Twee jaar na de BLM-demonstraties op de Dam: "Er is zeker wat veranderd"

Deuren opengegaan

"Er is zeker wat veranderd", zegt Jerry in TopiX. "Er zijn meerdere deuren opengegaan om het gesprek te kunnen voeren." Ook Charine, die met veel ontroering en trots terugkijkt naar de BLM-demonstratie in Almere, ziet dat de BLM-protesten veel positieve veranderingen teweeg hebben gebracht. Zo is er volgens haar meer aandacht vanuit de media en de overheid voor racisme en zijn mensen zich bewuster geworden van het feit dat het ook in Nederland een groot probleem is. "De bewustwording is veel groter geworden. Mensen realiseren zich dat dit probleem niet alleen in Amerika, maar ook in Nederland speelt. Het zou bijvoorbeeld zomaar kunnen dat je buren last hebben van racisme. Daarnaast zie je ook dat mensen elkaar steeds meer wijzen op elkaars gedrag. Als er opmerkingen worden gemaakt met een racistische lading, dan spreekt men elkaar daar steeds meer op aan."

Het is goed om te zien dat er meer bewustzijn is, maar gaat dat ook iets veranderen? "Of er iets mee wordt gedaan, dat hangt af van hoeveel druk wij met z'n allen gaan zetten", zegt Jerry. Die verantwoordelijkheid ligt volgens hem niet alleen bij de organisatie, maar ook bij de duizenden mensen die twee jaar geleden de straat opgingen om te demonstreren. "Samen moeten we een vuist blijven maken en die vasthouden om te zorgen dat er niet alleen deuren opengaan, maar dat er ook daadwerkelijk iets wordt gedaan."

Verandering kost tijd

Helaas kost verandering tijd, legt Jerry uit. "Ik denk dat mensen vaak denken dat de wereld beter wordt na één protest, maar zo werkt het niet." Het is volgens hem daarom juist zo belangrijk om vol te houden. Dat doet hij ook met Nederland Wordt Beter. "We zijn bezig met lespakketten, we zijn aan het lobbyen, we proberen mensen op de hoogte te houden. Dus het is niet zo dat we na het protest achterover zijn gaan leunen."

Jerry heeft met zijn stichting Nederland Wordt Beter 15 jaar uitgezet om tegen racisme te strijden, van 2010 tot 2025. De stichting zet zich in voor: educatie over het koloniale slavernijverleden van Nederland, een nationale herdenkingsdag op 1 juli (Keti Koti) en de afschaffing van zwarte piet. "Mensen zeiden dat het honderden jaren zou gaan duren, maar als je het mij vraagt zijn we goed op weg."

Educatie

Naast lesstof over het koloniale verleden ziet Charine graag dat er op scholen meer aandacht wordt besteed aan etnische diversiteit. Zo komt het nog veel te vaak voor dat kinderen op school worden gepest vanwege hun etnische, religieuze of seksuele achtergrond. "Hoe je over bepaalde zaken denkt is voor een groot gedeelte gebaseerd op je educatie. Wat je op school hebt meegekregen is dus een belangrijk onderdeel van je ontwikkeling. Het zou daarom mooi zijn als er in alle lagen van het onderwijs aandacht wordt besteed aan diversiteit, van de basisschool tot aan de universiteit. Ik heb zelf bijvoorbeeld nooit op school geleerd dat als je persoon van kleur bent dat je meer kans hebt op discriminatie."

Volgens haar ligt het niet alleen aan de lesstof, maar ook aan wat docenten zelf hebben meegekregen over diversiteit tijdens hun studie. Zo zouden docenten in opleiding ook tijdens hun studie lessen kunnen krijgen over diversiteit en hoe ze daarmee moeten omgaan. "Dat zou er wellicht voor kunnen zorgen dat kinderen zoals Lily niet meer gepest worden, omdat ze ‘pluizig haar’ zouden hebben. Het is hartverscheurend dat kinderen op zo’n jonge leeftijd al bewust moeten zijn van het feit dat ze anders zijn. Het is daarom enorm belangrijk dat leraren dat soort pestgedrag gaan herkennen en ertegen optreden."

Hoop

Voor sommige mensen was hun deelname aan een BLM-demonstratie eenmalig, maar voor Jerry niet. Hij zet zich fulltime (en onbetaald) in voor zijn strijd tegen racisme. "Als je een betere wereld wil, moet je opofferingsgezind zijn", zegt hij daarover. "Heel veel mensen realiseren zich niet hoeveel het kost om wezenlijke verandering te weeg te brengen."

Zo raakte Jerry zijn baan kwijt en krijgt hij regelmatig te maken met bedreigingen. "Maar weet je wat het is: aan het einde van de dag kunnen we wel aan de volgende generatie laten zien dat we iets hebben veranderd." Jerry vindt het dan ook heel belangrijk om hoopvol te blijven en die hoop ook over te dragen aan de volgende generatie: "Totdat we komen waar we moeten zijn."

Laat van je horen

Ook Charine hoopt dat de demonstraties niet alleen een katalysator zijn voor maatschappelijke verandering, maar ook institutionele veranderingen. Zo bleek recentelijk dat racisme ook binnen de politie en een deel van de belastingdienst structureel voorkomt. "Iedereen weet dat het onwenselijk is, maar het komt nog altijd voor en vaak wordt dit probleem niet aangepakt. Daardoor denken mensen vaak: weet je wat? Ik zeg liever niets, want er wordt toch niet naar me geluisterd als ik te maken krijg met discriminatie. Dat is dan ook wat ik aan mensen wil meegeven: als maatschappij moeten we ervoor zorgen dat mensen zich comfortabel genoeg voelen om hun stem te laten horen. Het is ontzettend belangrijk dat je van je laat horen als je je gediscrimineerd voelt, om wat voor reden dan ook."