RMS-dag: een belangrijke herdenkingsdag voor de Molukse gemeenschap

25 april 1950

Op 25 april 1950 werd de RMS uitgeroepen op het eiland Ambon. Deze republiek was een reactie op de politieke ontwikkelingen na de onafhankelijkheid van Nederlands-Indië (nu Indonesië) in 1949. Veel Zuid-Molukkers, waaronder voormalige KNIL-militairen (Koninklijk Nederlands-Indisch Leger), voelden zich verraden door de Nederlandse overheid en Indonesië. Ze wilden koste wat kost voorkomen dat de Zuid-Molukken werd geïntegreerd in de Indonesische staat.

De Zuid-Molukkers riepen de RMS uit, maar dit werd niet erkend door Indonesië. Laatstgenoemde viel de RMS binnen en annexeerde de jonge staat. In 1951 werden zo’n 12.500 Molukkers, onder wie veel oud-militairen en hun families, naar Nederland overgebracht, met de belofte dat dit tijdelijk zou zijn. Die belofte werd echter nooit waargemaakt. Sindsdien bevindt de regering van de RMS zich in ballingschap in Nederland,.

"Strijd wordt nog steeds gevoerd"

25 april is dus een dag met een diepe betekenis binnen de Molukse gemeenschap in Nederland. RMS-dag staat symbool voor het verlangen naar rechtvaardigheid, erkenning en zelfbeschikking. Maar het is ook een dag waarop Molukkers stilstaan bij de geschiedenis van gedwongen migratie, het verlies van een thuisland en familieleden én het behoud van hun identiteit.

In 2023 sprak FunX met dj Miguel Kaidell, die Molukse roots heeft, over het belang van RMS-dag. Hij vertelde dat de Molukse gemeenschap de strijd voor een eigen staat nog altijd niet heeft opgegeven. "Vandaag herdenken we dat de republiek werd uitgeroepen, maar we vieren tegelijkertijd ook dat het streven naar de onafhankelijkheid nooit is verdwenen. De strijd voor de RMS wordt nog steeds gevoerd."

Hoe ziet de viering van RMS-dag eruit?

In de meeste Molukse wijken in Nederland wordt RMS-dag nog altijd gevierd. Zo vertelde Miguell dat er in de meeste wijken lokale herdenkingen zijn waar veel te doen is. "Er zijn veel traditionele Molukse dingen te beleven. Zo zijn er ceremonies, worden er liederen gezongen en wordt de vlag van de RMS gehesen." De dj hoopt vooral dat RMS-dag mensen nieuwsgierig maakt naar de gedeelde geschiedenis van Nederlanders en Molukkers. "De Molukkers zijn een speciale groep. Het is de eerste grote groep niet-westerse migranten die naar Nederland is gekomen. En ik hoop dat we op zo'n dag als vandaag weer ons verhaal mogen vertellen."