Yazan (28): "Met mijn film wil ik tonen wat voor psychische schade oorlog aanricht"

"Door de onveilige situatie vanwege de oorlog, de weinige kansen en het dictatoriale regime van president Assad besloot ik met mijn familie Syrië te ontvluchten. Als kind leerde je op school dat de president goed was. Maar toen de Arabische Lente uitbrak, begonnen veel mensen te zien wat het regime écht is. Het begon met vreedzame demonstraties, waarop het regime antwoord gaf met wapens. In augustus 2014 ben ik uiteindelijk van Syrië naar Turkije gevlucht, waar ik verbleef tot december 2016. Daarna ben ik naar Nederland gekomen.

In het laatste jaar dat ik Syrië woonde, raakte ik geïnteresseerd in het schrijven van korte verhalen en maakte ik veel foto's. Die deelde ik dan weer op social media. Het werd op een gegeven moment mijn droom om filmmaker te worden. In Turkije probeerde ik twee jaar lang een beurs aan te vragen om te studeren, maar dat lukte niet. In Nederland werd ik uiteindelijk aangenomen op de St. Joost Academie in Breda en kon ik mijn droom waarmaken.

Dit jaar heb ik de korte film 'BACK' gemaakt. Het gaat over een nachtmerrie die ik heb sinds ik Syrië ontvluchtte. In de nachtmerrie ben ik telkens weer terug in Syrië en ren ik weg van de agenten van dictator Assad. Op dat moment denk ik alleen maar: als ik gepakt word, ga ik dood. Het enige wat ik dus kan doen, is wegrennen. In de nachtmerrie zoek ik telkens naar een veilige plek. Die plek is voor mij mijn huis, maar dat bereik ik nooit. Wanneer ik op het punt sta om mijn huis te bereiken, word ik namelijk weer wakker. Ik herbeleef eigenlijk weer de doodsangst die ik in Syrië meemaakte tijdens demonstraties. Als ik daaraan meedeed, moest ik telkens wegrennen voor gevaarlijke situaties.

Twee jaar geleden ontdekte ik iets bijzonders. Ik kwam namelijk een post van iemand tegen op Facebook. Ook die persoon had dezelfde nachtmerries als ik. Na wat rond te vragen, kwam ik erachter dat mensen in mijn omgeving dit soort nachtmerries ook vaak hebben. Ik besloot uiteindelijk meer onderzoek te doen. Op die manier ontdekte ik dat veel mensen uit oorlogsgebieden zulke dromen hebben. Ik wilde onderzoeken hoe het komt dat zoveel mensen dezelfde nachtmerrie hebben en dat in een film verwerken. Zo ontstond het idee om mijn film 'BACK' te maken.

Hoewel er in Europa steeds meer stemmen opgaan die zeggen dat Syrië veilig is, wil ik met deze film aan een groot publiek laten zien dat mensen niet alleen zijn gevlucht vanwege de bommen en raketten. Ik wil ook tonen dat mensen zijn gevlucht voor het brute regime, dat door middel van allerlei gruwelijkheden veel psychologische schade heeft aangericht. Dezelfde mensen zijn nog steeds aan de macht, dus terugkeren is voor velen geen optie. Daarom vind ik het met 'BACK' belangrijk om te tonen wat doodsangst voor een regime en oorlog is en wat trauma is en met je doet.

In juli kreeg ik te horen dat 'BACK' was geselecteerd voor de debuutcompetitie op het Nederlands Film Festival. Dat was ontzettend tof om te horen, aangezien het mijn eerste film is. Vorige week kreeg ik uiteindelijk te horen dat de film niet behoort tot de drie genomineerde films voor de filmprijs. Wel zal mijn film op zondag 25 september in première gaan en te zien zijn op het Nederlands Film Festival. Daar ben ik heel blij mee. Het is een goed duwtje in de rug en ik hoop dat mensen hierdoor kennis zullen maken met mijn werk. Dit is nog maar de eerste stap, ik hoop in de toekomst namelijk nog veel meer films te maken."

- Yazan (28)