Luitenant-Kolonel Mostafa Hilali over het belang van 4- en 5 mei

4 Mei

Vandaag, op 4 mei, herdenken we de Nederlandse oorlogsslachtoffers, onder andere door om 20:00 uur twee minuten stilte te houden. Voor Mostafa is dat een hele belangrijke dag. "Die twee minuten stilte zijn slechts het topje van de ijsberg. Je kunt de hele dag erover denken en beseffen hoe erg mensen het hebben gehad." Hij herdenkt niet alleen de slachtoffers die er tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gevallen, maar ook alle Nederlandse militairen die daarna gesneuveld zijn. "Voor mij is dat heel persoonlijk: ik denk aan collega's die ik verloren ben tijdens missies, maar ook aan collega's die ik nooit heb gekend uit de Tweede Wereldoorlog en aan mensen die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord door de nazi's."

Mostafa benadrukt dat je voor jezelf mag bepalen aan wie je denkt, dat hoeven niet alleen 'Nederlandse oorlogsslachtoffers' te zijn. Zelf herdenkt hij bijvoorbeeld zijn oudoom uit Marokko en diens kameraden, die allemaal vochten voor het Franse leger. "Ze vochten in dienst van een Sultan die ze niet kenden om de vrijheid van Europeanen te bevechten." Zo heeft iedereen wel iemand die je kunt herdenken:

"Niemand stopt je om te denken aan jouw overgrootvader in Turkije die joodse vluchtelingen in huis heeft opgenomen, of je overgrootvader in Suriname die keihard heeft gewerkt in de aluminiumfabriek zodat er extra vliegtuigen gemaakt konden worden, of de mensen uit Indonesië die onderdrukt werden en in de jappenkampen zaten. Er is zoveel leed geweest."

5 mei

Op 5 mei vieren we dat we in Nederland in vrijheid leven. Dat is namelijk helemaal niet zo vanzelfsprekend als je zou denken. Volgens Mostafa zijn wij in Nederland nogal verwend. Zo zeurden we over de lockdown en avondklok tijdens de coronapandemie, terwijl dit voor sommige mensen op andere plekken in de wereld al heel lang de dagelijkse realiteit is. In Afghanistan bijvoorbeeld: "De avondklok was daar dat je niet meer mocht buitenkomen als het donker is. En als je werd betrapt kreeg je geen boete van 90 euro, maar je verdween. Als je geluk had werd je alleen mishandeld of misbruikt, werd je gedumpt en kwam je nog thuis. Als je pech had was je gewoon dood. Toen de avondklok in Afghanistan werd afgeschaft, konden mensen voor het eerst in 10 jaar naar buiten in de avond. De vreugde die ik toen in hun ogen zag, dat is met niets te vergelijken."

Mostafa vertelt hoe belangrijk de rol van het leger is voor onze vrijheid. "Het zou fijn zijn als mensen beseffen dat onze vrijheid niet vanzelfsprekend is. Dat die vrijheid komt omdat er inderdaad 18- en 19-jarige jongens en meisjes de keuze maken om in het leger te gaan werken en dat zij de verantwoordelijkheid voelen en nemen om zelf een gigantisch risico te nemen om te zorgen dat iemand anders 's avonds veilig, droog en met een volle buik in zijn bedje ligt."

Hij vindt het daarom jammer dat mensen soms een negatief beeld hebben van het leger. Toch begrijpt hij dat wel. "Ik zou ook niets liever willen dan dat er geen noodzaak meer is voor mijn beroep en dat ik dit uniform uit kan doen. Maar de realiteit is: dat is niet zo. Er is gewoon onveiligheid in de wereld. Er zijn mensen, landen, regimes die besluiten dat zij vinden dat zij een ander land gewoon mogen aanvallen of een bevolking iets mogen aandoen. En dan is er dus ook een leger nodig om iemand te beschermen."

Wij-zij denken

Op 5 mei vieren we niet in alleen de vrijheid in Nederland, maar staan we ook stil bij de waarde van vrijheid, democratie en mensenrechten. Volgens Mostafa moeten we altijd hard blijven werken om onze vrijheid in stand te houden. Onder andere door te stoppen met het wij-zij denken. "We denken dat het hier niet fout kan gaan", zegt hij. "Maar als je maar lang genoeg in wij-zij gaat praten en lang genoeg mensen tegen elkaar opzet, dan gaat het een keer fout."

Mostafa vindt het belangrijk dat mensen meer om zich heen gaan kijken en bedenken wat ze kunnen doen om de wereld een beetje beter te maken. "We moeten minder kijken naar de verschillen tussen elkaar en kijken wat ons samenbrengt. In plaats van zeggen: 'jij bent dit', vraag een ander: 'wie ben jij?'"

Werken in het leger

Mostafa ging op zijn 22e het leger in. Dat deed hij in eerste instantie vooral, omdat hij op dat moment niet wist wat hij met zijn leven aan moest. Maar al snel zag hij het belang van zijn werk. "Tijdens missies zag ik opeens wat het betekende als je niet meer vrij bent en niet veilig bent."

Omdat Mostafa een dubbele nationaliteit heeft, komt hij wel eens mensen tegen die zeggen dat hij niet in het Nederlandse leger zou moeten zitten: "Ze zeggen dat ik niet loyaal zou zijn. Ik moet dan eerlijk gezegd heel erg lachen. En dan vraag ik: hoeveel paspoorten hadden de NSB'ers? Die hadden alleen een Nederlands paspoort en ze waren niet loyaal." Het feit dat Mostafa al 25 jaar de Nederlandse vlag op zijn uniform draagt, toont volgens hem wel hoe loyaal hij is. "Er is niemand die tegen mij kan zeggen dat ik hier niet hoor."