Nederland geeft roofkunst terug aan Indonesië en Sri Lanka

Roof en dwang

De kunstwerken, die verkregen zijn via roof en dwang, zijn nu nog te vinden in het Rijksmuseum en het Museum van Wereldculturen. Onder de kunstwerken bevinden zich onder andere de bekende 'Lombokschat' en het Kanon van Kandy uit Sri Lanka. Volgens Uslu is het de eerste keer dat er op basis van advies van de commissie Koloniale Collecties kunstwerken worden teruggeven die in de eerste plaats nooit in Nederland hadden moeten zijn. "We geven niet alleen voorwerpen terug, we starten juist een periode waarin we intensiever gaan samenwerken met Indonesië en Sri Lanka."

De commissie Koloniale Collecties zal binnenkort ook kijken of er nog meer kunstwerken zijn die teruggegeven kunnen worden aan landen waar ze oorspronkelijk vandaan komen. De commissie heeft ook van andere landen verzoeken gehad om kunst terug te geven, maar heeft nog niet voldoende tijd gehad om deze allemaal in te willigen. Ook vergen sommige verzoeken meer onderzoek.

'Niet netjes'

Het Nationaal Museum van Wereldculturen staat volledig achter het advies van de commissie om de kunstwerken terug te geven. "Het museum heeft een heel grote collectie, van bijna 450.000 objecten, waarvan een deel een herkomst heeft die niet netjes is. En dat willen we rechtzetten met elkaar", zegt directrice Marieke van Bommel.

Bezoekers hoeven volgens Van Bommel niet te vrezen dat haar museum leeg komt te staan. Een groot gedeelte is namelijk ook legaal aangekocht. "We moeten er nu voor zorgen dat er erkenning komt en herstel van het onrecht."

'Herstel van onrecht'

De Raad voor Cultuur gaf de regering in 2020 al het advies om roofkunst terug te geven aan herkomstlanden. "Historisch onrecht dat in het koloniale verleden heeft plaatsgevonden, kan niet ongedaan worden gemaakt. Maar wel kan aan het herstel van onrecht een bijdrage worden geleverd door bij de omgang met koloniale objecten verantwoordelijkheid voor dat verleden te nemen", aldus de Raad.