de kern van het probleem. Als mensen bijvoorbeeld ruzie maken, is daar vaak een diepere reden voor. Ik ben van mening dat je problemen veel makkelijker kunt oplossen als je bij jezelf nagaat waar de kern van het probleem zit. Veel van onze beweegredenen in het heden zijn namelijk gebaseerd op littekens uit het verleden."

Kwetsbaarheid

Saman vindt het jammer dat er een taboe heerst op kwetsbaarheid, omdat hij daar zelf erg veel aan gehad heeft. "Kwetsbaarheid wordt vaak verbonden met zwakte, maar je bent helemaal niet zwak als je je kwetsbaar opstelt. Kwetsbaarheid is kracht en het kan je zelfs helpen om pijn te verwerken. Elke keer dat ik me in een gesprek kwetsbaar opgesteld heb, ben ik er beter uit gekomen. Ik had ook graag gewild dat mijn vader zich kwetsbaar had opgesteld vroeger, dan begreep ik zijn emoties tenminste. Hij deed dat niet en daarom was hij geen mens maar een monster. Gelukkig, hebben we door ons kwestbaar op te stellen gesprekken kunnen voeren en zijn we nu hechter dan ooit."

Pijn verwerken

Die pijn kon Saman maar moeilijk verwerken: "Ik rende altijd weg van mijn pijn door te blowen, te feesten en te werken, maar vroeg of laat kom je jezelf tegen." Uiteindelijk heeft hij theater gebruikt om zijn pijn te verwerken: "Expressie in welke vorm dan ook, muziek, theater, film, kan heel erg helpen. Ik probeer daarom mijn theaterstukken zo toegankelijk mogelijk te maken, zodat iedereen zich er in kan herkennen. Op die manier hoop ik dat iedereen iets leerzaams uit mijn shows kan halen."

TopiX

Wil je meer te weten komen over de carrière van Saman Amini en zijn weg naar succes? Luister dan hier de hele podcast terug.