Straatintimidatie kan heel subtiel zijn, zo laten deze filmmakers zien

Voorzorgsmaatregelen

Rosa's idee voor het verhaal kwam voort uit een gesprek met vriendinnen, zo vertelt ze aan FunX. Daaruit bleek dat iedereen bepaalde voorzorgsmaatregelen neemt wanneer ze ('s avonds) alleen de deur uitgaan. Bijvoorbeeld met je sleutels tussen je vingers lopen, je haar in een capuchon verstoppen of nepbellen. Alles om maar niet lastig gevallen te worden.

"Op een of andere manier dacht ik dat alleen ik dat deed", vertelt ze. "Dat gesprek zorgde voor verbazing over dat we als vrouwen zo preventief bezig zijn, omdat we continu een dreiging voelen als we in het openbaar alleen zijn. Dat was pijnlijk om te beseffen, omdat ik me als persoon vrij zelfstandig en sterk voel."

Grijs gebied

Edward had op zijn beurt ook vaak gesprekken met vrouwelijke vrienden over straatintimidatie. Het viel hem echter op dat hij zich niet aangesproken voelde door de meeste films over grensoverschrijdend gedrag. "Die gaan dan bijvoorbeeld over verkrachters, niet over de mannen die m'n vriendinnen beschreven." Hij besloot daardoor juist om het grijze gebied rondom intimidatie in beeld te brengen. "Is die hele aanloop en de constante dreiging die vrouwen voelen niet al erg genoeg?"

Subtiel

Doordat Rosa en Edward de film samen maakten, worden er meerdere kanten belicht. "Ik ben als vrouw niet de enige 'kant' van de kwestie", aldus Rosa. "We moesten veel naar elkaar luisteren en dat hielp", zegt Edward. "We wilden het mannelijk gedrag zo echt mogelijk maken en vinden het vrouwelijk perspectief ook heel belangrijk." Daarnaast zijn veel van de momenten in de film die voor personage Danaé intimiderend zijn bewust subtiel. "Dat vonden we belangrijk, omdat we het zo alledaags en herkenbaar mogelijk wilden maken", aldus Edward. "En we wilden laten zien dat het in zoveel kleine dingen terugkomt."

Geen dader of slachtoffer

In Suni hoef je dus geen heftige aanrandingsscène te verwachten. "Het voelt soms alsof een film pas mag bestaan als het 'erg' genoeg is", vertelt Rosa. "Zo van: er moet aanranding of verkrachting bij komen kijken. Maar ik wil juist vertellen over wat er daarvoor gebeurt. Het subtiele grijze gebied waarin je denkt: was dit nou fout?"

Ze wil daarbij bewust niet duidelijk een dader en een slachtoffer aanwijzen, in de hoop dat de film zoveel mogelijk mensen aanzet tot nadenken. "Dat je niet meteen denkt: dit ben ik niet, dit is niet mijn probleem, maar eerder: dit heb ik ook wel eens gedaan, maar ik stond er niet bij stil."

Mannen vs. vrouwen

Voor de première werd de film aan zowel een groep vrouwen als een groep mannen getoond. "Dat was heel interessant, omdat iedereen op een ander punt 'aanhaakt", aldus Edward. Waar voor de ene kijker al een grens wordt overschreden bij een bepaalde handeling, had de ander dat misschien nog niet eens opgemerkt.

Zo werd een opmerking van een jongen in het park door veel mannelijke kijkers als onschuldig beschreven. "Vanuit de gedachte: als ik zo'n opmerking maak, bedoel ik het onschuldig. Maar voor vrouwen is het niet onschuldig, omdat het voor hen een toevoeging is aan het gevoel van onveiligheid dat ze al ervaarden." Zo kan ook die ene opmerking van de taxichauffeur of een goedbedoeld 'compliment' vanaf het terras net de druppel zijn wanneer je je sowieso al onveilig of ongemakkelijk voelde. Ook al had die ander 'goede intenties'.

Aanstellen?

"Opvallend was dat enkele mannen van rond de vijftig niet zo goed snapten wat het probleem was", vertelt Edward. "Jongere mannen hadden over het algemeen juist weer meer begrip voor het hoofdpersonage." Ook bij vrouwen was er verschil. "Er waren een paar vrouwelijke kijkers die vonden dat de hoofdpersoon zich aanstelt", vertelt Rosa. "Ik denk dat dat veel zegt over wat vrouwen gewend zijn en wat ze dan dus ook van elkaar verwachten. Ik snap het ook: er is woede, omdat je geen slachtoffer wil zijn en niet geleefd wil worden door iets wat zo diep in de maatschappij zit."

Waar ligt de grens?

De vraag die Suni oproept, is vooral: waar ligt de grens? "Daar heb ik het antwoord ook niet op", zegt Rosa. "Het is heel persoonlijk, maar ik ken in ieder geval geen enkele vrouw die nog nooit straatintimidatie heeft ervaren." Edward vult aan: "Ik ben juist blij met al de verschillende reacties. Daardoor kunnen we met mensen in gesprek gaan."

Suni is binnenkort in verschillende theaters en filmhuizen te zien. In Amsterdam op 3 november (het Ketelhuis) en 25 november (de OBA). Meer data volgen nog.