Dennis en Jeffrey in FunX Roots: "Ik hoef die fucking slavernijexcuses niet"

Nederlandse rol

Dennis en Jeffrey hadden vroeger geen idee over de gedeelde geschiedenis tussen Ghana en Nederland. "Ik denk dat ik pas tien jaar geleden echt besefte dat er een connectie is tussen Nederland en Ghana", vertelt Jeffrey aan zijn neef. "Maar pas een jaar geleden, toen we samen naar Ghana gingen, werd het echt duidelijk en concreet wat de rol van Nederland is geweest in de het slavernijverleden en de geschiedenis van Ghana."

Tijdens de geschiedenislessen op de basis- en middelbare school hadden beide mannen niet veel les gekregen over het slavernijverleden. Dennis kreeg bijvoorbeeld alleen te horen van wanneer tot wanneer de slavernij was. "Ik moest mijn lerares uitleggen wat de rol van Nederland in Ghana was." Jeffrey kreeg helemaal geen les over het slavernijverleden. "Best hypocriet. We hadden het alleen maar over dingen als de Koude Oorlog en Adolf Hitler, maar dat Nederland zo een prominente rol had tijdens de slavernij werd niet verteld."

Gesprekken over slavernijverleden

Dennis en Jeffrey hebben beide vaak gesprekken met hun familie over het slavernijverleden. Vooral Jeffrey blijkt dit heel moeilijk te vinden. "Aan de ene kant heb ik ooms en tantes die heel bitter zijn over het verleden, maar aan de andere kant heb ik familie die iets moois probeert te maken van de toekomst." Hij ziet dat er veel pijn zit bij zijn familie. "Mijn vraag is dan wel: wat gaan we met die pijn doen?" Ook Dennis ziet en erkent die pijn, maar houdt er een andere mening op na. "We mogen de geschiedenis ook zeker niet vergeten en het is belangrijk dat we erkennen dat de slavernij er was. Maar het stoort me dat sommige mensen zich profileren alsof ze nog in die tijd leven."

Excuses

Een voorbeeld hiervan is volgens beide mannen de excuses die recent zijn gemaakt voor het slavernijverleden. "Ik hoef die excuses niet", zegt Dennis. Jeffrey is het hier roerend mee eens. "Ik hoef die fucking excuses niet. Wat moeten we daarmee? Daarmee komt de focus zo te liggen op wat er in het verleden is gebeurd. Het is een oplossing die meer 'window dressing' is, dan dat het echt effect heeft." Dennis en Jeffrey hoeven deze excuses dus niet en zijn ook geen fan van eventuele herstelbetalingen. "In plaats daarvan moeten we kijken naar wat we vandaag de dag samen kunnen doen. Wat we nu samen kunnen bouwen. Welke mogelijkheden of kansen kunnen we creëren om vooruit te komen?"

Een goed voorbeeld vindt Jeffrey Keti Koti. "De nadruk ligt er bij Keti Koti op dat we vooruit zijn gegaan, maar wel nog steeds de geschiedenis herdenken. Herdenken is anders dan denken: ik ben die guy die nog geketend is."

Wrijving Ghanezen en Surinamers

Hoewel vele Surinamers hun roots in Ghana hebben liggen, voelen de neven geen hechte connectie met de Surinaamse en Caribische gemeenschap in Nederland. Volgens Jeffrey was het vroeger alles behalve cool om Afrikaan te zijn en ook veel Surinamers in zijn omgeving lieten dit aan hem merken. "Ze vonden dat ons eten stonk en we dom waren", vertelt hij. Hij geeft een voorbeeld aan Dennis over wat hij persoonlijk eens heeft meegemaakt. "Ik liep een keer de gang op en ik hoorde een gesprek tussen een Surinaamse vriendin van mij en haar moeder. Haar zei: wat doe je met die bokoe? Hij hoeft niet in onze familie te komen." Dennis vertelt dat ook hij die connectie niet voelde, terwijl hij hier wel naar op zoek was. "Er waren nou eenmaal veel meer Surinamers dan Ghanezen."

Volgens Jeffrey begon het tij een beetje te keren toen afrobeats populairder werd. "Hierdoor werd het imago van de Afrikaan een stuk cooler." Dennis heeft een andere theorie voor de verschuiving. "Uiteindelijk toen veel Surinamers gingen beseffen waar ze daadwerkelijk vandaan kwamen en erkenning gaven dat de geschiedenis van Surinamers ook in Ghana ligt, begon de connectie meer te komen."

Trots

Ondanks dat de mannen vroeger nooit het gevoel hebben gehad dat het cool was om Afrikaan te zijn, zijn ze nu heel trots op hun roots. "We hebben een rijke geschiedenis en cultuur", vertelt Dennis. De cultuur in Afrika heeft bepaalde principes, normen en waarden die zo mooi zijn. De verhoudingen naar je ouders toe, respect voor de oudste in de familie, hoe je kijkt naar je zusjes en broeders. In de cultuur hebben we heel vele mooie dingen en dat hoor je ook terug in de muziek, die is altijd positief."

Maar of de muziek genoeg is om verdeeldheid tussen Surinamers en Ghanezen te overbruggen? "Nee, zeker niet", zegt Jeffrey. "We moeten het dialoog blijven aangaan en van elkaar en elkaars standpunten en vooroordelen blijven leren."