Goed nieuws: de basisbeurs voor studenten komt definitief terug

Oude basisbeurs

Tot 2015 hadden alle studenten in Nederland recht op een basisbeurs; een soort maandelijkse toelage die de studiekosten vergoedde. Als je binnen tien jaar je diploma haalde, werd deze toelage omgezet in een gift die je niet hoefde terug te betalen, ongeacht je financiële situatie. Haalde je je diploma niet? Dan werd de toelage omgezet in een lening.

Leenstelsel

In 2015 verving het veelbesproken leenstelsel de basisbeurs. Onder dit nieuwe systeem waren studenten verplicht hun studiefinanciering als lening aan te vragen. Diploma of niet? Na de studie moest deze lening met rente worden terugbetaald. Het idee achter dit systeem was dat studenten met welgestelde ouders geen beurs meer kregen en dat met het bespaarde geld de kwaliteit van het onderwijs werd verbeterd.

Plussen en minnen

Voorstanders zagen het leenstelsel als een manier om de financiering van het onderwijs te verbeteren, terwijl tegenstanders bezorgd waren dat het studenten zou ontmoedigen om te gaan studeren vanwege de hoge schuldenlast en de bijbehorende stress.

Er was ook kritiek op de vermeende ongelijkheid, waarbij studenten uit welvarende gezinnen mogelijk makkelijker toegang hadden tot aanvullende financiële steun van hun ouders. Tegelijkertijd konden studenten uit dergelijke gezinnen die om wat voor reden dan ook geen steun ontvingen, geen aanspraak maken op een aanvullende beurs, terwijl studenten met beperktere financiële middelen dat wel konden.

Kritiek vanuit de regering

Kritiek op het leenstelsel groeide in de loop der jaren ook in de Tweede Kamer, aangezien duizenden studenten enorme schulden opbouwden aan het begin van hun carrière. Dit leidde tot een grote groep studenten die te kampen had met stress en zelfs burn-outs. In de tussentijd werd de kwaliteit van het onderwijs nog niet veel beter, waardoor deze groep studenten ook hier niet van kon profiteren.

Bij de laatste formatie gaven VVD, D66, CDA en ChristenUnie aan weer een basisbeurs voor alle studenten te willen invoeren, met een inkomensafhankelijke aanvullende beurs. De Tweede Kamer stemde in februari met algemene stemmen in met het wetsvoorstel van minister Robbert Dijkgraaf om de beurs weer in te voeren en ook in de Eerste Kamer stemde vandaag niemand tegen.

Nieuwe basisbeurs

De nieuwe basisbeurs die vanaf volgend studiejaar dus weer van kracht is, bedraagt voor uitwonende studenten 275 euro per maand, thuiswonende studenten krijgen 110 euro. Eenmalig komt daar in het studiejaar 2023-2024 vanwege de sterk gestegen kosten van boodschappen en energie voor uitwonende studenten 164 euro per maand bij.

1436 euro

Schulden opgebouwd onder het leenstel? Deze worden helaas niet opeens vergoed. Mensen die tijdens het leenstelsel hebben gestudeerd, krijgen als gebaar enkel een tegemoetkoming van 1436 euro.