Hicham (24): "Door al die schulden kon ik jaren niet op vakantie, maar ik leerde wel omgaan met geld!"

Brood op de plank

Jennifer (34) is inmiddels al twaalf jaar een alleenstaande moeder. Ze is bijna vergeten hoe het voelt om op vakantie te gaan. "Na een verschrikkelijke scheiding, bleven mijn dochter en ik alleen achter", zegt ze. "Na die klap zat ik er mentaal helemaal doorheen, waardoor ik uiteindelijk mijn baan zelfs kwijtraakte. Jarenlang heb ik de meest onderbetaalde baantjes gehad, die geen recht deden aan mijn hbo-diploma. Ik moest wel, want ik kwam nergens aan de bak en moest keuzes maken om brood op de plank te krijgen."

Vakantiegeld voor schulden

Ondanks alle regelingen voor alleenstaande ouders lukte het Jennifer niet op met haar dochter op vakantie te gaan. "Ik kwam niet of net met hakken over de sloot rond. Van mijn vakantiegeld betaalde ik mijn schulden af of kocht ik apparaten die dat jaar stuk waren gegaan." Haar dochter stuurde ze ieder jaar met haar grootouders naar hun vakantiehuis of met haar vader mee op vakantie. "Mijn dochter vroeg ieder jaar waarom we weer niet samen op vakantie gingen. Ik schaamde me rot, maar ik kreeg het financieel nooit voor elkaar. Als zij op vakantie ging, draaide ik overuren zodat ik ze het schooljaar met nieuwe kleding en schoolspullen kon beginnen. Ik moest wel extra werken zodat we iets opzij konden leggen voor als essentiële apparaten zoals een wasmachine of een koelkast stuk gingen."

Jennifer is overigens niet de enige in Nederland die haar vakantiegeld uitgeeft aan schulden. Lagere inkomensgroepen zijn er niet of nauwelijks op vooruit gegaan. Uit een koopkrachtberekening van het het Nibud uit 2018, bleek dat mensen met een inkomen beneden modaal, hun vakantiegeld vaker dan andere inkomensgroepen gebruiken om schulden of betalingsachterstanden weg te werken.

Studievertraging voor een vakantie

Niet op vakantie kunnen, is ook een herkenbare situatie voor Hicham. "In elf jaar tijd ben ik onlangs voor het eerst negen dagen op vakantie geweest," zegt de 24-jarige student Commerciële Economie. Hij heeft voor die paar dagen wel een offer voor moeten brengen: "Ik heb school bewust vermeden en meer gewerkt om op vakantie te kunnen gaan. Ik kon echt niet meer. Dan maar studievertraging." Hij werkt al jaren in de horeca en daarnaast in de nachtelijke uurtjes in een distributiecentrum en dat doet hij allemaal naast zijn voltijdstudie. Op zijn ouders kan Hicham niet rekenen. Zijn moeder mag na een auto-ongeluk niet meer werken en volgens hem heeft zijn vader een gat in zijn hand. Daarom onderhoudt hij stiekem zijn moeder en broertje, zo zorgt hij ervoor dat zij nooit iets tekort komen. Als zijn broertje geld nodig heeft voor een date, dan staat de grote broer klaar. Gaat er iets stuk in huis, dan betaalt hij het. Op de hulp van zijn vader rekent hij niet.

Vliegtickets voor mama

De afgelopen jaren heeft Hicham meerdere malen genoeg geld gespaard om op vakantie te kunnen gaan, maar hij besloot iedere keer om met dat geld vliegtickets voor zijn moeder te kopen of om zijn broertje financieel te steunen. "Ik heb in de afgelopen elf jaar stiekem drie keer vliegtickets voor mijn moeder betaald naar Marokko. Mijn moeder doet alles voor ons en daarom verdient ze het dubbel en dwars om haar ouders te bezoeken. Mijn opa kreeg op een gegeven moment kanker, dus ik heb mijn prioriteiten moeten stellen. Mijn moeder ging op dat moment voor. Het duurde daardoor elf jaar voordat ik op vakantie kon gaan, maar ik heb de schade wel deels ingehaald door een flinke roadtrip te maken met een vriend. Daarbij zijn we door Europa gaan reizen en heb ik toch een aantal landen tegelijkertijd kunnen bezoeken."

Eindelijk op vakantie!

Ook Jennifer gaat dit jaar voor het eerst op vakantie en dat doet ze met haar dochter: “We hebben geboekt en gaan lekker naar Alanya in Turkije”, zegt de alleenstaande moeder. “Je had die grote ogen van haar moeten zien, toen ik haar vertelde over de trip. We zaten tegenover elkaar en we waren alleen maar aan het janken van blijdschap joh!" Die rust na jaren komt als geroepen voor Jennifer: “Iedereen om me heen ging op vakantie en het enige dat ik deed was werken voor mijn kleine. Alsof je de Tour de France fietst en de enige bent die geen doping gebruikt. Iedereen fietste mij van alle kanten voorbij, zonder dat ik begreep waarom.” Ondanks de moeilijke financiële situatie, is Jennifer wel trots op zichzelf als het gaat om alle moeite die ze heeft gedaan in het kader van een goede toekomst voor haar dochter: "Mijn liefje is nu dertien jaar oud en zit op het vwo," zegt de moeder vol trots.

"Als je ouders zo'n groot deel van je leven in de schulden of de schuldsanering zitten, dan is het enige positieve aan mijn situatie dat je op de harde manier leert omgaan met geld. Ik heb genoeg aan weinig.”

Schulden leveren ook wat op

Ook Hicham had de vakantie enorm nodig, maar niet omdat hij moe was van het werken: “De vakanties fokten mij jaarlijks op, omdat ik iedere keer moest aanhoren hoe klasgenoten of vrienden op vakantie gingen of uitgingen, terwijl ik daar geen cent voor had. Bijna niemand wist van onze financiële situatie thuis. Slechts drie vrienden en een deel van mijn familie, voor de rest niemand. Als je ouders zo'n groot deel van je leven in de schulden of de schuldsanering zitten, dan is het enige positieve aan mijn situatie dat je op de harde manier leert omgaan met geld. Ik heb genoeg aan weinig.”

Gucci's, Fendi's en Will Smith

Hicham begrijpt ook totaal niet waarom jongeren in Gucci’s of Fendi’s willen lopen: “Ik werk al vanaf jongs af aan, maar ik geef mijn geld niet uit aan dure kleding, alleen aan dingen die ik moet betalen zoals schoolgeld, schoolboeken, zorgverzekering, een laptop of een mobieltje. Ook geef ik mijn moeder maandelijks wat zakgeld. Als ik een gat in mijn schoen had, dan was de kans groter dat ik een paar schoenen voor mijn broertje kocht, dan voor mezelf.” Een van zijn levensmotto's heeft hij van een Hollywoodster die ook van niets, iets wist te maken: “Will Smith zei ooit in een interview: ‘Too many people spend money they haven't earned, to buy things they don't want, to impress people they don't like.’ Zo wil ik niet zijn of worden.”

- In 'FunX Beseft' bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -