Sanaz (29) heeft dyslexie: "Ik kreeg buikpijn van een dictee"

Jeugd

Op haar vijfde verliet Sanaz Iran voor Nederland en op haar zesde mocht ze naar een Nederlandse basisschool. Na een korte tijd hadden de docenten al door dat ze moeite had met taal. Door een test kwam Sanaz er al snel achter dat ze dyslexie had. "Ik had het gevoel dat ik de domste van de klas was. Iedereen kon al goed lezen en schrijven en bij mij ging dat veel moeizamer. Als we moesten samenwerken, werd ik als laatste gekozen. Ze riepen dan dat ze niet met zo’n dombo als ik wilden samenwerken."

Depressieve klachten

Op de middelbare school werd voor Sanaz steeds duidelijker wat dyslexie nou precies was. Dat zorgde voor onzekerheden die zodanig schade aanrichtten dat ze er depressieve klachten van kreeg. "Als ik wist dat ik een dictee had, ging ik met buikpijn de klas in. Ik wist: daar komt weer een onvoldoende aan."

Impact op mentale gezondheid

Volgens psychologe Dianne kan dyslexie een enorme impact hebben op je mentale gezondheid. "Je gaat denken van jezelf dat je dom bent en andere mensen kunnen je ook zo bestempelen. Als kind trek je je dan sneller terug of ben je sneller emotioneel. Op latere leeftijd kan dit ervoor zorgen dat je je gaat isoleren en kan het zelfs je zelfbeeld aantasten."

Stress

Sanaz kreeg door haar dyslexie niet alleen mentale klachten, maar ook fysieke klachten. "Ik heb door alle stress die ik ervan kreeg last gekregen van migraine en van mijn maag." Volgens Dianne ontstaan deze fysieke klachten doordat kinderen nog niet goed weten hoe ze moeten omgaan met stress.

Acceptatie

In het derde jaar van de middelbare school accepteerde Sanaz pas echt dat ze dyslexie had. "Ik kreeg na mijn Cito-toets een vmbo basis-advies. Ik mocht in het derde jaar naar vmbo kader, maar dit beviel me helemaal niet. Ik kwam iedere dag huilend thuis en ik was vaak ziek. Toen zei mijn moeder tegen mij dat ik een stapje terug moest doen. Ik ging weer terug naar vmbo basis en ik voelde me weer mezelf. Mijn klasgenoten accepteerden me voor hoe ik was."

Doorzetten

Het ging een tijdje goed met Sanaz totdat ze op het mbo kwam. Daar begon het drama weer van vooraf aan. Ze kreeg van veel leraren te horen dat ze het niveau niet aankon. Ze wilde opgeven, maar haar moeder en haar zus zeiden dat ze niet moest opgeven. "Mijn moeder en mijn zus zeiden tegen mij dat ze me op deze manier niet herkende, iemand die wil opgeven. Ik lag huilend op bed, totdat ik op een gegeven moment dacht: weet je wat? Ik ga ze laten zien dat ik het wel kan. Ik leerde heel hard en ik maakte net als alle kinderen de toetsen."

Zelfbeeld

Dianne vertelt hoe je je ervoor kan zorgen dat je niet aan jezelf gaat twijfelen door mensen uit je omgeving. "Het is belangrijk dat je aan je zelfbeeld gaat werken. En niet te vergeten: geef aan wat het met je doet als iemand je bijvoorbeeld dom noemt, zodat je een beetje erkenning krijgt en kan aangeven wat je nodig hebt."

Sanaz benadrukt hoe belangrijk het is dat mensen meer leren over dyslexie. "Mensen die geen dyslexie hebben moeten zich er meer in verdiepen door bijvoorbeeld een boek te lezen of door het simpelweg te googelen. Dan weet je pas wat mensen meemaken die hiermee kampen."

En nu?

Sanaz werkt nu op een kinderopvang, waar ze de planning maakt. Ze voelt zich hierin goed gesteund door haar collega's. "Mijn leidinggevende vindt mij een slimme meid en ze weet dat ik het kan." Haar collega's helpen haar ook door bijvoorbeeld mailtjes te checken op spelfouten. "Ik ben heel blij met de steun die ik krijg van iedereen in het team."

Bij de FunX Mental Health Club snappen we dat het leven niet 24/7 fissa is. Of je nou dealt met een depressie, niet goed weet hoe je hulp moet vragen of te maken hebt een burn-out: je bent niet alleen. In deze wekelijkse podcast bespreekt Tannaz met verschillende gasten hoe zij dealen met hun mental health-struggles en krijg je handige tips van experts. Alle afleveringen terugluisteren kan hier.