Gebruik antidepressiva door jonge vrouwen in 2 jaar tijd met 20 procent toegenomen

Onderzoek Nivel

Ook bij jonge mannen is een stijging in het gebruik van antidepressiva terug te zien. Nivel wijst de coronapandemie aan als een van de oorzaken van de toename in het gebruik van medicatie voor angst en depressie. Hoewel het virus minder invloed heeft op het dagelijks leven, bleef het gebruik van de middelen in de eerste helft van dit jaar hoger dan in 2019.

Voor het onderzoek deed Nivel een steekproef bij 370 huisartsenpraktijken tussen 2019 en 2022. In totaal krijgen jaarlijks één miljoen mensen in Nederland wel eens antidepressiva zoals citalopram of fluoxetine (Prozac) voorgeschreven.

Toename bij jongeren

Het gebruik van medicatie voor angst en depressie nam de afgelopen twee jaar in alle leeftijdscategorieën toe. De grootste toename was echter terug te zien in de categorie tussen 15 en 24 jaar. Het gebruik steeg in die groep met 16 procent ten opzichte van voor de pandemie. "Meer antidepressivagebruik onder deze doelgroepen is een belangrijk punt van aandacht en is zorgelijk", vindt onderzoeker Karin Hek van Nivel.

In 2021 kregen 221 van de 100.000 jongeren wekelijks antidepressiva voorgeschreven door de huisarts. De maatregelen omtrent het coronavirus worden als belangrijkste oorzaak aangewezen, maar er zijn ook andere factoren die meespelen. "Andere maatschappelijke problemen zoals het vinden van betaalbare woonruimte en oplopende inflatie kunnen een rol spelen, maar dat moet blijken uit verder onderzoek", aldus Hek.

Meer vrouwen dan mannen

Een ander opvallend aspect van het onderzoek is het verschil tussen jonge vrouwen en mannen. Hoewel het gebruik bij jonge mannen ook is gestegen (elf procent), ligt dat bij jonge vrouwen veel hoger. Dat kan volgens Nivel verschillende oorzaken hebben. "Met name jonge vrouwen bezochten in 2021 vaker de huisarts voor angstklachten en depressie. Dat jonge mannen dat niet doen, kan ook betekenen dat zij zich niet melden met hun klachten."

Daarnaast is volgens Nivel bekend dat bij vrouwen vaker depressie voorkomt dan bij mannen.

Afbouwen

In principe zijn antidepressiva niet verslavend, maar kan het voor patiënten wel moeilijk zijn om af te bouwen uit angst voor terugkomende klachten. Ondanks het feit dat de maatregelen rondom het coronavirus al zijn losgelaten, adviseert Nivel huisartsen om voldoende oog te houden voor de psychische gevolgen ervan.

Eric Ruhe, expert farmacotherapie bij de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVVP), vindt dat er voor de gezondheidszorg nog winst valt te behalen als het gaat om het afbouwen van antidepressiva. "Nu zie je dat het gebruik soms jarenlang doorgaat, terwijl dat niet altijd nodig is. Huisartsen en psychiaters moeten het moment en de manier van afbouwen nog meer samen afstemmen."