Burgers zijn de dupe van een machtsoorlog in Soedan: "Mijn oom werd op straat neergeschoten"

Dagelijkse leven

Rania vertelt dat het leven van het Soedanese volk op dit moment weinig toekomstperspectief heeft. De burgers lijden namelijk onder de oorlog die in het land plaatsvindt en hebben geen enkele vorm van bescherming. "Er is geen regering die hen op dit moment beschermt en er wordt ook niet actief vanuit het buitenland ingegrepen." Op dit moment zijn er meer dan zeven miljoen mensen weggevlucht voor de oorlog en leven veel mensen in armoede en honger. Daarnaast is er op grote schaal sprake van verkrachting en mishandeling van het volk.

Toch lijkt er niet veel aandacht voor de verschrikkelijke situatie in Soedan te zijn, waardoor Rania het ook wel de vergeten oorlog noemt. "Mijn familie zit thuis opgesloten en kan eigenlijk nergens heen. Het enige moment dat zij naar buitengaan, is wanneer ze eten moeten halen. Onderwijs staat vrijwel stil en het vliegveld van de hoofdstad is gebombardeerd, waardoor burgers het land niet makkelijk kunnen verlaten. Bovendien worden elektriciteit en water regelmatig afgesloten."

Rania vertelt ook dat burgers te maken krijgen met onmenselijke situaties, waarin ze op klaarlichte dag worden neergeschoten. "Een vriend van mijn familie werd op straat neergeschoten, maar er was geen goede medische hulp voor hem. Zijn familie moest toen zijn been amputeren." Militairen vallen burgers aan zonder duidelijke aanleiding, bijvoorbeeld als ze hun telefoon niet willen afstaan of verkeerd kijken. "Zo is mijn oom ook neergeschoten toen hij het huis verliet om brood te halen."

Vreedzaam protest

Al jarenlang heerst er grote onrust in Soedan. Het land heeft een geschiedenis van dictatorschap, armoede en honger. In 2018 besloot het volk zich te verzetten tegen oud-president Omar Al-Bashir. Het Soedanese volk werd namelijk door hem onderdrukt, maar hij maakte zich ook schuldig aan verschillende misdaden die door het Internationale Gerechtshof zijn erkend. Zo heeft hij misdrijven als moord, verkrachting, marteling, genocide en meer op zijn naam staan.

"De bevolking ging in 2018 de straten op om vredig tegen het regime van Al-Bashir te protesteren. Hier reageerde de oud-president met veel geweld op. Zo werden demonstranten in rivieren gegooid, levend verbrand en uitgemoord", vertelt Rania. De demonstranten bleven echter strijden voor een democratische leider. "Uiteindelijk werd Al-Bashir afgezet en werd er een deal gesloten waarbij het leger de helft van de regering zou vormen, terwijl de andere helft werd uitgekozen door het volk. Na twee jaar zou het leger zich terugtrekken om een volledig democratische regering mogelijk te maken."

Officiële oorlog

De tweejarige overeenkomst, waarbij het leger de helft van de regering bepaalde, liep dit jaar af. Dit zou betekenen dat het Soedanese volk nu volledig mocht beslissen over de vorming van de regering. Deze afspraak werd alleen niet nagekomen door de legergroepen. "Het is belangrijk om te weten dat Soedan te maken heeft met twee legers. Zo heb je het officiële nationale regeringsleger en de Rapid Support Forces (RFS), de paramilitaire strijdmacht. Deze twee groepen waren samen aan de macht. Toen het verdrag ten einde kwam, wilden zij beiden niet aftreden."

Dit resulteerde dat het regeringsleger en de RFS uiteindelijk de volledige macht wisten te krijgen. "Hier ontstond alleen een groter probleem, omdat beide generaals individueel ook de volledige macht wilden hebben. Ze keerden zich toen tegen elkaar." Deze spanningen zorgden in april voor een officiële oorlog tussen de twee legers, waarbij het volk geen inspraak meer had.

Burgers de dupe

Nu de twee legers met elkaar in oorlog zijn over de macht in Soedan, is er geen enkel oog voor de belangen van het volk. Tijdens de strijdvoering van de twee legers wordt namelijk geen rekening gehouden met het volk. Zo gaan militanten de straten op om burgers uit hun huizen te verdrijven, vinden er verkrachtingen plaats en worden burgers vermoord.

"Het leger van de RSF is groter, maar het regeringsleger heeft weer macht over de luchtwegen in Soedan. Als zij het bericht krijgen dat er mogelijk leden van de RSF in een huis zitten, dan kijken zij niet wie daar verder allemaal aanwezig zijn. Ze bombarderen dat huis gewoon en zijn niet bang om onschuldige slachtoffers te maken", vertelt Rania. Burgers worden volgens haar door niemand beschermd.

Genocide

Volgens Rania willen de burgers beide groepen niet aan de macht zien, maar hebben zij liever het regeringsleger boven de RSF aan de macht. De RSF maakt zich namelijk schuldig aan grote oorlogsmisdaden, waaronder genocide. Sinds augustus is er steeds meer bewijs dat er sprake is van een genocide in de stad Darfur. De RSF zou er namelijk op uit zijn om de Masalit, een Soedanese-Afrikaanse minderheidsgroep, te vermoorden. Zij zouden namelijk als een inferieur volk worden beschouwd door de RSF. Volgens de VN zouden er meer dan 9.000 mensen zijn vermoord en zo'n 5,6 miljoen mensen zijn gevlucht. De RSF heeft alleen al deze maand tussen de 800 en 1.300 mensen gedood in het westen van Darfur. "Het RSF-leger bestaat echt uit moordmachines die het volk compleet vernederen en wegvagen," vertelt Rania.

De Masalit hebben in het verleden ook te maken gehad met een genocide, die door de voormalige president Al-Bashir werd uitgevoerd. Op 10 november benoemde VN-vertegenwoordiger Filippo Grandi de overeenkomsten tussen de genocide van nu en die tussen 2003 en 2005. Hij waarschuwde dan ook dat er op dit moment een soortgelijke situatie aan de gang is. "Dit huidige geweld lijkt verdacht veel op die genocide in Darfur die de VS erkenden, weten jullie nog? Daar stierven ongeveer 300.000 mensen tussen 2003 en 2005."

Oplossing

Bovendien heeft de generaal van de RSF naar verluidt ook de zwaarste criminelen uit een Soedanese gevangenis vrijgelaten om zo zijn leger te versterken. "Het gaat om criminelen die al jaren vastzitten voor de meest verschrikkelijke misdaden. Deze criminelen hebben geen licht gezien en gewoonweg als dieren geleefd. Het leger van de RSF is daardoor extra gevaarlijk, omdat het niet gaat om opgeleide mensen maar daadwerkelijk moordenaars."

Het enige waar Rania op dit moment op kan hopen is een staakt-het-vuren tussen de twee legers. "De machtsstrijd moet anders aangepakt worden en de burgers horen niet de dupe hiervan te zijn." Ze wil dat het lijden van de Soedanese bevolking wordt erkend en dat gerechtigheid wordt gedaan. "Ik hoop dat de oorlog snel stopt en dat de mensen die hun huizen hebben moeten verlaten, kunnen terugkeren. Toch blijf ik pessimistisch. Hoop is namelijk hetgeen wat je altijd probeert te hebben, maar als ik kijk naar de situatie in Soedan, dan lijkt de ernst niet minder te worden."

Radioshow

Rania was vandaag ook te gast in de ochtendshow met Fernando, waarin ze haar verhaal deelde.