Campagne 'Op je gezondheid' benadrukt de schadelijke gevolgen van alcoholgebruik

Onderzoek

Uit recent onderzoek blijkt dat veel Nederlanders niet goed weten hoe slecht alcohol eigenlijk is voor je gezondheid. We denken vooral dat een biertje of wijntje gezellig en ontspannend is. We proosten ermee in het weekend, bij een sportoverwinning, verjaardag, examen of om de liefde te vieren. Toch is alcohol drinken erg ongezond. Elk jaar krijgen meer dan 4000 mensen in Nederland kanker door alcohol. Toch denkt maar 27 procent van de Nederlanders dat alcohol ongezond is. En geloof het of niet, 20 procent denkt zelfs dat een glas alcohol per dag goed voor je is. Wetenschappelijk onderzoek heeft bewezen dat alcohol drinken de kans op zeven soorten kanker vergroot, zoals kanker in de mond, keel, slokdarm, borst, lever en darm. De campagne wil deze informatie begrijpelijk maken en makkelijk verspreiden.

Stereotype

In Nederland kampen 1,5 miljoen mensen met een alcoholprobleem. Meer dan één op de zeven volwassenen drinkt op een risicovolle manier, wat leidt tot lichamelijke, sociale of mentale problemen. Dit komt vaker voor bij mannen (18,7 procent), jongvolwassenen (25,9 procent) en hoogopgeleiden (18,2 procent). Volgens Bart Takkenberg, een maag-, lever- en darmarts bij het Amsterdam UMC, is het stereotype beeld van een alcoholist niet meer kloppend. Hij zegt: ''Een onverzorgde man aan wie je kunt zien dat hij veel drinkt, dat beeld klopt niet meer. Want de gemiddelde drinker heeft een baan en rust 's avonds uit bij een paar glazen wijn of bier. Hij of zij functioneert overdag prima. Tot diegene last krijgt van leververvetting en op de leverpolikliniek belandt.''

Verdubbeling

Bart Takkenberg ziet dagelijks talloze mensen in zijn behandelkamer die worstelen met problemen veroorzaakt door alcoholgebruik. Hij benadrukt: ''Het aantal nieuwe leverkankergevallen is in tien jaar tijd verdubbeld van 450 naar bijna 1000 per jaar, en dit aantal blijft stijgen.'' Nederlanders drinken gemiddeld 9 liter pure alcohol per jaar per persoon. Takkenberg voegt eraan toe: ''De man drinkt 11 liter en de vrouw 7. Dit brengt enorme kosten met zich mee voor de gezondheidszorg en de samenleving.''

Naast kanker veroorzaakt overmatig alcoholgebruik ook talloze ongevallen, zoals huiselijk geweld, vechtpartijen en verkeersongelukken. Elk jaar zijn er ongeveer 30.000 ziekenhuisopnames waarbij alcohol een rol speelt.

Borstkanker

Marjolein Smidt, een oncologisch chirurg in het Maastricht UMC, benadrukt: ''Eigenlijk hadden we kunnen weten hoe schadelijk alcohol voor je is. Gezonde voeding of alcoholvrije drank veroorzaken immers geen kater. Maar toch nemen we dat onaangename gevoel en een versnelde hartslag voor lief. We denken: 'Dat overleven we wel een dagje'. Op de korte termijn misschien, maar mensen weten gewoon niet dat alcoholgebruik op de lange termijn ziektes en kanker kan veroorzaken.'' In Nederland zijn momenteel ongeveer 16.000 vrouwen gediagnosticeerd met borstkanker. Smidt vertelt dat in 4,4 procent van deze gevallen, wat neerkomt op 700 vrouwen, hun ziekte wordt veroorzaakt door alcoholconsumptie. Ze benadrukt: ''Het leven van deze 700 vrouwen en hun omgeving staat volledig op zijn kop. Ze lijden vreselijk en zijn bang om te sterven. Als ze hadden geweten dat het drinken van alcohol een rol kon spelen, hoeveel vrouwen zouden dan een andere keuze hebben gemaakt?''

Goed begin

Smidt benadrukt dat de lopende campagne een goede start is, maar zij is van mening dat er nog veel meer moet gebeuren. Ze prijst het voorbeeld van Ierland, waar vanaf mei 2026 waarschuwingen op alcoholproducten verplicht zullen zijn, vergelijkbaar met de waarschuwingen op sigarettenpakjes. Ze uit haar waardering met de woorden: ''Fantastisch dat ze dat hebben doorgevoerd.'' Ook staat Smidt positief tegenover het idee van staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid) om beperkende maatregelen met betrekking tot alcohol in Nederland in te voeren, zoals het beperken van de verkoop in sportkantines. Ze is kritisch over hoe het nu gaat en zegt: "Het is belachelijk dat er 's ochtends al bier wordt verkocht in de voetbalkantine. Wat voor voorbeeld geven we daarmee aan onze kinderen?"

Takkenberg gelooft niet in een verbod op alcohol in sportclubs, maar hij is wel voorstander van het verminderen van het alcoholaanbod. Hij stelt voor om subsidies in te zetten om bijvoorbeeld op zaterdagen, wanneer de jeugd speelt, een alcoholvrije dag te organiseren. Hij benadrukt het belang van een tegenbeweging en het voorkomen van een overbelaste zorg. Volgens Takkenberg is het tijd om te werken aan een gezonde generatie, waarin mensen actief zijn, niet roken en weinig alcohol drinken.