Wat is een shadow ban en waarom krijgen activisten ermee te maken?

Wat is een shadow ban?

"Volgens social media-experts krijg je een shadow ban als je je schuldig maakt aan bepaalde praktijken waar Instagram het niet mee eens is", legt Anke uit. In dat geval zijn de posts van jouw account weinig tot niet zichtbaar voor je eigen volgers en ook niet voor potentiële nieuwe volgers. Je berichten verschijnen dan bijvoorbeeld niet op de Hashtags-pagina's of op de Explore-pagina.

Hashtags

Als Instagram jouw account een shadow ban oplegt, krijg je daar geen waarschuwing van. Dus hoe weet je eigenlijk of je posts gecensureerd worden? Volgens Anke kun je het beste aan een niet-volger vragen om te checken of je post met een bepaalde hashtag wel tussen de foto's met die hashtag staat. "Als je een shadow ban hebt en je klikt op zo'n hashtag, dan kan diegene jou dus niet meer vinden in het hele rijtje. Je wordt dus eigenlijk niet meer getoond aan potentiële volgers."

Een shadow ban is vervelend, maar misschien nog wel erger is wanneer je account geblokkeerd wordt. En dat kan gebeuren als je na een shadow ban door blijft gaan met de activiteiten die Instagram 'niet prettig vindt': "Dat kan dus gebeuren als je de 'verkeerde' hashtags gebruikt of als je volgens Instagram onethisch gedrag vertoond."

Ontkenning

Social media-experts zijn het er wel over eens dat er zoiets bestaat als een shadow ban, maar zelf ontkent Instagram dit fenomeen. "Ze zeggen dat ze de term 'shadow ban' niet gebruiken, maar daarmee bevestigen noch ontkennen ze of het principe wel of niet van toepassing is." Ondanks dat Instagram het beestje niet bij naam wil noemen, is het volgens experts wel duidelijk dat er bepaalde termen en mensen op een blacklist staan.

"Het is bekend dat bepaalde hashtags gewoon 'besmet' zijn. Ik geloof dat #Palestina daar ook best wel bij kan horen."

Geld

Instagram bevestigt wel dat het kan dat een post met een bepaalde hashtag niet zichtbaar is in de overzichtspagina. "Insta zegt dat ze de feed zo clean mogelijk willen houden, met relevante onderwerpen bij hashtags. In hun zienswijze gebeurt dat niet altijd en daarom zou je er dan niet tussen staan, maar dat is natuurlijk onzin."

Het is dus vrij duidelijk dat Instagram censureert. Maar wat voor belang heeft het platform daar eigenlijk bij? "Er wordt gezegd - maar dit is niet geverifieerd - dat je je shadow ban deels zou kunnen opheffen door een advertentie te plaatsen", vertelt Anke. Als dat klopt, zou het dus betekenen dat je er eerst geld tegenaan moet gooien, voor je jouw boodschap aan de wereld mag vertellen. En Instagram is niet het enige platform waar dit gebeurt: "Of het nu een zoekmachine of social media-platform is: ze zijn er allemaal mee bezig. Het gaat alleen maar om geld."

Kwalijke zaak

Journalist Suheyla Yalçin is er ook van overtuigd dat een shadow ban echt bestaat en vindt het een kwalijke zaak. Vooral bij activisten met een groot bereik, zoals Bella Hadid. "Je ziet dat zo'n platform echt wel een politieke agenda heeft. En als jouw agenda niet overeenkomt met de agenda van zo'n platform, dan word je geshadowband", vertelt ze aan FunX.

Het is niet zo dat iedereen die iets activistisch post, te maken krijgt met een shadow ban. Zo pleitten de Kardashians over de erkenning van de Armeense genocide zonder daarvoor een shadow ban te krijgen. "Dat is - in mijn opinie - dan, omdat hun mening niet zoveel verschilt van wat de reguliere mening is in wit Hollywood."

Hoop

Suheyla denkt dat activisten ondanks deze vorm van censuur toch hun boodschap over kunnen brengen. "Wat me hoopvol stemt is deze nieuwe generatie: de millenials en gen Z's die dit niet pikken en blijven posten, ook al wordt een post weggehaald." Volgens haar is dat dan ook het enige dat je kan doen: "Blijven pushen en erover blijven praten."