Waarom ben je als Turkse Nederlander zo pro-Erdogan?

Volgens de westerse media is Erdogan een dictator die zijn volk onderdrukt en geen ruimte laat voor vrijheid van meningsuiting. Een gedeelte van de Turken is het daarmee eens, maar ruim 70 procent van de Turkse Nederlanders is pro-Erdogan en heeft, door middel van een dubbele nationaliteit, op hem gestemd. Hoezo? En vanwaar die behoefte om massaal met z’n allen de Nederlandse straten onveilig te maken met getoeter en wapperende rode vlaggen uit rijdende auto’s?

Hatice uit Rotterdam (24) en Caner uit Zaandam (26) zijn beide geboren en getogen in Nederland. Zij vertelden waarom ze zo’n voorstander zijn van de 64-jarige Turkse leider.

“Allereerst zie ik hoe mijn familie in Turkije erop vooruit is gegaan. Erdogan heeft veel gedaan voor minder ontwikkelde dorpjes waar mijn opa en oma vandaan komen. Hij heeft ervoor gezorgd dat ze zichzelf konden ontwikkelen, doordat hij vee heeft gesubsidieerd om de boeren op die manier te stimuleren. En hoewel hij best wel veel macht heeft, zorgt hij er ook voor dat moslims in Turkije niet ondergeschikt zijn in de samenleving.”

Daarmee doelt Hatice onder andere op vrouwen met een hoofddoek die nu wel mogen studeren aan de universiteit, terwijl dat voorheen verboden was.

NIET ECHT IN TO POLITIEK

Caner legt uit waardoor hij zich als Turk, geboren in Nederland, zo betrokken voelt bij de Turkse politiek. “Het zit gewoon in ons. Elke Turk is trots op zijn of haar afkomst, je krijgt het mee vanuit huis.” Maar laat hier geen verwarring over ontstaan, zo benadrukt Caner: “Ik heb me, vooral de laatste jaren, zelf verdiept in de Turkse politiek om zo uiteindelijk mijn mening te kunnen vormen.”

Hatice is ook nooit echt in to politiek geweest.

“Tot vorig jaar heb ik me er niet in verdiept en ook niet gestemd. Ik was me nog niet bewust van wat ik ervan vond. Maar hoe meer ik erover ben gaan lezen, des te meer ben ik me ervan bewust geworden wat Erdogan doet voor Turkije.”

Trotse Turk, maar toch anti-Erdogan?

Er zijn maar weinig mensen die er openlijk voor uit durven te komen dat ze tegen Erdogan zijn. De Turkse Nederlander Omer Uyar durft dat wel. Vorig jaar maakte hij een filmpje over waarom hij juist anti-Erdogan is en dat ging viral. In deze video gaat Omer in op de Turkse president, die het aanpassen van de grondwet om meer macht te verkrijgen al in de planning had staan. “Helaas voor hem waren de laatste peilingen destijds niet in zijn voordeel, dus wilde hij campagne voeren in het buitenland om zo stemmen te winnen van buitenlandse Turken en toch zijn zin te krijgen.”

In eerste instantie wilde Erdogan de minister van Buitenlandse Zaken naar Nederland sturen daarvoor, maar Rutte vond het geen goed plan om een buitenlandse campagne op Nederlands grondgebied te voeren. “Omdat dat niet mocht, is de minister van Familiezaken vervolgens via Duitsland tóch Nederland binnengekomen met de auto om campagne te voeren.” De minister is vervolgens als ongewenste vreemdeling het land uitgezet. Wat Nederland daaraan heeft overgehouden? Rellen in Rotterdam, waar ook het Turks consulaat zit, en een diplomatieke rel tussen Nederland en Turkije.

Wat Omer eigenlijk wilde zeggen met zijn video:

“Trots zijn op je land betekent niet dat je al die verschrikkelijke dingen die Erdogan doet, gewoon moet wegwuiven. Uit je kritiek waar nodig.”

Bekijk zijn filmpje hieronder:

Eerst hervormer

De Turkse oppositieleider, Muharrem Ince, vindt het eenmansregime van Erdogan een gevaar voor de democratie van het land. In 2002, toen Erdogans AK-partij voor het eerst won met een meerderheid van de stemmen, was het heel anders. Toen werd hij gezien als hervormer die heeft gezorgd voor onder andere een economische boost, een verbeterde infrastructuur, meer vliegvelden, universiteiten, meer ziekenhuizen en toegang tot de gezondheidszorg voor iedereen.

In 2004 werd Erdogan zelfs verkozen tot Europeaan van het jaar en geprezen voor zijn inzet voor meer vrijheid en bescherming van de mensenrechten. Er werd ook gesproken over een eventueel toetreden tot de Europese Unie. Maar niet veel later stopten de gesprekken hierover, onder andere omdat Turkije Cyprus niet wilde erkennen als lidstaat. Het eiland is verdeeld in een Grieks deel en Turks deel, vanwege de Turkse invasie in 1974.

Toen dictator

Het kantelpunt, waarbij een deel van het Turkse volk en het buitenland, Erdogan steeds meer zagen verschuiven van hervormer naar een autoritaire leider, was toen hij onder andere ruzie kreeg met de machtigste persgroep van Turkije: Hürriyet. Zij waren kritisch richting Erdogan en hadden het over eventuele corruptie binnen de AK-partij. Sindsdien is de persvrijheid alleen maar meer beperkt. Kritiek leveren is uit den boze, want de journalisten die dat deden, werden ontslagen, geïntimideerd of gearresteerd.

In juli 2016 vond er een staatsgreep plaats vanuit het leger, die uiteindelijk mislukte en waarbij heel veel gewonden en doden vielen. De reden voor de coup: het redden van de democratie. Niet alleen journalisten en militairen werden opgepakt en ontslagen, maar ook leraren en politici. En dat loopt op tot in de duizendtallen.

Robin Hood?

Hatice en Caner zijn alsnog uitsluitend positief over Erdogan. Zoals zij het vertellen, lijkt het bijna alsof hij een soort Robin Hood is die zich over hen ontfermt. Niet alleen economisch, maar ook als het gaat om het in vrijheid uitdragen van de islam. Dat laatste heeft voor Hatice geen invloed gehad op haar keuze voor hem. “Ik ben moslim, maar dat heeft geen rol gespeeld in mijn keuze om op Erdogan te stemmen.”

Bij Caner, die ook gelovig is, heeft dat stukje wel een rol gespeeld. Maar dat is zeker niet het enige. Turken, ook degenen die in Nederland wonen, hebben militaire dienstplicht. De Turkse Nederlander kan dit uitstellen tot zijn 38ste jaar. “Erdogan is de persoon geweest die dit wil afschaffen, waardoor ik mijn dienstplicht voor 1000 euro heb kunnen afkopen.”

Caner kan zijn geluk niet op met deze verkiezingsuitslag, maar is zelf niet de straat op gegaan om het uitbundig te vieren. Onder andere op het Mercatorplein en bij het Turkse consulaat in Rotterdam werd er flink gefeest met toeterende auto’s en wapperende rode vlaggen. Maar waarom moet het op deze manier?

“Het is gewoon pure blijheid en ook een soort van bewijsdrang naar Nederland om te laten zien dat we voor Erdogan hebben gekozen.”

Meer macht, hoe? Zo.

Hatice vindt de grondwetswijziging, waardoor Erdogan nu in plaats van premier de president is, niet veel uitmaken. “In mijn ogen gaat daar niet veel veranderen. Erdogan luistert naar z’n volk, alleen de Nederlandse media spelen een grote rol hierin door hem een dictator te noemen.” Maar wat is de realiteit?

Je kan het een beetje vergelijken met het Amerikaanse systeem, waarbij de president alles voor het zeggen heeft. Het verschil daarin is dat de Republikeinen en Democraten elkaar in het senaat in evenwicht kunnen houden. Dat is in Turkije niet het geval, omdat het parlement nu compleet in handen is van Erdogan. Zo kan hij bijvoorbeeld zelf rechters benoemen. Mensen die hier kritiek op hebben, vinden het nieuwe systeem niet democratisch en zijn bang dat hij misbruik gaat maken van zijn macht om tegenstanders harder aan te pakken.

Verdeeldheid familie en vrienden

Discussiëren over de Turkse politiek is soms zo heftig, dat er ruzies tussen familie en vrienden ontstaan. Hatice vindt het vooral jammer dat dit vaker voorkomt.

"Ik probeer er zo mee om te gaan dat ik iemands mening respecteer, maar je moet je keuze wel goed beargumenteren. Als je klakkeloos dingen uit de media overneemt, dan kan ik je niet serieus nemen. Het stoort me gewoon dat mensen roepen dat Erdogan een dictator is.”

Caner heeft weer een hele andere ervaring. “Bij ons is dat niet zo. Op dit moment vinden we in de familie dat Erdogan gewoon de beste leider voor Turkije is.”

En nu?

Wat zijn Erdogans plannen eigenlijk? Turkije-deskundige Armand Sag denkt dat de president de Turkse economie een boost gaat proberen te geven. Dat vertelde hij aan BNR-nieuwsradio.

Hatice hoopt dat er positiever kan worden gekeken naar de huidige regering, maar voor iemand die anti-Erdogan is, is er teveel gebeurd en zijn er nogal wat misstanden om daar ineens van mening over te veranderen. De tijd zal het leren.