Tweede Kamerverkiezingen: hoe bepaal je eigenlijk op wie je moet stemmen?

Onderwerpen

Er zijn eindeloos veel onderwerpen waar politieke partijen een standpunt over moeten innemen. Deze standpunten kun je ook terugvinden op de websites van de partijen. Het stomme is echter, dat beleid bijna altijd volgt uit compromis. Dus stemmen op basis van wat partijen beloven, is bijna altijd een set-up voor teleurstellingen.

Let er daarom op dat je stemt op een partij die strijdt voor wat jij belangrijk vindt, ook als een situatie net even anders uitpakt. Dat wil zeggen dat je niet alleen kijkt naar specifieke beloftes wat betreft beleid zoals “De pensioenleeftijd terug naar 65!” of “De belasting op benzine en diesel blijft gelijk”, maar naar de kernwaarden van een partij. De partij waar je op stemt kan namelijk per definitie niet alle beloftes die ze maken ook echt nakomen, maar ze zullen als het goed is wel altijd strijden voor wat jij belangrijk vindt. Zorg er daarom voor dat de partij waar je op stemt, ook echt dezelfde dingen als jij belangrijk vindt.

Moties en wetvoorstellen

Om erachter te komen wat de kernwaarden van een partij zijn, kun je veel verschillende bronnen raadplegen. Maar de makkelijkste en misschien meest betrouwbare manier om erachter te komen, is niet te luisteren naar wat ze zeggen, maar te kijken naar hun eerdere stemgedrag in de Tweede Kamer.

Twee hele belangrijke dingen die gebeuren in de Tweede Kamer zijn het indienen van moties en wetsvoorstellen. Dat zijn namelijk dingen die direct invloed kunnen hebben op het dagelijks leven van alle Nederlandse burgers. Een motie is een voorstel waarover gestemd wordt. Als een meerderheid instemt, gaat de motie naar de regering en die kiest er vervolgens voor hoe en of die motie uitgevoerd wordt. Uiteraard kunnen wetsvoorstellen ook directe gevolgen hebben op het dagelijks leven van iedereen. Op een vergelijkbare manier wordt een wetsvoorstel eerst voorbereid, vervolgens gaat de kamer erover in debat en uiteindelijk zorgt een stemming ervoor of een wetsvoorstel wordt aangenomen of niet.

Op deze manier hebben de Tweede Kamerleden waar we op stemmen, dus weer direct invloed op hoe onze levens eruit zien. Een makkelijke manier om erachter te komen of het stemgedrag en de moties en wetsvoorstellen die een partij indient een beetje overeenkomt met jouw normen en waarden, is bijvoorbeeld met de tool van Check Je Stem of het Instagramaccount Motiemeter. Je kunt natuurlijk ook op de officiële website van de Tweede Kamer kijken.

Stemwijzers

Het eerste waar je waarschijnlijk aan denkt als het gaat om het bepalen van je politieke voorkeur is een stem- of kieswijzer. Deze zijn er in allerlei vormen en maten, van Jip en Janneketaal tot ingewikkelde stellingen. Wat ze echter allemaal met elkaar gemeen hebben, is dat ze superbeperkt en onvolledig zijn. Natuurlijk heeft het zin om er een paar in te vullen en zo een beetje een gevoel te krijgen hoe partijen over bepaalde dingen denken, maar je moet absoluut niet je keuze laten bepalen door een test van 20 vragen. Bovendien zul je nooit de perfecte partij vinden, want die bestaat niet. Wel krijg je een globaal idee van waar partijen voor staan en hoe jij je daartegenover verhoudt. Een belangrijke tip hierbij is om weg te blijven van stem- en kieswijzers die gekoppeld zijn aan een titel. Zo leunt de ene krant bijvoorbeeld wat meer naar links en een andere krant wat meer naar rechts en jij wil als stemmer natuurlijk een zo eerlijk en betrouwbaar mogelijke uitslag. Een aantal goede en onafhankelijke tools zijn:

• Kieskompas: voor een globaal overzicht van de standpunten van partijen en hoe jij je daartegenover verhoudt.
• Stemmentracker: een vergelijking op basis van stemgedrag van partijen in de Tweede Kamer.
• Jongeren Kieswijzer: over thema’s die belangrijk en relevant zijn voor jongeren.

Factcheckers en adviseurs

De laatste, maar misschien wel belangrijkste tip: maak het jezelf vooral heel makkelijk door politiek (een picie) te verwerken in je schermtijd. Volg een paar (onafhankelijke!) politieke accounts, zodat je - dan wel niet onbewust - meekrijgt wat er speelt. Veel van deze account leggen ingewikkelde politieke praatjes simpel en navolgbaar uit. Misschien wel nog belangrijker: ze checken of wat politici beloven ook wel echt kan en of wat ze zeggen überhaupt waar is.

Politieke accounts om te volgen:

• Cutbeans: legt in korte TikToks ingewikkelde politieke kwesties uit. Heeft verschillende lijsttrekkers te gast gehad.

• Represent jezelf: geeft voornamelijk uitleg over hoe politiek werkt en hoe wij daar invloed op hebben.

• Politieke jongeren: houdt bij wat er gebeurt in de politiek en wat voor gevolgen dit heeft voor jongeren.

• Check je stem: houdt moties en stemgedrag in de Tweede Kamer bij.

• Partijprogramma’s in posts: legt in Instagramposts de partijprogramma’s van verkiesbare partijen uit.

• Politiek Nederland: volgt momenteel alles omtrent campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen, specifiek gericht op jongeren.

• De kieswijzer: podcast waarin alle partijprogramma’s kort worden uitgelegd en besproken.

Door (een aantal) van deze account toe te voegen aan je tijdlijn of For You Pagina zul je al veel meer op de hoogte zijn van wat er speelt en wie de poppen in die poppenkast in Den Haag zijn. En dat is belangrijk, want die poppen bepalen uiteindelijk de regels voor jou en mij. Lang niet alle mensen in de wereld hebben het recht om mee te bepalen wat er in hun leven gebeurt. Het is juist in tijden als deze belangrijk om van je te laten horen.