Waarom het onhaalbaar is om aan álle maatschappelijke verwachtingen te voldoen

“DOOR INFLUENCERS OP SOCIAL MEDIA VOELT HET ALSOF IK NIKS HEB. IK TWIJFEL OVER MIJN BAAN, BEN NOG SINGLE. ZIJ HEBBEN ALLEMAAL HET PERFECTE LEVEN. - SOPHIE (24)”

‘DAT WIL IK OOK’

De 24-jarige Sophie is iemand die de druk om een ‘stabiel leven’ op te bouwen, steeds meer voelt. Zij heeft ook een concrete leeftijd als deadline: “Het liefst heb ik op mijn 28e een vriend en beginnen we dan met kinderen krijgen.” De jonge vrouw uit Arnhem streeft naar het klassieke huisje-boompje-beestje: “Ik wil vastigheid, want ik hou niet van onzekerheid.”

Ondanks dat ze nog maar 24 is, kan ze zich nu al druk maken over het feit dat ze nog geen partner, huis en droombaan heeft. Dat het lijkt alsof iedereen om haar heen wel ‘succes’ heeft werkt daar ook niet aan mee. “Door influencers op social media voelt het alsof ik niks heb. Ik twijfel over mijn baan, ik ben nog single. Zij hebben allemaal het perfecte leven. Kijk naar Monica Geuze bijvoorbeeld. Zij is maar een half jaar ouder, maar heeft alles wat ik ook wil.”

STEEDS LATER VOLWASSEN

Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat twintigers van 2018 mijlpalen in hun levensloop later bereiken dan de twintigers van 2008. Ze gaan later uit huis, volgen langer onderwijs en hebben minder snel een vaste arbeidsrelatie of een koophuis. Ook stijgt de leeftijd waarop ze gaan samenwonen of kinderen krijgen.

Hoe dat komt, legt psycholoog Thijs Launspach uit in een video van de Universiteit van Nederland. De tijd tussen de pubertijd en het moment dat je je volwassen voelt, is steeds langer geworden. We stellen die dingen de we traditioneel associëren met volwassen worden, zoals een vaste baan, een koophuis kunnen kopen, een huwelijk en kinderen, steeds langer uit.

STRESS

Wat we dan doen in de tussentijd? Nienke Wijnants, psycholoog en auteur van Twintigerstwijfels en dertigersdilemma's, vertelt dat we - júist omdat die periode tussen pubertijd en volwassenheid zo lang is geworden - veel gaan twijfelen. We willen dat alles perfect is. We moeten meteen onze droombaan vinden en we willen de liefde van ons leven tegen het lijf lopen.

"Millenials zijn continu op jacht, maar nooit tevreden. Ze zijn altijd bezig met doelen in de toekomst, maar niet bezig met het moment en de weg ernaar toe."

THE BIG 30
We streven naar perfectie en willen niet settelen voor minder. Tegelijkertijd willen we wel alle doelen behaald hebben voordat we een bepaalde leeftijd hebben bereikt. Meestal leggen we de deadline op de magische leeftijd dertig. En dat creëert stress.

Als je als tiener denkt aan hoe je leven eruitziet als je dertig bent, heb je waarschijnlijk een heel rooskleurig idee. Je hebt dan carrière gemaakt en geniet met je perfecte gezin in een prachtig paleis. Als de big thirty dan dichterbij komt en jij nog single in je studentenkamer zit, kan dat confronterend zijn. Zeker als iedereen om je heen het wel ‘goed voor elkaar’ lijkt te hebben.

Emma Watson ging vorig jaar viral met haar opmerking over haar dertigste verjaardag. “Ik dacht eerst: waarom maken mensen zo’n groot punt van hun dertigste verjaardag? Het stelt niet zoveel voor. Maar toen ik eenmaal 29 was, werd ik zo gestrest en angstig.” Ze vertelde aan de British Vogue dat ze de naderende deadline haar onzeker maakte: "Als je geen huis hebt laten bouwen, geen echtgenoot hebt, geen baby hebt en dertig wordt, terwijl je carrière niet helemaal vaststaat of nog aan het nadenken bent over wat je wilt, dan is het niet genoeg. Je voelt een enorme druk."

“Geld en rijkdom doet mij niks, maar mijn ouders wel.” - Julia (24)

Social Media

Social media wakkert de paniek om 'achter te lopen' volgens Thijs Launspach extra aan. “Millenials vergelijken zich over het algemeen met elkaar om te bepalen hoe succesvol ze zijn in het leven. Dat gaat tegenwoordig makkelijker door alle technologie die we nu hebben.” Wat je dan misschien vergeet is dat mensen vaak alleen de positieve gebeurtenissen delen op social media.

De 21-jarige Celine merkt ook dat de eisen die ze aan zichzelf stelt, erger worden door social media. “Ik moet mezelf eraan herinneren dat mijn eigen tempo oké is, maar ik vergelijk mezelf constant met anderen.” Celine doet er alles aan om in haar ogen goed genoeg te zijn. “Die wil om mijlpalen te bereiken, zoals een goede carrière, komt van binnen- én buitenaf. Je hebt je eigen verwachtingen en daarnaast word je beïnvloed door social media en gevoed door meningen van ouders, familie, vrienden en de maatschappij.”

"Je moet jezelf heel goed afvragen: doe ik dit omdat ik het zelf wil of omdat ik de druk voel van buitenaf?" - Psycholoog Nienke Wijnants

DRUK
De druk om zo snel mogelijk een ‘stabiel leven’ op te bouwen, komt niet alleen vanuit jezelf en social media, maar vanuit je hele omgeving. Heb je nog geen relatie? Dan word je tijdens een familiediner waarschijnlijk vaak gevraagd of je al iemand op het oog hebt. Heb je wel al een tijdje een stabiele relatie, dan krijg je waarschijnlijk de vraag wanneer je in het huwelijksbootje gaat stappen.

Dat merkt ook Roberto*. “Mensen vragen altijd aan mij wanneer ik eindelijk mijn vriendin ten huwelijk ga vragen, dan denk ik, kunnen we niet ergens anders over praten?” De 27-jarige man uit Dordrecht wil ooit wel trouwen, maar hij is daar nog lang niet klaar voor. “Ik voel me nog een grote baby. Ik ga dat pas doen als ik me volwassen voel.”

ADVIES

Défano Holwijn wijdde een paar maanden geleden een post over de druk om alles zo snel mogelijk op een rijtje te krijgen. Ook hij merkte dat er in zijn omgeving veel mensen zijn die denken dat ze niet hard genoeg gaan. “Dat je denkt: sang… hij/zij is even oud als ik, maar hij/zij is verder dan ik.” Hij gaf zijn volgers het volgende advies om met de druk om te gaan: “Soms is het je omgeving die daar druk op zet, maar relax. Take your time and do it right. Er is geen ‘juiste tijd’; jouw tijd komt wel. Laat je niet haasten.”

Wat wil je

Volgens psycholoog Nienke Wijnants ervaren veel jongeren een tijdsdruk, maar is die helemaal niet terecht. "Je denkt dat alles voor een bepaalde leeftijd geregeld moet worden, maar dat is helemaal niet waar." Behalve het krijgen van kinderen, zit er geen tijdslimiet aan het bereiken van bepaalde mijlpalen.

Haar advies om om te gaan met deze tijdsdruk, of het voorkomen van zo'n druk, is om al op jonge leeftijd goed na te bedenken wat je wil. "Het is heel goed om je begin twintig af te vragen: wat wil ik?" Wat daarbij heel belangrijk is, is om jezelf af te vragen of je iets echt vanuit jezelf wil, of wil omdat je druk van buitenaf voelt. "We denken allemaal dat we zo vrij zijn, maar onbewust word je toch gedreven door de manier waarop de maatschappij nu is ingericht. Vanaf je vierde doorloop je de verschillende fases: basisschool, middelbare school, studie, baan, partner enzovoorts. Voor sommigen is het helemaal prima om zo te leven, maar voor een groot gedeelte is het helemaal geen bewuste keuze. Je laat je meesleuren in dat treintje. En als je dan oud bent, denk je: shit ik heb mijn leven geleid volgens de normen die gangbaar zijn, maar ik ben niet gelukkig."

Het is dus heel belangrijk om na te denken hoe jij je leven wil leiden en bewuste keuzes te maken in hoe je je leven inricht.

ONGELUKKIG

De 24-jarige Julia weet inmiddels heel goed wat ze wil en heeft zich losgemaakt van de verwachtingen van buitenaf. In het verleden voelde ze de druk om zo snel mogelijk alle mijlpalen te bereiken en dat kwam vooral door haar ouders. “Ik heb drie studies gedaan en ben drie keer gestopt. Ik kon gewoon mijn draai niet vinden. Ik ging eigenlijk alleen maar naar school om mijn ouders te pleasen. Het was niet gezond en ik was echt ongelukkig.” Julia besloot daarom het roer helemaal om te gooien. Ze stopte met school en begon met een parttime baan in de horeca. Haar ouders waren daar niet blij mee. “Geld en rijkdom doet mij niks, maar mijn ouders wel.”

Haar vriend Nik is ook gestopt met zijn studie International Business Languages en begonnen in de horeca. “Hij kwam erachter dat hij toch niks met zijn studie wilde doen. Hij hoefde alleen nog zijn scriptie af te maken en dan was hij cum laude afgestudeerd.” Dat klinkt misschien nogal shocking, maar Julia en Nik zijn nu gelukkig. “Ik vind het belachelijk dat mensen soms 50 uur werken om te leven. Zij hebben waarschijnlijk meer eisen en een andere levensstijl. Ik heb liever meer vrije tijd en minder geld.”

Droom

Dominique (23) zit ook niet te wachten op huisje-boompje-beestje. Ze studeert niet en is al een paar maanden op reis. Hoe anderen daarover denken maakt haar niet uit: “Ik voel geen druk, omdat ik van jongs af aan mijn eigen ding doe, ongeacht de mening van anderen.”

Creatief bezig zijn is wat Dominique het liefst doet. Ze hoopt een bestaan op te bouwen als kunstenaar, maar is voorlopig nog aan het reizen. “Ik heb hier altijd al van gedroomd. Ik kan iedere dag gaan en staan waar ik wil en hoef me nergens druk om te maken.”

- In 'FunX Beseft' bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -

*In verband met privacy is zijn naam gefingeerd. De echte naam is bekend bij de redactie.