'Meisjes in gesloten jeugdzorg worden gedwongen om anticonceptie te gebruiken'

Lichamelijke integriteit vaker geschonden

In de gesloten jeugdzorg komen kinderen terecht die een risico vormen voor zichzelf of hun omgeving als ze niet de juiste behandeling krijgen. Vaak hebben deze kinderen te maken gehad met huiselijk geweld, seksueel misbruik of andere vormen van verwaarlozing. Omdat de lichamelijke integriteit van veel kinderen al vaker is geschonden, zijn sommigen er "gewend aan geraakt dat dingen voor ze worden bepaald", zo vertelt een van de vrouwen die werd opgenomen in een gesloten jeugdzorginstelling aan Pointer.

Zwangerschapstesten

In het onderzoek doen verschillende vrouwen die in hun jeugd zijn opgenomen in een gesloten jeugdzorginstelling hun verhaal. Zo vertellen ze dat ze onder druk werden gezet als ze geen anticonceptie wilden. "Ik was jong en kon niet goed voor mezelf opkomen. Je kan wel zeggen dat je het niet wil, maar dan krijg je gezeik", aldus Sanne die 15 jaar was toen ze werd opgenomen in een gesloten jeugdzorginstelling. Ook werden zonder aanleiding zwangerschapstesten afgenomen. Nadat ze stiekem haar kamer verliet, ontdekte Sanne dat urine, die bedoeld was voor drugstesten, ook werd gebruikt voor het afnemen van zwangerschapstesten. "Ik heb ze toen niet geconfronteerd, daar keek ik wel mee uit."

"Repressief klimaat"

Ook sprak Pointer onder andere met een aantal moeders en oud-medewerkers van gesloten jeugdzorginstellingen. "De begeleiding had terloops aan mijn dochter laten weten dat ze toch echt aan de pil moest. Anders mocht ze niet met verlof. Daar schrok ik van", vertelt de moeder van Sophie die destijds 14 jaar was.

Een aantal oud-medewerkers begrijpt dat de meiden zich machteloos voelden in de gesloten jeugdzorg. "Ik kan me zeker voorstellen dat jongeren het als een repressief klimaat ervaren, daarmee bedoel ik dat er van machtsmiddelen misbruik wordt gemaakt of dat ze het gevoel hebben geen autonome keuzes te kunnen maken", aldus een oud-behandelcoördinator van de instelling ‘t Anker in Harreveld.

Instellingen ontkennen gedwongen anticonceptie

Pointer heeft alle instellingen waarvan bekend is dat ze anticonceptie verplicht stelden om een reactie gevraagd. Daarvan heeft slechts één aangegeven dat er "bij grote uitzondering" sprake is geweest van gedwongen anticonceptie. De andere instellingen zeggen niet te werken met gedwongen anticonceptie. De instelling Almata zegt echter dat ze "nooit kunnen uitsluiten dat jongeren dat wel zo hebben ervaren".