Mo is non-binair: "Waarom moeten we overal een stempel op plakken?"

Anders

"Ik heb mezelf altijd al anders gevoeld", vertelt Mo. "Ik was niet blij met wie ik was. Als ik in de spiegel keek, dacht ik: dit is niet wie ik ben." Een paar jaar geleden viel bij Mo het kwartje toen die de film Anne+ aan het kijken was. "Ik zag daarin Thorn (een acteur die zich identificeert als non-binair, red.) spelen. Die was gewoon lekker zichzelf. Dat wilde ik ook."

Stempel

Mo voelt zich geen vrouw, maar ook geen man. Met de stempel non-binair heeft die echter ook niet zoveel. "Waarom moeten we overal een stempel op plakken? De buitenwereld labelt mij misschien als non-binair, omdat ik uitspreek dat ik me geen man of vrouw voel, maar eigenlijk wil ik niet in een hokje worden geplaatst. Ik ben gewoon Mo. Dat is wat ik wil zijn."

Trots

Een paar jaar geleden besloot Mo aan diens omgeving te vertellen dat die niet meer met zij of haar wilde worden aangesproken. "Ik wilde er geen groot ding van maken, maar ik wilde het wel uitspreken om het uit mijn hoofd te krijgen en duidelijkheid te scheppen." Diens omgeving reageerde heel positief: "Op werk zei iedereen dat ze trots op me waren en dat ik altijd dezelfde Mo zou blijven."

Misvattingen

Ondanks de positieve reacties van diens familie, vrienden en collega's, krijgt Mo ook wel eens te maken met misvattingen over diens situatie. "Toen ik zei dat ik me geen vrouw voelde, vroegen mensen wel meteen of ik dan een man wilde zijn, maar dat is niet zo. Ik voel me juist geen van beiden en ik wil geen geslachtsdeelverandering." Wel wil Mo diens borsten weg laten halen. "Omdat ik me er heel erg ongelukkig en onprettig bij voel. Als ik ze zie denk ik: was ik maar plat. Dat is voor sommigen moeilijk te begrijpen en het is ook lastig uit te leggen. Het is gewoon een gevoel dat ik heb."

Vervelende opmerkingen

Hoewel Mo sterk in diens schoenen staat en niet onzeker overkomt, krijgt die soms te maken met vervelende opmerkingen, zoals mensen die Mo raar vinden of vragen: 'Je bent geen man, je bent geen vrouw, wat ben je dan?!'. Mo trekt zich daar niet zoveel van aan. "Ik ben niet op de wereld om aan mensen uit te leggen wie of wat ik ben. Als je het aan je ouders wil uitleggen, is dat prima, maar dat soort dingen hoef je met niemand anders te bespreken. Waarom zou mijn identiteit relevant zijn voor jantje of pietje die op straat loopt? Wat boeit die mensen dat? Je hoeft aan buitenstaanders helemaal geen verantwoording af te leggen. Laat iedereen zijn wat die wil zijn, je hebt er toch geen last van?"

In de war?

Iemand die ook regelmatig vervelende opmerkingen krijgt, is Soraya Riem. Met meer dan tweehonderdduizend volgers op TikTok krijgt die tientallen comments per dag en daar zitten, helaas, ook niet zulke leuke tussen. "Wat ik het meeste tegenkom is: je bent in de war", vertelt Soraya. Dat die specifiek die zin regelmatig te horen krijgt, komt door deze video die viral ging op TikTok. "Ik denk dat diegenen die dat zeggen zich niet kunnen verplaatsen en daarom maar zeggen dat je niet non-binair kunt zijn en dat het aan mij ligt."

Sociaal construct

Hoe het kan dat er nog zoveel onbegrip is tegenover non-binaire mensen, komt volgens Soraya door de manier waarop we zijn opgegroeid in onze maatschappij. "We hebben met z'n allen afgesproken dat blauw voor jongens is en roze voor meisjes. Dat is ook wat gender is: een sociaal construct, oftewel iets dat door de samenleving is bedacht. Dus we hebben met z'n allen besloten dat als je een piemel hebt, je een man bent. Maar dat slaat helemaal niet meer op hoe mensen zich voelen. Gender kan veel breder worden geïnterpreteerd."

Dat ondervond Soraya zelf ook al als kind: "Ik wilde vroeger ook alleen maar broeken aan en klimmen in bomen, maar dat maakte me nog geen jongen. Mensen vroegen wel eens aan me of ik liever een jongetje wilde zijn, maar dat was niet het geval. Ik voelde me alleen ook niet comfortabel in het hokje 'meisje'. Waarom kan ik er dan niet iets tussenin zijn als ik me daar lekker bij voel?"

Onjuist

Wat Soraya misschien wel de irritantste opmerking vindt, is wanneer mensen zeggen: 'Er is alleen man of vrouw, want je hebt een xx of een xy chromosoom'. "Dat is feitelijk gewoon onjuist", aldus Soraya. Zo is 1 op de 90 mensen intersekse. Intersekse personen hebben kenmerken hebben die niet strikt mannelijk of vrouwelijk zijn volgens de traditionele geslachtsnormen.

Wc

Een probleem waar Soraya en vele andere non-binaire personen tegenaanlopen, is dat ze niet weten naar welk toilet ze moeten gaan als er geen genderneutraal toilet is. "Naar een openbaar toilet gaan is voor mij heel ingewikkeld, ik ben meerdere keren de wc uitgeduwd." Of die nu in het mannen- of vrouwentoilet is, Soraya wordt vaak vreemd aangekeken of zelfs aangesproken dat die verkeerd zit. "Ik probeer daarom openbare toiletten te vermijden."

Verandering

Er is dus nog veel werk aan de winkel om onze maatschappij inclusiever te maken. Toch ziet Soraya al wel verbetering. "Er is meer representatie, ook in de media. Ik denk dat dat heel belangrijk is voor meer acceptatie." De TikTokker begrijpt dat sommige dingen gewoon nog tijd nodig hebben. "Ik begrijp dat het voor sommige mensen nieuw is en dat het aanpassingsvermogen kost. Dat duurt even en daar moet ik dan maar gewoon vrede mee hebben."

- In FunX Beseft bespreekt FunX actuele, culturele en lifestyle topics die jouw aandacht verdienen. Een groter bewustzijn voor de generatie van nu -