#MeToo: Waar ligt de grens tussen flirten en onwenselijk gedrag?

Op de werkvloer

Jaarlijks worden zo’n 134.000 Nederlanders slachtoffer van seksuele intimidatie op de werkvloer. Eén van die slachtoffers is Rugiliene Meijer. Tijdens het vakkenvullen in de supermarkt kwam een collega achter haar staan en begon hij zijn geslachtsdeel tegen haar aan te drukken.

“Tijdens het doen van mijn werkzaamheden in het washokje, kwam een collega ongevraagd achter me staan. Hij drukte hij zijn geslachtsdeel een aantal keer tegen mijn achterwerk aan. Ik draaide me echt meteen van hem af en vroeg waar hij mee bezig was, maar hij had zoiets van: jij kwam tegen mij aan! Ik heb er meteen een melding van gemaakt bij mijn leidinggevende. Hij ging naar de filiaalmanager waardoor die collega meteen werd geschorst."

Geen nazorg

Volgens Rugiliene kon er na het incident beter gehandeld worden. Op de werkvloer kon ze niet op de steun van haar collega's rekenen. Ze had graag een vertrouwenspersoon gehad waarmee ze kon praten over de situatie of iemand die haar in de goede richting zou duwen om aangifte te doen.

“Op de werkvloer werd er geroddeld. Van mannelijke collega’s kreeg ik de vraag of die melding echt nodig was. Ik had het volgens hen ook onderling kunnen oplossen. Ik voelde me daardoor bijna schuldig dat ik die melding had gemaakt. Mijn vrouwelijke collega’s vonden hem een rotzak, maar bleven wel stil.”

Posttraumatische stress

Door dit incident en het gebrek aan nazorg heeft Rugiliene er een posttraumatische stressstoornis aan overgehouden.

“Ik heb heel erg last gehad van herbelevingen. Daarbij was ook heel m’n slaapritme verstoord. Ik kon m’n werkzaamheden niet meer doen. En ik heb supermarkten heel lang vermeden. De zorg van m’n zoontje viel heel zwaar, m’n relatie is uitgegaan. Intiem zijn met m’n toenmalige vriend was gewoon heel lastig. Contact met mannen was moeilijk. Dat gaat nu wel beter, maar seks vind ik nog steeds lastig.”

‘Ik ook’

Journalist en schrijver Pascal Vanenburg was ook aanwezig in de studio. Hij schreef een column met een eye-opening conclusie: "Vrijwel alle mannen hebben zich op een zeker punt in hun leven schuldig gemaakt aan het lastigvallen van een of meerdere vrouwen. Ik ook.” Pascal bekent dat ook hij weleens vrouwen heeft lastiggevallen, maar op een manier waarvan hij zelf dacht dat het vrij onschuldig was. Later realiseerde hij zich dat zelfs deze kleine acties, zoals te lang achter een vrouw blijven dansen in de club, ook ontzettend intimiderend kunnen zijn.

Het verschil

“Als je het verschil tussen flirten en onwenselijk gedrag niet weet, stop dan alsjeblieft met flirten”, schrijft Pascal in z’n column. Maar wat is het verschil tussen die twee termen? Volgens hem is het ongewenst gedrag op het moment dat het eenrichtingsverkeer is.

"Iedereen moet vooral blijven flirten, maar het moet wel van twee kanten komen. Als dat niet het geval is, wordt het lastig.”

Nee is nee

Een sterke uitleg, maar toch blijft het lastig om te bepalen wanneer je aan het flirten bent en wanneer niet. Volgens Pascal zijn er natuurlijk handelingen die fout zijn, zoals verkrachting en aanranding. Maar als het op aandacht aankomt, is er een grijs gebied.

“De ene vrouw vindt dat het te ver gaat en de andere vrouw heeft er niet zoveel problemen mee. Vandaar dat het belangrijk is dat we naar elkaar luisteren en vooral naar vrouwen. Nee is nee.”

#Metoo

De hashtag #Metoo werd gestart na aanleiding van het Weinstein-schandaal. Het lijkt een goede actie te zijn, maar niet iedereen is er tevreden mee. Psychiater Esther van Fenema vindt dat de hashtag de échte slachtoffers overpowert en tweette vorige week: ''Hypocrisie #metoo huilers stuitend: je laten misbruiken voor je carrière en als het kan met terugwerkende kracht schoppen en slaan.''

“Iedereen heeft ineens nu iets meegemaakt. Wat natuurlijk heel akelig is, maar ik zie in de praktijk de echte slachtoffers van seksueel misbruik en daar was die tweet eigenlijk voor bedoeld. Gewoon een beetje van, cut the crap. Laten we niet vergeten dat zo’n hashtag de echte slachtoffers helemaal niet goed helpt.”

Man-shaming

Naast #MeToo, is ook #Ihave populair. Via deze hashtag biechten mannen op weleens een vrouw seksueel geïntimideerd te hebben. Volgens Esther worden mannen door deze hashtag over één kam geschoren, omdat ze in één keer als de boosdoener worden gezien. “Ik vind dat als je bij die tweedeling van slachtoffer en dader, mensen gevangen zet, dat niet de realiteit is. Dan heb je nu van die mannen die ‘I have’ als hashtag gebruiken als een soort schuldbekentenis, waarbij ik denk van, wat willen we hiermee bereiken?”

Heksenjacht

Pascal denkt er juist anders over. Volgens hem is het helemaal geen probleem en wordt er niet ‘een heksenjacht georganiseerd’. “Het beste dat hieruit komt is dat het bespreekbaar wordt. Er wordt heel duidelijk uitgelegd waar de grens precies ligt en hoe je ervoor kunt zorgen dat je die grens niet over gaat.”