Carlos (25) is professioneel rolstoelatleet: "Er is te weinig media-aandacht"

Voetballen met Beenbeugels

Carlos (25) werd geboren zonder knieschijven en scheenbenen. Als kind was hij altijd erg energiek en sportief ingesteld. Zo heeft hij met behulp van beenbeugels van zijn negende tot zijn elfde gevoetbald. "In mijn team zaten mensen met verschillende soorten beperkingen. Sommige mensen hadden een fysieke beperking, maar er waren ook mensen met een geestelijke beperking. Die konden juist weer heel hard rennen. Ik ben altijd heel competitief geweest. Ik wilde graag de beste zijn, maar bij voetballen ging dat in mijn situatie niet." Hoewel Carlos besloot te stoppen met voetballen, verdween zijn liefde voor sporten niet. Zo kwam hij tijdens een skireis in contact met iemand die aan rolstoeltennis deed. Toen hij met die nieuwe inspiratie meedeed aan een rolstoeltennis clinic werd al snel duidelijk dat Carlos talent had.

Rolstoelsport

Hoewel hij wel eens een rolstoel had gebruikt om langere afstanden mee af te leggen, had Carlos nooit eerder aan rolstoelsport gedaan. "Er komt veel meer kijken bij rolstoelsporten dan we denken. Er zijn fysieke, technische en tactische aspecten waar je rekening mee moet houden. Ik vond het echt heel leuk en uitdagend." Een jaar later deed Carlos mee aan een selectiedag bij Jong Oranje. Daarna werd hij uitgenodigd om drie keer in de week mee te trainen met het team. "Er gingen heel veel nieuwe deuren voor me open. Ik was snel, ik was goed met de rolstoel en de sport paste goed bij me. Het gaf me het gevoel dat ik niet alleen kon sporten voor mijn plezier, maar ook doelen kon stellen." Ondertussen heeft Carlos al veel bereikt. Zo werd hij op zijn zestiende wereldkampioen en heeft hij afgelopen jaar meegedaan aan de Paralympische Spelen.

Staand Volleybal

Ook Brenda speelt aangepaste sport op internationaal niveau. Afgelopen maand reisde ze naar Turkije om deel te nemen aan de Europese Kampioenschappen Zitvolleybal. "Ik heb tien jaar lang staand gevolleybald, niet wetende dat ik een beperking had." Omdat haar klachten niet serieus werden genomen in het ziekenhuis, is Brenda jarenlang over haar eigen grenzen heen gegaan. "Dat springen en duiken bij volleybal had ik eigenlijk niet moeten doen. Ik weet nog dat mijn trainer altijd zei dat ik mijn armen moest strekken. Maar dat kon ik helemaal niet, ik heb namelijk een strekbeperking. Ook dat hoort bij mijn aandoening." Brenda kwam niet meer goed mee in haar team en ze merkte dat ook haar teamleden ervan baalden. Dat, in combinatie met de fysieke klachten die verergerden, heeft ervoor gezorgd dat Brenda besloot helemaal te stoppen met volleybal.

Zitvolleybal

Ook Brenda’s liefde voor sport verdween niet. Toen ze zich jaren later inschreef voor een sportopleiding, begon het toch weer te kriebelen. Ze belde een oude bekende van haar volleybalvereniging om te vragen naar mogelijkheden voor recreatief zitvolleybal. Toen kreeg ze te horen dat ze meteen mee mocht doen met het nationale team. "Ik mocht een keer met ze meetrainen, en ik was verkocht. De meeste volleybaltechnieken was ik niet verleerd. En hoewel ik nog niet veel ervaring had met zitvolleybal, mocht ik na drie maanden meedoen aan het EK."

VERSCHILLEN

Brenda heeft zowel staand als zittend gevolleybald. Het grootste verschil dat ze heeft ervaren tussen de twee is dat je bij zitvolleybal je handen ook moet gebruiken om voort te bewegen. "Veel mensen vragen me of ik in een rolstoel zit, maar bij zitvolleybal gebruik je die niet. Het is de bedoeling dat je kont of een rompgedeelte continu contact heeft met de vloer. Je moet altijd eerst je handen gebruiken om voort te bewegen en dan pas de technische vaardigheden toepassen." Brenda leerde hoe belangrijk het is om overzicht te krijgen over het veld voordat je gaat zitten en passt of set. "Ik moet wel wennen aan de nieuwe manier van bewegen. Ik moet veel blaren kweken. Je krijgt niet alleen eelt op je handen, maar ook op je kont."

MEDIA-AANDACHT

Carlos ziet niet veel fysieke verschillen tussen staand tennis en rolstoeltennis. "Staand tennis doe je op je benen, en rolstoeltennis doe je op wielen. Het grootste verschil is dat staand tennis veel meer aandacht en financiële middelen krijgt dan rolstoeltennis." Volgens Carlos weten mensen niet veel over paralympische sporten omdat het te weinig wordt uitgezonden op de televisie. "Er is te weinig media-aandacht, ik denk dat het daar al begint. Ik heb bij rolstoeltennis training gehad naast staande tennissers, maar zij kregen meer media-aandacht. Nu doe ik aan rolstoelatletiek. Opnieuw train ik naast de staande atleten, en opnieuw krijgen zij meer aandacht van de media. En doordat we zo weinig aandacht krijgen van de media worden we ook minder gesponsord. Daardoor is er ook minder prijzengeld beschikbaar. En zo beland je in een vicieuze cirkel."

ONBEGRIP

Brenda heeft veel moeite gehad met het onbegrip waar ze mee te maken kreeg toen ze nog niet wist dat ze een beperking had. "Niet alleen bij het sporten, maar ook op school of binnen mijn familie werd ik niet altijd begrepen. Je ziet niets aan mij, maar door mijn beperking kon ik sommige activiteiten niet meer uitvoeren. Ik vind dit soms nog steeds lastig. Gelukkig heb ik hier psychologische hulp voor gekregen, en nu heb ik meer acceptatie. Niet alleen voor mijzelf, maar ook voor de onwetendheid van de buitenwereld."

Ook Carlos heeft tegenwoordig meer begrip voor zichzelf en de buitenwereld. Vroeger werd hij boos als hij merkte dat hij werd aangestaard wanneer hij in zijn rolstoel zat. Nu is hij degene die zijn vrienden sust wanneer zij boos reageren op starende voorbijgangers. "Ik besef nu dat die mensen me aankijken omdat ze niet vaak iemand in een rolstoel zien. Juist door meer aandacht aan dit onderwerp te besteden, kunnen we meer bewustzijn creëren." Dat bewustzijn probeert Carlos te verspreiden door de mensen om zich heen te onderwijzen. Dit doet hij in de hoop dat die mensen hun kennis ook weer doorgeven.

VOOROORDELEN

Carlos heeft wel eens te maken met vooroordelen. Zo heeft hij het gevoel dat hij vaak wordt onderschat. "Ik trainde met het Nederlandse team, vijf dagen in de week, zeven uur per dag. Mensen verbaasden zich over hoe ik het volhield. Ik krijg te horen dat ze het niet hadden verwacht. Mensen hebben het idee dat je als je in een rolstoel zit of beperkt bent, dat je ook letterlijk beperkt bent in alles. Ze denken dat je fysiek en mentaal minder capaciteiten hebt. Maar dat hoeft niet zo te zijn."

"Ik heb het liefst dat mensen mij gewoon de vragen stellen die door ze heen gaan. Ik weet dat niet elke persoon met een beperking er zo over denkt, maar persoonlijk denk ik dat we tegen dit stigma kunnen vechten door juist die vragen te stellen en beantwoorden. Ik ben me ervan bewust dat je veerkrachtig moet zijn om te dealen met die onwetendheid. Maar alleen door met elkaar te praten en eerlijk te zijn over onze gevoelens kunnen we voor verandering zorgen."

OPEN EN EERLIJKE SFEER

Volgens Carlos is er binnen de teams waar hij in heeft gezeten geen sprake van vooroordelen. "Je hebt allemaal een life story met je beperking, dus je weet hoe het voelt wanneer je door voorbijgangers wordt aangekeken. Iedereen weet hoe het voelt om te zien dat mensen vragen hebben en die niet durven te stellen. Je hebt natuurlijk wel vooroordelen over andere dingen, dat hoort bij het menselijk gedrag. Maar dat is niet heel anders dan in een schoolklas."

Ook Brenda werd met open armen ontvangen door haar nieuwe team. "Omdat iedereen ervaring heeft met een beperking, is er veel meer begrip. En dat is echt anders dan wanneer je in een regulier team zit. De sfeer is open en eerlijk, en niemand vindt het raar als je na een uur zegt dat je moe bent en er even uit wilt gaan. Bij een regulier team, bij welke sport dan ook, is dat wel zo."

Podcast

Liever luisteren? Naast het artikel verschijnt ook wekelijks een FunX Beseft-podcast. Deze is te beluisteren op de podcastpagina of in je favoriete podcastapp. De laatste aflevering beluister je hieronder.

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -