Ferhat (32) over etnisch profileren: "Werd op mijn elfde al bang gemaakt door politie"

Etnisch profileren

Elke vertelt dat etnisch profileren voorkomt wanneer instanties van de overheid mensen op basis van hun huidskleur, afkomst of religie controleren. "Dit wordt bijvoorbeeld gedaan door de politie, de Koninklijke Marechaussee op Schiphol, boa's of de belastingdienst. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het toeslagenschandaal", zegt ze. Volgens Amnesty is etnisch profileren nog altijd een groot probleem in Nederland. "Het is een vorm van discriminatie en is dus simpelweg verboden. Het kabinet is tegen etnisch profileren, maar maakt zich hier toch schuldig aan."

Petitie

Elke vindt het belangrijk om een vuist te maken tegen etnisch profileren. "Sommige mensen leven in hun eigen bubbel en hebben nooit te maken gehad met etnisch profileren." Om deze reden is Amnesty een petitie gestart om handtekeningen te verzamelen. De petitie pleit voor het stoppen van etnisch profileren door de Nederlandse overheid. Met de petitie wil Amnesty het nieuwe kabinet oproepen om eindelijk een einde te maken aan etnisch profileren. Hoe meer handtekeningen, hoe hoger ze de druk over dit onderwerp op kunnen voeren, aldus Amnesty. Iedereen kan de petitie tekenen en handtekeningen worden uiteindelijk ingeleverd bij het nieuwe kabinet.

Naast de handtekeningenactie is Amnesty ook op zoek naar ervaringsverhalen van etnisch profileren. "Als je zelf slachtoffer bent geweest etnisch profileren kun je je verhaal (anoniem) bij Amnesty inleveren, zodat we dit ook naar de regering kunnen sturen."

Etnisch profileren bij kinderen

Een van de mensen die zijn ervaringen over etnisch profileren deelde met Amnesty is acteur en theatermaker Ferhat Kaplan. Op elfjarige leeftijd werd hij al etnisch geprofileerd. Zo werden Ferhat en zijn vrienden zonder reden staande gehouden door de politie. "We liepen gewoon over straat en moesten ons zonder reden legitimeren. Ze stelden ons vragen over wat we op straat deden en waar we heen gingen. We werden toen al bang gemaakt door de politie, want er was geen aanleiding om ons staande te houden. Het was gewoon een machtsspelletje."

Het werd al snel duidelijk voor Ferhat dat hij anders behandeld werd dan zijn witte vrienden. "Ik had standaard mijn ID-kaart bij me, omdat ik wist dat de politie me staande zou houden. Dan moest ik me legitimeren, anders zou ik een probleem hebben. Vervolgens vertelde ik over mijn ervaringen in de klas en toen kwam ik erachter dat mijn witte vrienden nooit hun ID-kaart bij zich hadden op die leeftijd. Ze herkenden zich ook niet in de situaties.

Traumatische ervaring

Ook in de puberteit kregen Ferhat en zijn vrienden te maken met etnisch profileren van de politie en dat ging er veel ruiger aan toe dan eerst. "Ik liep met een vriend bij een tankstation en opeens sloten drie politiebusjes ons in met loeiende sirenes. De agenten fouilleerden ons en sloegen ons in de boeien zonder duidelijke reden of uitleg." De vrienden werd onterecht meegenomen naar het politiebureau waar hij vervolgens zes uur moest wachten in een cel, zonder schoenen en riem. De theatermaker vertelt dat de agenten op zoek waren naar een verdachte die helemaal niet op hem leek. "Ze zochten een man die veel langer was dan ik, maar pakten mij alsnog op." Ferhat en zijn vriend werden uiteindelijk vrijgelaten, toen het ook voor de agenten duidelijk werd dat ze niet de juiste personen voor zich hadden. "Het was echt een traumatische ervaring. Je bent nog een kind en je wordt al als een volwassene behandeld", vertelt hij.

Ferhat zegt dat hij zo weinig vertrouwen heeft in de politie na zijn ervaringen, dat hij zelfs geen aangifte zou doen als hem iets zou overkomen. "Ik wil zo min mogelijk met de politie te maken hebben. Ze hebben te veel macht en kunnen zomaar je dag verpesten of je vrijheid afpakken, wanneer zij dat willen. Als ik hen weer tegenkom zeg ik: 'ja en amen' om zo snel mogelijk van hen af te zijn."

Theater

Ferhat verwerkt zijn ervaringen nu in voorstellingen die hij zelf heeft gemaakt en wil het publiek graag een boodschap meegeven. "Ik wil juist laten zien dat de mensen die met etnisch profileren te maken krijgen heel erg sterk zijn. Daarbij hoop ik dat mensen die dit niet meemaken meer empathie krijgen voor ons en beseffen wat erbij komt kijken als je gediscrimineerd wordt." De theatermaker geeft een inkijkje in zijn leven en snijdt thema's aan als uitsluiting, racisme en discriminatie in de hoop wat meer empathie te wekken bij mensen die niet gediscrimineerd worden. "Als we allemaal wat aardiger zijn voor elkaar, wordt de wereld voor iedereen een mooiere plek."