Cellen delen in een oude gevangenis: de heftige realiteit van gevluchte jongeren

Good Vibes Day met Fernando

Mahi wilde graag iets voor hen doen in de vorm van een 'Good Vibes Day'. Een dag die volledig in het teken staat van plezier, sportactiviteiten, spelletjes en zelfs een block party om jongeren met een vluchtverleden een onvergetelijke dag te bezorgen. Zal het echter genoeg zijn, kijkende naar de vreselijke leefomstandigheden van de jongeren?

De jongeren moeten een oude gevangeniscel delen

Tijdens een rondleiding in het gebouw waar de jongens worden opgevangen vertelt een werknemer aan Fernando en zijn FunX-collega's dat het opvangcentrum ooit een gevangenis was. "Er wonen hier zo'n 78 jongens tussen de 15 en 17 jaar oud en zij slapen allemaal in deze oude gevangeniscellen. Sommigen moeten een kamer delen, dus er is niet heel veel ruimte."

Hij vertelt ons vervolgens over de oude gevangenisdeuren die gelukkig zijn vervangen door deuren met ramen, voor een wat aangenamer verblijf, maar toch. Je wordt bij een vreemde in een oude cel geplaatst en je hebt er verder niets over te zeggen en "moet maar dankbaar zijn dat je überhaupt onderdak hebt". Althans, dat is wat sommigen denken wanneer ze het over vluchtelingen hebben. Zouden de mensen die er zo over spreken zelf ook zo 'dankbaar' zijn als hen dit zou overkomen?

Vijftien maanden lang in onzekerheid leven

Volgens de werknemer verblijven de jongens hier minstens vijftien maanden. Dat is namelijk de duur van de standaardprocedure voor een asielaanvraag in Nederland. "Na al die maanden wachten, krijgen de jongens uiteindelijk een gesprek met het IND. Dat is een intens en zwaar gesprek van zo'n zes uur lang, waarin de jongens alles over hun leven bloot moeten leggen. Dus ook alle traumatische dingen die zij hebben meegemaakt op hun weg hier naartoe." En dat is nogal wat. Sommige jongens hebben namelijk te maken gehad met mensensmokkelaars, zijn seksueel misbruikt, moesten van boten afspringen en hebben letterlijk gezwommen voor hun leven, voordat ze hier terecht kwamen. Daarbij zijn ze allemaal in hun eentje gevlucht en hebben ze hun families achter moeten laten. "Sommige jongens hebben hun ouders al drie jaar niet gezien", voegt de werknemer eraan toe.

De harde realiteit van werken zonder papieren

In de volgende ruimte vertelt de werknemer ons meer over de omstandigheden waarin de jongens nu leven. Zo legt hij uit dat sommigen nog contact hebben met hun familie en zoveel mogelijk geld naar hen proberen te sturen, al is dat vaak niet veel. Bovendien mogen de jongens niet zomaar werken, zonder een Europees paspoort. "Als de jongens gaan werken, moeten zij zeventig procent van hun inkomsten afstaan aan het opvangcentrum. Het levert hen bijna niets op, dan kunnen ze beter helemaal niet gaan werken", meent de werknemer. Hij voegt eraan toe dat de tieners wel klusjes kunnen doen voor het opvangcentrum zelf, zoals schoonmaken of reparatiewerk. "Daarvoor krijgen ze iets van zeventien euro en dat mogen ze volledig houden, omdat ze dan voor ons werken."

De jongens krijgen een warm welkom op de Good Vibes Day

Na de rondleiding kan de Good Vibes Day écht van start gaan. De jongens verzamelen zich op het voetbalveld, opgezet door Daily Eventz, waar Fernando vervolgens het woord neemt. Hij opent met een warme, bemoedigende boodschap en vertelt de tieners vol enthousiasme over alles wat ze vandaag kunnen doen. Denk hierbij aan gamen, voetballen, kickboksen, hun eigen muziek opnemen en ze kunnen zelfs een gratis knipbeurt krijgen.

Ook Rotterdammer Illias, oprichter van Daily Eventz, spreekt de jongeren toe en steekt hen een hart onder de riem. Met zijn ervaring als straatvoetballer en zijn missie om jongeren te ondersteunen, organiseert hij activiteiten in samenwerking met het Rotterdamse kledingmerk Banlieue. "Met onze brand willen we echt iets terugdoen voor jongeren," zegt Illias.

Cristiano Ronaldo als gemeenschappelijke held

Die droom lijkt tastbaar te worden wanneer voetbalfreestyler Nasser El Jackson daarna het veld op komt voor een spectaculaire demonstratie, zie je dat de jongens aandachtig toekijken. Als Fernando vraagt wie er fan is van voetbal, en in het bijzonder wie er fan is van Cristiano Ronaldo, roepen alle tieners in koor "Sì!" Het zien van hun enthousiasme en passie over iemand die wij allemaal kennen, was simpelweg ontroerend. Deze jonge jongens hebben namelijk dezelfde idolen, doelen en dromen als iedere andere tiener. De realisatie dat zij, naast hun dromen en doelen, te maken hebben gekregen met extreem zware gebeurtenissen en tot op de dag van vandaag proberen te overleven is schrijnend.

Een Good Vibes Day kan dus wel het verschil maken

De dingen die zij hebben meegemaakt en de onzekerheid waarin zij nu leven is zo heftig, dat zou geen enkele tiener mee hoeven maken. Zij kunnen niet met hun familie praten over hoe zij zich voelen, zijn helemaal alleen in Nederland en doen er alles aan om te overleven.

Wat dat betreft was het een opluchting dat de jongens zo ontzettend blij waren met deze Good Vibes Day. Veel van de jongens kwamen naar Fernando en zijn collega's toe om te vertellen dat ze het echt naar hun zin hadden. Ze genoten zichtbaar, misschien ook omdat er normaal gesproken zo weinig te doen is. Eén Good Vibes Day is weliswaar niet voldoende om de jonge nieuwkomers al hun problemen te doen vergeten. Dat neemt echter niet weg dat het de moeite voor Fernando en zijn team dubbel en dwars waard was om wat vreugde terug te brengen in de levens van deze jongeren. En als kerst op de taart had Fernando nog een mooie verrassing voor Mahi: een videoboodschap van haar ouders die vertellen hoe trots ze zijn op hun dochter.